Chuqiyapu
Apariencia
(Chuqiyapu llaqta-manta pusampusqa)
Chuqiyapu La Paz Chuqiyapu | |
Chuqiyapupa⠀wallqanqan |
Chuqiyapupa unanchan |
Chukiyapup chawpi llaqta qhawanamanta rikhukuspa | |
Names | |
---|---|
Aymar | Chukiyapu |
Kastilla | La Paz |
Kamachiy | |
Mamallaqta | Wuliwya |
Suyu | Chuqiyapu suyu |
Wamani | Pedro Domingo Murillo |
K'iti | Chukiyapu |
Simikuna | Qichwa (Urin), Aymar, Kastilla |
Kuraka | Luis Revilla (es) |
Postal yupaynin | 0201–0220
|
History of the division | |
Kamasqa wata | 20 ñiqin kantaray killapi 1548 |
Runa-kaqnin | |
Runap-sutin | Chukiyapu-runa |
Runakuna | 2 867 504 hab. |
Density | 1 609 hab./km2 |
Chukiyapu tiyaq runakuna | 764 617 hab. (2012) |
Altu llaqta tiyaq runakuna | 943 558 hab. |
Allpa-saywachiy | |
Hanaq-kay | 3 640 m Min. 3 241 Max. 4 350 (Altu llaqta) |
Kordinadakuna | 16° 29′ 45″ S, 68° 08′ 00″ W / 16.4958°S,68.1333°W |
Arya | 472 km 2 |
Ñaña llaqtakuna | Caracas, Mérida, São Paulo, Arika, Kalama, Hannover, Zagreb, Washington DC, Bonn,⠀Moskwa |
Pacha UTC | UTC−4 (es) |
Teleferiku | Arí |
Saywitu | |
T'inkikuna | |
Llaqtap panq'an | www.lapaz.bo |
Chuqiyapu llaqta (aymara: Chuqiyapu marka)(kastilla: Nuestra Señora de La Paz), Qullasuyup uma llaqtanmi. Qullasuyup musikup chawpinmi, qullqi yachaynip chawpinmi, pulitiku chawpinmitapas[1][2] Hinallataqsi, Chukiyapu Suyup uma llaqtanmi kan. 2015 watapi, llaqaunakunam llaqa 789 541 runakuna kaypi tiyasqan, Qullasuyupi, Chukiyapuqa kimsa ñiqi aswan hatun llaqtam kan, Santa Crus llaqtap qhipan, Altu llaqtap qhipanpis[3]
Chukiyapuqa mitrupulip hallka k'iti kancharnin Altu llaqtata, Wiyacha, Achuqalla, Laha, Mikapaqa, Palca, Pukaranipas kapun. Huñusqa, Qullasuyup aswan hatun mitrupulis kanman, 1 880 000 runakunawan.[4]
Wiñay kawsay
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]20 ñiqin kantaray killapi 1548 watapi Alonso de Mendoza Kamariy.
Pulitika Rakiy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Hatun distritukuna: Centro, Cotahuma, Max Paredes, Periférica, San Antonio, Sur, Mallasa, Hampaturi, Sunqu
Yachay tarpuy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Quri musiyu
- Mamallaqtap kapchiy musiyun
- María Nuñez del Prado musiyu
- Kusillu musiyu
- Murillo wasi musiyu
- Taipinquiri kapchiy musiyu
Karu puriy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Plaza Murillo
- San Fransisku inlisya
- San Fransisku phapana
- Santu Dumingu qhapana
- Catedral Metropolitana
- Mercado de Brujas
- Laikakota parki
- Mirador parki
Llaqtañiq:
- Killa Qhichwa: 10 km
- Pallqa
- Titiqaqa qucha
- Tiwanaku
- Chakaltaya urqu
- Wayna P'utuqsi
Llaqtapi paqarisqa
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Ñaña llaqtakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Arica, Chili
- Calama, Chili
- Madrid, Ispaña
- Qusqu, Piruw (1984)
- Ariqipa, Piruw
- São Paulo, Brasil
- Kitu, Ikwadur
- Baja California Sur, Mishiku
- Bonn, Alimanya (1996)
- Santa Ana de Coro,Winisuyla
- Pachuca de Soto, Mishiku
Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- ↑ Diccionario enciclopédico estudiantil Océano, Barcelona 1998
- ↑ «Constitución política del estado plurinacional de Bolivia». 19 de marzo de 2016 rikusqa.
- ↑ «La Paz pierde población y El Alto la supera; Santa Cruz crece más». La Razón (7 de agosto de 2013). 15 de agosto de 2016 rikusqa.
- ↑ «La Región Metropolitana Boliviana de La Paz-El Alto». 15 de agosto de 2016 rikusqa.
Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Suyukuna (Buliwya) | ||
---|---|---|
Beni · Chuqichaka · Chuqiyapu · Pando · P'utuqsi · · Quchapampa · Santa Krus · Tarija · Uru Uru |