Uru runa

Uru runakuna
Uru wat'akuna, Punu suyu, Piruw
Mama llaqta	Qullasuyu Piruw
Riqyun	Antikuna
Runakuna	2.383 (Buliwyapi)
Rimaykunap ayllun	Uru simi Ñawpa simi: Uruquilla, chhiw lüsñchi chhun icha uchun maa taqu
Iñiy

*   }} Uru-chipaya
*   }} Uru-muratu
*   }} Uru-iruhitu
*   }} Uru-chulluni
*   }} Migrantes recientes

Uru runa nisqakunaqa huk runa llaqtam, Buliwya mama llaqtapiwan Piruw mama llaqtapiwan tiyaq: Huchusuma mayu patapi, Buliwyapi, Uru wat'akunapipas, Titiqaqa quchapi, Piruwpi.

Uru runakunaqa kunan pacha aymara simitam riman, ichataq ñawpa pacha kikinpa simitas, Uru simitas rimaq karqan (Uru-Chipaya rimaykunaman kapuq, Chipaya simi hinas).

Kimsantinmi Uru runallaqta kan: Uru Chipayakuna, Uru Iruhitukuna, Uru Muratukuna.

Uru runakunaqa tuturamantam wamp'uq wat'akunatam, Uru wat'akuna nisqa, ruranku, wasinkunatapas, tutura wamp'ukunatapas.

Tiyay

• 1. Uru Chipayakuna
  • K'itikuna: Santa Ana de Chipaya; Ayparavi kantun (Atawallpa pruwinsya, Uru-Uru suyu); Chinchay Puwpu qucha; Quwiphasa kachi qucha (Uru-Uru), Buliwya
• 2. Uru Iruitukuna
  • K'itikuna: Jesús de Machaca (Inkawi pruwinsya, Chuqiyapu suyu, Buliwya); Uru wat'akunapi (Titiqaqa quchapi, Piruw)
• 3. Uru Muratukuna
  • K'iti: Anti Puwpu qucha (Uru-Uru suyu, Buliwya)

• 
  Uru wat'akunamanta maki kapchiy
• 
  Wawa, Uru wat'akuna, Piruw
• 
  Chipaya qhari
• 
  Chipaya wasikuna

Buliwyapi Uru runakuna

Buliwya suyupiqa 2.383 Uru runakunam kawsanku .

Suyu	Puwinsya	Munisipyu	Ayllu llaqta
Chuqiyapu suyu, Uru-Uru suyu	Inkawi pruwinsya, Atawallpa pruwinsya, Tarija pruwinsya, Puwpu pruwinsya, Eduardo Avaroa pruwinsya, Sebastián Pagador pruwinsya, Ladislao Cabrera pruwinsya, Uralan Qaranqa pruwinsya, Sawkari pruwinsya	Chipaya munisipyu, Churu munisipyu, Puwpu munisipyu, Pazña munisipyu, Challapata munisipyu, Santuario de Quillacas munisipyu, Santiago de Huari munisipyu, Pampa Aullagas munisipyu, Antamarka munisipyu, Toledo munisipyu	Llapallani, Vila Ñeque, Puñaka Tinta María

Musiku

• Maki kapchiy, allpa llamk'ay (kinwa, papa), challwa hap'iy (qarachi, pejerrey), uywakuna

Kaypipas qhaway

• Uru wat'akuna
• Buliwya suyupi runa llaqtakuna
• Piruw suyupi runa llaqtakuna

Liwru

• Rodolfo Cerrón-Palomino, El chipaya o la lengua de los hombres del agua, Fondo Editorial de la Pontificia Universidad Católica del Perú 2006, ISBN 9972-42-77l-4, 309 p.

Hawa t'inkikuna

• Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Chipaya.

• Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Uru runakuna.
• Grupo étnico Urus - Datos generales (kastilla simipi)
• Oruro - Primeros Pobladores (kastilla simipi)
• Los Urus reviven de la mano de sus niños (kastilla simipi)
• Liwrumanta: Rodolfo Cerrón-Palomino, El chipaya o la lengua de los hombres del agua (kastilla simipi)

	Piruw suyupi runa llaqtakuna
	Qhichwa rimaq runa llaqtakuna: Qhichwa runa · Chanka runa · Inka · K'ana runa · Qanchi runa · Q'irus · Wanka · Kichwa runa: Llakwash · Napuruna · Piruwanu Pastasa runa
	Amarumayu sach'a-sach'a suyupi runa llaqtakuna: Qhichwa runa: Llakwash, Napuruna, Qhichwa Pastasa-Tigre · Arawak rimaq runa llaqtakuna: Amuesha, Ashaninka, Kulina, Chamikuru, Machiqinqa, Nomatsiguenga, Piru · Hiwaru rimaq runa llaqtakuna: Achual, Awahun, Kandoshi, Wampisa, Shuwar · Pano rimaq runa llaqtakuna: Amawaka, Kapanawa, Kashibo-Kakataibo, Kashinawa, Isqunawa, Mayo-Pisabo, Mayuruna, Yura (Nawa), Sharanawa, Shipibu-Qunibu, Yaminawa · Tupi-Waraniyi rimaq runa llaqtakuna: Kukama-Kukamilla · Kawapana rimaq runa llaqtakuna: Chayawita, Jebero · Manaraq allinchurasqa: Tawshiru, Tikuna, Urarina · Peba-Yagua rimaq runa llaqtakuna: Yagua · Witoto rimaq runa llaqtakuna: Bora, Witoto, Okaina · Harakmbet rimaq runa llaqtakuna: Amarakaeri · Takanu rimaq runa llaqtakuna: Ese' Ejja · Tukanu rimaq runa llaqtakuna: Payawa, Siquya · Sapara rimaq runa llaqtakuna: Sapara: Arabela, Ikitu
	Hukkuna indihina runa llaqtakuna: Aymara runa · Uru runa
	Mawk'a runa llaqtakuna: Chachapuya · Chimu · Inka · Muchik · Wari