Chikitus runa
Apariencia
Chikitus runakuna | |
---|---|
Mama llaqta | Qullasuyu |
Riqyun | Amarumayu sach'a-sach'a suyu |
Tiyay | Santa Krus suyu, Ñuflo de Chávez pruwinsya, José Miguel de Velasco pruwinsya, Chikitus pruwinsya, Germán Busch pruwinsya |
Runakuna | 184.248 [1] |
Simi | chikitanu simi |
Rimaykunap ayllun | makru ge rimaykunachá |
Iñiy | |
Buliwyapi Indihina runa llaqtakuna |
Chikitus (kastilla simipi: Chiquitano icha Chiquito) nisqaqa lliw chikitanu simita rimaq runakunam, Uralan Awya Yalapi, Amarumayu sach'a-sach'a suyupi, Buliwyapi, Santa Krus suyupi tiyaq.
Tiyay
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Suyu | Puwinsya | Munisipyu | Ayllu llaqta |
---|---|---|---|
Santa Krus suyu | Ñuflo de Chávez pruwinsya, José Miguel de Velasco pruwinsya, Chikitus pruwinsya, Germán Busch pruwinsya | San Ignacio de Velasco, San Miguel, San Rafael | San Inasyu, San Miguel, San Rafael, Santa Rosa de la Roca, San Javier, San Ramón, Kunsipsyun, Lomerío, Ruburiy, San José Chikitus, Florida, hukkuna |
Rimay
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Chikitus runakunaqa chikitanu simitam rimanku, ichataq kunan pacha suqta waranqallañachá (SIL nisqankama). 1950 kaq watakunapi Buliwya mama llaqta iskuylatam tiyachimurqan, indihina runakunata kastillanuchanapaq. Chaymantapacha kastilla simita rimayta qallarirqan.
Huk rimakuna (qhichwa simi - chikitanu simi):
- Ñuqa - asxriñe
- Qam - asxriictio
- Pay - ttoneeti
- Ñuqanchik / Ñuqayku - asriñe
- Qamkuna - asxri
- Paykuna - ttoneeti
- Mana - unca
- Ari - tone
Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Buliwya suyupi runa llaqtakuna | ||
---|---|---|
Antikuna, Qullaw: Aymara runa · Chipaya runa · Qhichwa runa · Uru runa | ||
Amarumayu sach'a-sach'a suyu: Aphru-buliwiyanu · Araona · Ayoreo · Baure · Kanichana · Kawiña · Kayuwawa · Chaqubu · Chiman · Chikitus · Ese'eqha · Warasuqwe · Warayu · Itonama · Huwakinyanu · Leqos · Machineri · Maropa · Moré · Moseten · Mowima · Musu · Yura (Nawa) · Pakawara · Siryono · Takana · Toromona · Yaminawa · Yuki · Yurakari | ||
Hatun Chaku: Tapiete runa · Waraniyi runa (Chiriwanu, Simba) · Weenhayek runa | ||
Hukkuna indihina runa llaqtakuna: Qumlik | ||
Mawk'a runa llaqtakuna: Inka | ||