Urin Lipis puruwinsiya

Urin Lipis puruwinsiya
Provincia de Sur Lípez

Pukaqucha, Hatun Qitina kantun, Urin Lipis puruwinsiya

Urin Lipis puruwinsiya

Wallqanqa

Unancha

.

Mama llaqta

Puliwya

Tinkurachina siwikuna

21° 16' - 22° 53' S
66° 13' - 68° 00' W

3

10

qhichwa simi, kastilla simi

Runakuna

4.905 (ine 2001)

Runa ñit'inakuy

0,22 runa / km² (2001)

Hallka k'iti kanchar

22.355 km²

Hanaq kay

- m

Kamasqa wata

Kuraka

Alfidio Choque Casimiro

Karu rimay tuyru

Pacha suyu

BOT (UTC-4)

Qhichwa simipi llika tiyanan

[www.]

Kastilla simipi llika tiyanan

[www.]

P'utuqsi suyup puruwinsiyakuna

Urin Lipis puruwinsiya nisqaqa (kastilla simipi: Provincia de Sur Lípez) Puliwyapi, P'utuqsi suyupi, huk puruwinsiyam. Uma llaqtanqa San Pawlu Lipis llaqtam.

Allpa saywachi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Amachasqa sallqa suyukuna: Eduardo Abaroa anti faunapaq mama llaqta risirwa
Urqukuna: Apachita - Chawpi Luma - Colorado - Colorado Loma - Mallqu - Puntas Negras - Q'umirqucha urqu - Santiago - Tres Cumbres - Wacha
Mayukuna: Ismuruku mayu - San Pawlu mayu
Quchakuna: Asnaq qucha - Puka qucha - Q'umirqucha - Challwiri q'umir qucha - Challwiri kachi qucha - Qurutu qucha - Qhusi qucha - Kalina qucha (Busch qucha) - Yuraq qucha - Wayaqi qucha - Ukhu qucha - Hura Sukha qucha

Aswan hanaq urqukuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Suti	Hanaq kay (~)	Tiyakuynin
Ariq	5.471 m	Ismuruku munisipyu, Ismuruku kantun
Bonete	5.451 m / 5.641 m	Muhiniti munisipyu, Bonete Palca kantun
Brajma	5.308 m / 5.350 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Arhintina
Bravo	5.734 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun
Jatun Paqu	- m	San Pawlu Lipis munisipyu, San Antonio Lipis kantun
Juriqi	5.860 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Llama Unu	- m	San Pawlu Lipis munisipyu, San Antonio Lipis kantun
Laqiyta	5.339 m	Ismuruku munisipyu, Ismuruku kantun
Lipis	5.929 m	San Pawlu Lipis munisipyu, San Antonio Lipis kantun
Likankawur	5.920 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Linsur	5.680 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Lurumayu	5.516 m / 5.793 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun
Michina	5.215 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Panisu	5.257 m	Ismuruku munisipyu, Ismuruku kantun
Pawillun	5.196 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun
Pawillunsitu	- m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun
Putana	5.890 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Q'illu	5.211 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun
Qhawana	4.950 m / 5.703 m m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Qitina	5.513 m / 5.730 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun
San Antonio	- m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun
Sanurya	5.392 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun
Sapaliri	5.653 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Arhintina
Sayrikapur	5.971 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Silala	4.750 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Siwiñal	5.311 m	Ismuruku munisipyu, Ismuruku kantun
Suniqira	5.899 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun; Chinchay Lipis puruwinsiya, Qulcha "K" munisipyu, Suniqira kantun
Suri Phuyu	5.458 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun
Tinti	5.849 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Arhintina
Tuqurpuri	5.808 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Uturunku	6.008 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun
Wayaqi	5.598 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Chirisuyu
Wayna Pawillun	- m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun
Wayu	5.224 m	San Pawlu Lipis munisipyu Hatun Qitina kantun / Arhintina
Wilama	5.678 m	San Pawlu Lipis munisipyu, Hatun Qitina kantun / Arhintina
Witunal‎	5.225 m	Ismuruku munisipyu, Ismuruku kantun
Yanaurqu (Yana Orkho)	- m	San Pawlu Lipis kantun
Yanaurqu (Cerro Negro)	- m	saywapi: San Pawlu Lipis kantun - Chinchay Lipis puruwinsiya
Yanaurqu (Cerro Negro)	- m	San Pawlu Lipis kantun, Ramadillas llaqtañiq

Flora Faunapas[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pariwanakuna

Pulitika Rakiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Urin Lipis puruwinsiyapiqa kimsa munisipyum.

#	Munisipyu	Runakuna (2001) ^[1]	Uma llaqta	Runakuna (2001)
1	San Pawlu Lipis munisipyu	2.523	San Pawlu Lipis	221
2	Muhiniti munisipyu	716	Muhiniti	271
3	Ismuruku munisipyu	1.666	Ismuruku	370

Runakuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pruwinsyapiqa aswanta Qhichwa runakunam tiyanku.

Runa llaqta	San Pawlu Lipis munisipyu (%)	Muhiniti munisipyu (%)	Ismuruku munisipyu (%)
Qhichwa	81,5	98,3	88,4
Aymara	0,8	1,0	0,5
Waraniyi, Chikitus, Moxos	0,0	0,0	0,0
Mana indihina	17,5	0,7	10,9
Huk indihina runa llaqta	0,1	0,0	0,2

Pukyu: obd.descentralizacion.gov.bo

Simikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Urin Lipis puruwinsiyapiqa kastilla, qhichwa simikunatam lliwmanta astawan rimanku. ^[2]

Simi	San Pawlu Lipis munisipyu	Muhiniti munisipyu	Ismuruku munisipyu
Qhichwa simi	1.722	595	1.344
Aymara simi	24	3	9
Waraniyi simi	0	0	1
Huk indihina simi	0	0	1
Kastilla simi	2.043	571	1.315
Hawa simi	9	0	0
Indihina similla	313	95	204
Indihina simi kastilla simipas	1.419	503	1.146
Kastilla similla	624	68	169

Karu puriy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Hatun Qitina kantunpi achka quchakunam (San Pawlu Lipis munisipyupi).
Paqariy Inti (Hatun Qitina kantunpi)

Pruwinsyapi paqarisqa[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Kaypipas qhaway[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pukyukuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

↑ www.ine.gov.bo
↑ obd.descentralizacion.gov.bo / Observatorio Bolivia Democrático (kastilla simi)

Hawa t'inkikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Saywitu: Urin Lipis puruwinsiya

	P'utuqsi suyu
	Uma llaqta: P'utuqsi
	Pruwinsyakuna: Alonso de Ibáñez • Antonio Quijarro • Bernardino Bilbao • Charkas • Chayanta • Cornelio Saavedra • Daniel Campos • Enrique Baldivieso • José María Linares • Modesto Omiste • Chinchay Chichas • Chinchay Lipis • Rafael Bustillo • Urin Chichas • Urin Lipis • Tomás Frías
	Munisipyukuna (uma llaqtakuna): Akasyu (Akasyu) •Arampampa (Arampampa) • Atucha (Atucha) • Betanzos (Betanzos) •Ch'aki (Ch'aki) • Chayanta (Chayanta) • Chuqi Uta (Chuqi Uta) • Ismuruku (Ismuruku) • Llallawa (Llallawa) • Llika (Llika) • Muhiniti (Muhiniti) • P'utuqsi (P'utuqsi) • Puna (Puna) • Puquqwata (Puquqwata) • Purqu (Purqu) • Qaysa "D" (Qaysa "D") • Qhariphuyu (Qhariphuyu) • Qimis (Qimis) • Quchas (Quchas) • Qulcha "K" (Qulcha "K") • Qullqichaka (Qullqichaka) • Qutaqayta (Qutaqayta) • Rawilu (Rawilu) • Sakaka (Sakaka) • San Agustín (San Agustín) • San Pawlu Lipis (San Pawlu Lipis) • San Pedro de Buena Vista (San Pedro de Buena Vista) • Taqupampa (Taqupampa) • Tawa (Tawa) • Tinkipaya (Tinkipaya) • Tumawi (Tumawi) • Tupisa (Tupisa) • Turu Turu (Turu Turu) • Unsiya (Unsiya) • Uquri (Uquri) • Urmiri (Urmiri) • Villazón (Villazón) • Witichi (Witichi) • Yuqalla (Yuqalla)
	Amachasqa sallqa suyukuna: Eduardo Abaroa anti fauna mama llaqta risirwa • Turu Turu mamallaqta parki
	Urqukuna: Araral • Bonete • Bravo • Chiwana • Huriqi • Irruputunku • Isqala • Juriqi • Jurqara • Kañapa • Likankawur • Linsur • Lipis • Luksur • Lurumayu • Michina • Michincha • Musuq Pacha • Nelly • P'utuqsi urqu • Pampa Luxsar • Paquni • Paruma • Putana • Qaqilla • Qhawana • Qitina • Q'umirqucha • San Agustín • Santa Isabel • Sanurya • Sapaliri • Sarapuru • Sayrikapur • Silala • Suniqira • Suri Phuyu • Tapakilcha • Tinti • Tuqurpuri • Ullawi • Ulqa • Uturunku • Wayaqi • Wilama • Yana Urqu • Yumya - Wallakuna: Buliwyap Kunti Wallan • Chichas walla • Lipis walla • Los Frailes walla
	Quchakuna: Asnaq qucha • Challwiri kachi qucha • Challwiri q'umir qucha • Hatun Wayllaqucha • Kalina qucha • Kari Kari quchakuna • Kañapa qucha • Khara qucha • Lurumayu qucha • Pukaqucha • Q'illuqucha • Q'umirqucha • Qhusi qucha • Qurutu qucha • Ukhuqucha • Uyuni kachi qucha • Wayaqi qucha • Yuraqqucha
	Mayukuna: Caine mayu • Ismuruku mayu • Kiyaka mayu • Pilkumayu • San Pidru mayu • Turuncha mayu • Witichi mayu
	Karu puriy: Anchanchu Wayq'u • Challwawat'a • Killa Qhichwa • Paqariy Inti • Qhari Wayq'u • Sach'a Rumi • Salvador Dalí ch'in pacha • Siluli ch'in pacha
	Runa llaqtakuna: Aymara • Qhichwa • Waraniyi
	Simikuna: aymara • kastilla • qhichwa • waraniyi
	Mawk'a llaqtakuna: Laqaya • Urunquta

	Suyukuna (Buliwya)
	Beni · Chuqichaka · Chuqiyapu · Pando · P'utuqsi · · Quchapampa · Santa Krus · Tarija · Uru Uru

[1] www.ine.gov.bo

[2] .descentralizacion.gov.bo / Observatorio Bolivia Democrático (kastilla simi)

[1]

[2]