Lanki distritu
| ||
|---|---|---|
| ||
| Qiswa chaka, Apurimaq mayu, K'anas pruwinsya | ||
| K'anas pruwinsya | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
.svg) | ||
| . | ||
| Mama llaqta |  Piruw
| |
| Tinkurachina siwikuna | ||
| Suyu | Qusqu suyu | |
| Pruwinsya | K'anas pruwinsya | |
| Uma llaqta | Lanki | |
| Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi | |
| Runakuna | 2.626 (ine 2007) | |
| Runa ñit'inakuy | - runa / km² (2005) | |
| Hallka k'iti kanchar | 187,1 km² | |
| Hanaq kay | 3.969 m | |
| Kamasqa wata | ||
| Kuraka | Dimas Braulio Esquivel Caballero (2007) | |
| Karu rimay yupay | ||
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | [www.] | |
| Kastilla simipi llika tiyanan | [www.] | |
| Lanki distritu, K'anas pruwinsya | ||
| ||
Lanki distritu (kastilla simipi: Distrito de Langui) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, huk distritum hatun Kana wamanipi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Lanki llaqtam (341 runa, 2007 watapi). Lanki llaqtaqa tarikun Lankilayu quchap hap'isqanmi. Lankiqa qanchis aylluyuqmi: Kunti Qiqra, Ñawichapi, Chankarani, Urinsaya, Ñawi Chaqupata, Kunti Wiluyu, Yana K'uchu, tawa waranqa kuraq lamar quchap patanpim tarikun, Apu Yana Urqup hayt'ananpi. Runankunataqmi truchata quchapi, uywata michispa chakrata llamk'aspa tiyanku.
Lanki llaqtaqa Layu llaqtapiwan chiqap yuyana kawsayniyuqmi, ñawpa runakunaqa tiyarqanku Hatun K'ana llaqtaman hap'isqa, chayman mistikuna chayamuptintaq sumaq quchayuq kaptin muyuriqninpi tiyaykurqanku, Alencastrecuna, Caballerokuna, Esquivelkuna, Medranokuna, Qhawatakuna (Ccahuata nisqa), huqkunapiwan, mistikama ñawpa runakunap hallp'ankunata hap'ipakuspan asindakunata kamarirqanku.
Qusqu llaqtapi Asuntos Indigenas nisqa ayllukunamata tupapakuq kamarikuptinña, runakuna ayllukunata huñunarirqanku. Chay patamantaq Piruw suyu umalliq Juan Velasco Alvarado, Ayllukunata riqsirispan runakunaman allpanta kutichipurqan, chay p'unchawmantam kunankama ayllukuna kawsachkallan.
1783 nisqa yupaychasqa watakunapi Tupaq Amaru Lankip Yanaurqupi pakakurqan, hinallataq huk kura qutullawan hap'irqachisqa Ispañul mistikunawan, pistulantapis wikch'ukunankama, imahinata watucharquspanku khuyayta ñak'arichispa qharataspa Tinta llaqtaman aparisqanku.
Lanki llaqtaqa allin qharipunim sayayninpi, kunankamapas, Chiyaraqhi patapi tupachkallanku Chiqa ayllukunawan sapa wata iskaychunka iniru killapi.
Uywakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
- Waqar Ardeidae
- Wallata Chloephaga melanoptera
- Turpiña, ujujuy, suk'a icha ajuya Fulica gigantea
- Qiwlla Laridae
- Mayu sunsu Nycticorax nycticorax
- Trucha: Oncorhynchus mykiss
- Chiñichallwa Orestias agassizii
- Q'arachi genus Orestias
- Pasupakuy, yuraqkunka suksu icha ch'iwanku Turdus albicollis
- Chullumpi (Rollandia rolland)
- Qiruqiru
- K'itawallpa
- pejerey
Simikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Distritupiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.
| Distritu / Pruwinsya | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| Lanki distritu | 374 | 16.0 | 1,961 | 83.8 |
| K'anas pruwinsya | 2,563 | 7.6 | 31,154 | 92.3 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu: [1]
Distritupi paqarisqa
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Andrés Alencastre Gutiérrez (Killku Warak'a), qhichwa qillqaq
Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
.svg){kind=small}
|
Suyukuna (Piruw) |
|
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |