Amboró mamallaqta parki
Amboró mamallaqta parki | |
---|---|
Amboró mamallaqta parki | |
Mama llaqta: | Buliwya |
Tiyay | Santa Krus suyu, Andrés Ibáñez pruwinsya, Florida pruwinsya, Ichilu pruwinsya, Manuel María Caballero pruwinsya |
Tinkurachina siwikuna | 17° 44’ ’’ S, 64° 02’ ’’ W |
Hallka k'iti k'anchar | 637.600 ha (MP: 442,500 ha; IMNA: 195,100 ha) |
Kamasqa wata | 1973 |
Karu puriqkuna / wata: | |
Pacha suyu: | UTC-4 |
Llika tiyanan | [www.] |
' | |
Buliwyapi mamallaqta parkikuna |
Amboró mamallaqta parki (kastilla simipi: Parque Nacional y Área Natural de Manejo Integrado Amboró) nisqaqa Buliwya mamallaqtapi, huk mamallaqta parkim, Santa Krus suyupi, Andrés Ibáñez pruwinsyapi, Florida pruwinsyapi, Ichilu pruwinsyapi, Manuel María Caballero pruwinsyapipas.
Allpa saywachi
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Mayukuna: Ichilu mayu - Yapakani mayu - Surutu mayu - San Mateo mayu - Wapay mayu
- Quchakuna: Ariq qucha
Flora
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Mara Swietenia macrophylla
- Intimpa Podocarpus sp.
- Buliwya tuqti Juglans boliviana
- Limachu Myrsine coriacea
- Khillu Khillu Bocona frutescens
- Myrica pubescens
- Ficus sp. ("bibosi"),
- Pourouma sp. ("amabaiba")
- Paqay: Inga velutina ("pacay")
- Didymopanax morototoni = Schefflera morototoni ("ambay guazú", "cacheta", "mandioqueira", "morototó")
- Palicourea bryophila
- Aniba coto
- Aschaq Cyathea sp.
- Alsiphila sp.
- Scotia exorrhiza ("pachiuva")
- Wasay Euterpe precatoria
- Hillurina
- Ch'awar yura
- Cleistocactus samaipatus
- Cleistocactus aurespinus
- Talauma boliviana
Fauna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Ñuñuqkuna: Kay amachasqa suyupiqa kanmi 15 laya marsupialia, 7 laya k'usillukuna, 19 laya aycha mikhuqkuna, 44 laya masukuna, 7 laya xenarthra, 1 laya ch'ulla ruk'anayuqkuna, 4 iskay ruk'anayuqkuna, 1 laya rinrisapa khankiqkuna, 9 laya khankiqkuna.
- Anti ukumari Tremarctos ornatus
- Uturunku Panthera onca
- Puma Felis concolor
- Chinchay Felis pardalis
- Tuwi puma Felis yagouaroundi / Herpailurus yagouaroundi
- Wampurushu Felis wiedii = Leopardus wiedii
- Felis geoffroyi = Leopardus geoffroyi = Oncifelis geoffroyi
- Tirika Felis tigrina = Leopardus tigrinus
- Kuchipillan Myrmecophaga tridactyla
- Hatun khirkinchu Priodontes maximus
- K'usillu:
- Puka uya makisapa Ateles paniscus
- Q'utu k'usillu: Puka q'utu k'usillu Alouatta seniculus
- Q'utu k'usillu: Hatun chaku q'utu k'usillu Alouatta caraya
- Aoutus sp.
- Machin: Yana machin Cebus apella
- Machin: Yuraq machin Cebus albifrons
- Calicebus moloch
- Chipuru Saimiri sciureus
- Uchuy sach'a allqu Speothos venaticus
- Hatun pichna Lutra longicaudis
- Sach'awaka: pampa sach'awaka Tapirus terrestris
- Wankana Tayassu pecari
- Lumu khuchi Pecari tajacu
- Puka luwichu Mazama americana
- Uchpa luwichu icha Wasuncha Mazama gouazoubira
- Hayupa Agouti paca
- Dinomys branickii
Masukuna Chiroptera
- Aglaeactis Pamela
- Andigena cucullata
- Q'umir wakamayu Ara militaris
- Quri wakamayu Ara rubrogenys
- Ciccaba albitarsus
- Coeligena coeligena
- Grallaria erythrotis
- Grisea Myrmotherula
- Hemitriccus spodiops
- Kusuri Phalacrocorax sp.
- Poospiza garleppi
- Tunki Rupícola peruviana
- Schizoeaca harterti
- Simoxenops striatus
- Myiopsitta monachus
- Pauxi unicornis
- Thamnophilus ruficapilus
Suchuqkuna: 105 rikch'aq
- Illawi Boa constrictor
- Prionodactylus eigenmanni
- Amu kaskawil: Bothrops jonathani
- Amu kaskawil: Bothrops sanctaecrucis
- Challwa lagartu Caiman yacare
- Nak'a-nak'a: Micrurus frontifasciatus
- Tupinambis teguixin
Allpa yaku kawsaqkuna: 76 rikch'aq
Challwakuna: 109 rikch'aq
- Labeo Prochilodus
- Puma sunkaru Pseudoplatystoma fasciatum
- Piaractus brachypomus ("pacú")
Runakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Kunan kay parkipiqa Aymara runakunawan Qhichwa runakunawan aswanta tiyanku. Parkipiqa (IMNA k'itipi) 19.000-chá runa 3.900-chá ayllupi, 110 ayllu llaqtapi kawsan. Buena Vista llaqtapi 821 ayllu kan, Yapakani llaqtapi 703 ayllu kan, Kumarapa llaqtapi 882 ayllu kan (2001 watapi). Yapakani llaqtapi 75% Qhichwa runakuna kan, Buena Vista llaqtapi 69,7% (FAN-TNC, 1997).
Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Buliwyapi amachasqa sallqa suyukuna | ||
---|---|---|
Mamallaqta parkikuna: Amboró · Awarawi · Carrasco · Isiboro Secure · Iñao · Kaa Iya · Madidi · Noel Kempff Mercado · Qutapata · Sajama · San Matías · Tunari · Turu Turu · Utukis | ||
Mamallaqta risirwakuna: Eduardo Abaroa · Manuripi-Heath Amarumayu · Tarikiya | ||
Risirwakuna: Apulupampa · Beni · Palmar · Pilón Lajas · Sama urqukuna · Tukawaka · Ulla Ulla | ||
Ramsar k'itikuna: Kunsipsyun qucha · Pantanal · Pukaqucha · Puwpu qucha · San José · Titiqaqa qucha · Uru-Uru qucha |
Suyukuna (Buliwya) | ||
---|---|---|
Beni · Chuqichaka · Chuqiyapu · Pando · P'utuqsi · · Quchapampa · Santa Krus · Tarija · Uru Uru |