P'utuqsi suyu

P'utuqsi suyu
P'utuqsi jach'a suyu
Departamento de Potosí

P'utuqsi, P'utuqsi suyu

P'utuqsi suyu

Wallqanqa

Unancha

.

Buliwya

16

40 (2009 watapi) ^[1]

Kantunkuna

219

Simikuna

qhichwa simi, kastilla simi, aymara simi, waraniyi simi, hukkuna

Runakuna

709.013 (ine 2001)

Runa ñit'inakuy

6,25 runa / km²

Hallka k'iti kanchar

118.218 km²

Hanaq kay

- m

Kamasqa wata

23 ñiqin qhulla puquy killapi 1826 watapi

Prefecto

Mario Virreira

Karu rimay yupay

+2

Pacha suyu

BOT (UTC-4)

Qhichwa simipi llika tiyanan

Kastilla simipi llika tiyanan

potositurismo

P'utuqsi suyupi pruwinsyakuna

|

Buliwya suyupi suyukuna

|

P'utuqsi suyu nisqaqa (aymara simipi: P'utuqsi jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Potosí) Buliwya mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa P'utuqsi llaqtam.

Allpa saywachi

Amachasqa suyukuna: T'uru T'uru mamallaqta parki - Eduardo Abaroa anti faunapaq mama llaqta risirwa
Urqukuna: Araral - Iruphut'unku - Juriqi - Likankawur - Linsur - Lipis - Michina - Musuq Pacha nina urqu - P'utuqsi urqu - Qhawana - Tuqurpuri - Uturunku - Wayaqi‎ - Silala - Suniqira - Suri Phuyu - Tinti; Wallakuna: Buliwyap Kunti Wallan - Chichas walla - Lipis walla - Los Frailes walla
Quchakuna: Puka qucha - Q'umir qucha - Challwiri q'umir qucha - Asnaq qucha - Yuraq qucha - Chiwana kachi qucha - Khari Khari quchakuna - Kañapa qucha - Khara qucha
Mayukuna: Caine - Chayanta - Guadalupe - Pillku Mayu - Motaca - T'uruchipa - Tumusla - San Juan del Oro - Márquez mayu - Hatun Lípez mayu
Ch'in pachakuna: Siluli ch'in pacha - Salvador Dalí ch'in pacha

Pulitika Rakiy

Chunka suqtayuq pruwinsyanmi kan:

Pruwinsya	km²	Runakuna (2001) ^[2]	Uma llaqta	Runakuna (2001)
Alonso de Ibáñez	2.170	27.755	Saqaqa	1.619
Antonio Quijarro	14.890	37.428	Uyuni	10.551
Bernardino Bilbao	640	10.623	Arampampa	552
Charkas	2.964	38.174	San Pedro de Buena Vista	955
Chayanta	7.026	90.205	Qullqichaka	1.816
Cornelio Saavedra	2.375	59.219	Betanzos	4.168
Daniel Campos	12.106	5.067	Llika	553
Enrique Baldivieso	2.254	1.640	San Agustín	533
José María Linares	5.136	50.899	Puna	1.209
Modesto Omiste	2.260	36.266	Villazón	28.045
Chinchay Chichas	8.979	35.323	Qutaqayta	1.645
Chinchay Lipis	20.892	10.460	Qulcha "K"	853
Rafael Bustillo	2.235	76.254	Unsiya	5.709
Urin Chichas	8.516	47.873	Tupisa	21.707
Urin Lipis	22.355	4.905	San Pawlu Lipis	221
Tomás Frías	3.420	176.922	P'utuqsi	132.966

* Lista:Pulitika rakiy (Buliwya)

Runakuna

P'utuqsi suyupiqa aswanta Qhichwa runakunam tiyanku.

Runa llaqta	%
Qhichwa	77,1
Aymara	6,3
Waraniyi, Chikitus, Moxos	0,1
Mana indihina	16,1
Huk indihina runa llaqta	0,3

Pukyu: obd.descentralizacion.gov.bo

Simikuna

P'utuqsi suyupiqa qhichwa, kastilla, aymara simikunatam lliwmanta astawan rimanku. ^[3]

Simi	Suyu	Buliwya
Qhichwa simi	514.421	2.281.198
Aymara simi	57.738	1.525.321
Waraniyi simi	374	62.575
Huk indihina simi	356	49.432
Kastilla simi	438.204	6.821.626
Hawa simi	3.771	250.754
Indihina similla	226.967	960.491
Indihina simi kastilla simipas	301.280	2.739.407
Kastilla simi hawa simipas	136.980	4.115.751

Aswan hatun llaqtakuna

P'utuqsi suyupi aswan hatun llaqtakuna ^[4]
Llaqta	Runakuna (2001)	Runakuna (~ 2009)	Llaqta	Runakuna (2001)	Runakuna (~ 2009)
P'utuqsi	132.966	164.600	Agua de Castilla	1.504	1.741
Villazón	28.045	34.787	Uquri	1.408	1.630
Tupisa	21.707	24.842	Qala Qala	1.335	1.545
Llallawa	20.065	18.340	Tasna Rosario	1.243	1.439
Uyuni	10.551	10.620	Puna	1.209	1.399
Siglo XX	7.202	8.336	Tres Cruces Garnica	1.148	1.329
Unsiya	5.709	5.160	Qaysa "D"	1.135	1.314
Betanzos	4.168	6.160	Rawilu	1.119	1.295
Santa Bárbara	2.505	2.661	Siete Suyos	1.117	1.293
Chayanta	2.072	2.398	Puquqwata	1.029	1.191
Katawi	2.060	2.384	Ánimas	1.025	1.186
Atucha	2.033	1.844	San Pedro de Buena Vista	955	1.105
Purqu	1.975	2.286	San Kristuwal	922	1.067
Qullqichaka	1.816	1.753	Quchas	895	1.036
Qutaqayta	1.645	1.904	Qulcha "K"	853	987
Sakaka	1.619	1.874	Sagrario	847	980

Karu puriy

Suyupi paqarisqa

Cornelio Saavedra

Apaykachana

P'utuqsi - Challapata - Uru Uru
P'utuqsi - Khuchu Ingenio - Camargo - Tarija
P'utuqsi - Uyuni - Hito 60
Kuchu Ingenio - Tupisa - Villazón

Kaypipas qhaway

Pukyukuna

↑ www.bolivia.com (kastilla simi)
↑ www.ine.gov.bo
↑ obd.descentralizacion.gov.bo / Observatorio Bolivia Democrático (kastilla simi)
↑ world-gazetteer (hallch'asqa tiyaypi 2001-03-09)

Hawa t'inkikuna

Karu puriy
Marcelino Vidaurre Cazón (tesis): Pachakamay yanapaq p'anqakunap Tupiza qhichua ayllupi apaykachaynin (qhichwa simi, kastilla simi)
bvirtual.proeibandes.org / Alex Eleuterio Cuiza Romano: Conocimientos de crianza de animales en la educación ... (tesis) (qhichwa simi, kastilla simi)

Punku p'anqa: Buliwya

	P'utuqsi suyu
	Uma llaqta: P'utuqsi
	Pruwinsyakuna: Alonso de Ibáñez • Antonio Quijarro • Bernardino Bilbao • Charkas • Chayanta • Cornelio Saavedra • Daniel Campos • Enrique Baldivieso • José María Linares • Modesto Omiste • Chinchay Chichas • Chinchay Lipis • Rafael Bustillo • Urin Chichas • Urin Lipis • Tomás Frías
	Munisipyukuna (uma llaqtakuna): Akasyu (Akasyu) •Arampampa (Arampampa) • Atucha (Atucha) • Betanzos (Betanzos) •Ch'aki (Ch'aki) • Chayanta (Chayanta) • Chuqi Uta (Chuqi Uta) • Ismuruku (Ismuruku) • Llallawa (Llallawa) • Llika (Llika) • Muhiniti (Muhiniti) • P'utuqsi (P'utuqsi) • Puna (Puna) • Puquqwata (Puquqwata) • Purqu (Purqu) • Qaysa "D" (Qaysa "D") • Qhariphuyu (Qhariphuyu) • Qimis (Qimis) • Quchas (Quchas) • Qulcha "K" (Qulcha "K") • Qullqichaka (Qullqichaka) • Qutaqayta (Qutaqayta) • Rawilu (Rawilu) • Sakaka (Sakaka) • San Agustín (San Agustín) • San Pawlu Lipis (San Pawlu Lipis) • San Pedro de Buena Vista (San Pedro de Buena Vista) • Taqupampa (Taqupampa) • Tawa (Tawa) • Tinkipaya (Tinkipaya) • Tumawi (Tumawi) • Tupisa (Tupisa) • Turu Turu (Turu Turu) • Unsiya (Unsiya) • Uquri (Uquri) • Urmiri (Urmiri) • Villazón (Villazón) • Witichi (Witichi) • Yuqalla (Yuqalla)
	Amachasqa sallqa suyukuna: Eduardo Abaroa anti fauna mama llaqta risirwa • Turu Turu mamallaqta parki
	Urqukuna: Araral • Bonete • Bravo • Chiwana • Huriqi • Irruputunku • Isqala • Juriqi • Jurqara • Kañapa • Likankawur • Linsur • Lipis • Luksur • Lurumayu • Michina • Michincha • Musuq Pacha • Nelly • P'utuqsi urqu • Pampa Luxsar • Paquni • Paruma • Putana • Qaqilla • Qhawana • Qitina • Q'umirqucha • San Agustín • Santa Isabel • Sanurya • Sapaliri • Sarapuru • Sayrikapur • Silala • Suniqira • Suri Phuyu • Tapakilcha • Tinti • Tuqurpuri • Ullawi • Ulqa • Uturunku • Wayaqi • Wilama • Yana Urqu • Yumya - Wallakuna: Buliwyap Kunti Wallan • Chichas walla • Lipis walla • Los Frailes walla
	Quchakuna: Asnaq qucha • Challwiri kachi qucha • Challwiri q'umir qucha • Hatun Wayllaqucha • Kalina qucha • Kari Kari quchakuna • Kañapa qucha • Khara qucha • Lurumayu qucha • Pukaqucha • Q'illuqucha • Q'umirqucha • Qhusi qucha • Qurutu qucha • Ukhuqucha • Uyuni kachi qucha • Wayaqi qucha • Yuraqqucha
	Mayukuna: Caine mayu • Ismuruku mayu • Kiyaka mayu • Pilkumayu • San Pidru mayu • Turuncha mayu • Witichi mayu
	Karu puriy: Anchanchu Wayq'u • Challwawat'a • Killa Qhichwa • Paqariy Inti • Qhari Wayq'u • Sach'a Rumi • Salvador Dalí ch'in pacha • Siluli ch'in pacha
	Runa llaqtakuna: Aymara • Qhichwa • Waraniyi
	Simikuna: aymara • kastilla • qhichwa • waraniyi
	Mawk'a llaqtakuna: Laqaya • Urunquta

	Suyukuna (Buliwya)
	Beni · Chuqichaka · Chuqiyapu · Pando · P'utuqsi · · Quchapampa · Santa Krus · Tarija · Uru Uru

[1] www.bolivia.com (kastilla simi)

[2] www.ine.gov.bo

[3] .descentralizacion.gov.bo / Observatorio Bolivia Democrático (kastilla simi)

[[http://world-gazetteer.com/wg.php?x=1&men=gcis&lng=en&des=gamelan&geo=-733&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=1npao]-4] world-gazetteer (hallch'asqa tiyaypi 2001-03-09)

[1]

[2]

[3]

[4]