San Markus listritu (Anqash)
Apariencia
(San Markus distritu (Anqash)-manta pusampusqa)
| ||
|---|---|---|
| San Markus, San Markus distritu | ||
| Wari pruwinsya | Wallqanqa | |
| Unancha | ||
| . | ||
| Mama llaqta | ||
| Tinkurachina siwikuna | ||
| Uma llaqta | San Markus | |
| Suyu | Anqash suyu | |
| Pruwinsya | Wari pruwinsya | |
| Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi | |
| Runakuna | 13.607 (2007) | |
| Runa ñit'inakuy | - runa / km² () | |
| Hallka k'iti kanchar | 556,75 km² | |
| Hanaq kay | 2.964 m | |
| Kamasqa wata | ||
| Kuraka | Felix Melecio Solorzano Leyva | |
| Llaqtakuna | ||
| Karu rimay yupay | ||
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
| Kastilla simipi llika tiyanan | munihuari.gob.pe | |
San Markus listritu (kastilla simipi: Distrito de San Marcos) nisqaqa huk distritum Piruw mama llaqtapi, Wari pruwinsyapi, Anqash suyupi. Uma llaqtanqa San Markus llaqtam.
Maymanta pachan sutin
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Unay pachan sutin kasqa Allawka Pinku; chay nin allawka = lado derecho, pinku = techo, parte superior. Chay suti kan chakrat rantikur, qur qillqankupi. Pinku hatun ayllu runakunas sumaq chaskiyanku inkakunata, chay nin Inka Qarsilasu Wiqa, huk hatun ayllukunawan maqananku.
Allpa saywachi
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Urqukuna: Warmichillashqa (Huarmichillashga) (+4.800 m)
- Quchakuna: Anta Mina qucha - Q'anrash qucha - Ninaqucha - Wachuqucha
- Mayukuna: Musna mayu
Waki
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Simikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Distritupiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.
| Distritu / Pruwinsya | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| San Marcos distritu | 3,353 | 27.1 | 8,981 | 72.6 |
| Wari pruwinsya | 11,703 | 20.9 | 44,031 | 78.8 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu: [1]
Llaqtap amachana santun
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Pillicha mama, Pilarpa pallanin. (Virgen Peregrina).
Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]| Suyukuna (Piruw) | ||
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |

