Chumpiwillka pruwinsya

Chumpiwillka pruwinsya Chumpiwillka jisk'a suyu Provincia de Chumbivilcas
Qullpatumayku llaqtap chakan Santu Tumas mayuwan, Llusk'u
Chumpiwillka	Wallqanqa
	Unancha
Chumpiwillka qunrisup leman
Wawakunaqa muhucha jinan yachaykunawan Ch"akchuspa allinta phanchirichisun musuq kawsayta taripanankupaq.
.
Mama llaqta	Piruw
Tinkurachina siwikuna	13º 55' 41 - 14º 52' 58 71º 29' 50 - 72º 30' 00
Uma llaqta	Santo Tomás
Suyu	Qusqu
Distritukuna	8
Simikuna	qhichwa simi, kastilla simi
Runakuna	75 585 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy	- runa / km² ()
Hallka k'iti kanchar	5 371,08 km²
Hanaq kay	3.995 m
Kamasqa wata	21 ñiqin inti raymi killapi 1825 watapi
Kuraka	Marcos Ibarra Suárezp (2019-2022)
Karu rimay yupay
Pacha suyu	UTC-5
Llika tiyanan	[www.]
Qusqu suyup wamaninkuna

Chumpiwillka pruwinsya (aymara simipi: Chumpiwillka jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Chumbivilcas) nisqaqa Qusqu suyupi, Piruwpi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Santo Tomás llaqtam.

Wiñay kawsay

Kamasqa 21 ñiqin inti raymi killapi 1825 watapi.

Allpa saywachi

• Urqukuna Waylla Apachita (4.700 msnm)
• Mayukuna: Wililli mayu - Qañawimayu - Liwitaka mayu; Uchuy mayukuna: Carcanto (Qullqimarka distritupi), Llutu Kututu (Llusk'u distritupi)
• Quchakuna: Ccarcansa qucha (Santo Tomás distritupi) - Waylla Apachita qucha (Wayllapachita qucha) (Wililli distritupi)
• Sallqa suyukuna: Suni

Pulitika rakinin

Pusaq distritunmi kan.

Distritu	Runakuna (2007)	Uma llaqta	Kuraka
Chamaqa	7.698	Chamaqa	Victor Rolando Abarca
Kiñuta	4.317	Kiñuta	Zacarias Chahua Marquez
Liwitaka	11.516	Liwitaka	Santiago Espinoza Olivares
Llusk'u	6.399	Llusk'u	Jesus Rimache Huamani
Qhapaqmarka	4.593	Qhapaqmarka	John Abel Chavez Nina
Qullqimarka	8.656	Qullqimarka	Sabino Yaguno Merma
Santo Tomás	24.492	Santo Tomás	Domingo Benito Calderon
Wililli	7.914	Wililli	Cornelio Coaquira Valencia

Simikuna

Pruwinsyapiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.

Distritu	Kastilla simita rimaqkuna /1	%	Indihina simita rimaqkuna /1, /2	%
Chamaqa	359	5.4	6,337	94.6
Kiñuta	148	4.0	3,538	95.8
Liwitaka	355	3.6	9,523	96.4
Llusk'u	107	1.9	5,462	98.0
Qhapaqmarka	57	1.4	4,024	98.3
Qullqimarka	517	6.7	7,137	93.1
Santo Tomás	3,019	14.0	18,529	85.8
Wililli	815	11.7	6,140	88.2
Llapan	5,377	8.1	60,690	91.7

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu:

Musiku

Kinwa

Alpaqa

• Allpa llamk'ay:
  • Kinwa
  • Alpaqa

Yachay tarpuy

Kultura Wari

• Victor Laime, (Santo Tomás), qillqaq, (Takanakuy: Cuando la Sangre Hierbe)
• Florentino Laime Mantilla, (*1960 Wakuya), llimphiq.

Raymikuna

• Takanakuy (Llusk'upi; Santo Tomáspi)

Karu puriy

• Warari (mach'aykuna)
• Ch'iñisiri / T'uqra: Chullpakuna
• Mawk'a Liwitaka / Qiwincha urqu (Liwitaka)

Pruwinsyapi paqarisqa

• Nivardo Carrillo
• Guido Bellido (* 1979), piruwanu pulituku runa

Saywitukuna

• Chumpiwillka
• Qusqu suyup pruwinsiyankuna
• Saywitu: Qusqu suyu

Kaypipas qhaway

• Qurilasu
• Mayta Qhapaq
• Qusqu

Hawa t'inkikuna

• Saywitu: Qusqu suyu
• Chumpiwillka (kastilla simipi)
• munichumbivilcas.gob.pe (kastilla simipi)
• Chumpiwillka pruwinsyapi allpa llam'kay (kastilla simipi)
• Infocusco: Chumpiwillka (kastilla simipi)
• Santo Tomas-pa 3D saywitun .