Uru Uru suyu
Apariencia
(Ururu suyu-manta pusampusqa)
| ||
---|---|---|
Uru Uru | ||
Uru Uru suyu | Wallqanqa | |
Unancha | ||
. | ||
Mama llaqta | Buliwya | |
Tinkurachina siwikuna | ||
Uma llaqta | Uru Uru | |
Pruwinsyakuna | 16 | |
Munisipyukuna | 35 | |
Kantunkuna | 208 | |
Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi, aymara simi, waraniyi simi, hukkuna | |
Runakuna | 392.451 (ine 2001) | |
Runa ñit'inakuy | 7 runa / km² | |
Hallka k'iti kanchar | 53.558 km² | |
Hanaq kay | - m | |
Kamasqa wata | 5 ñiqin tarpuy killapi 1826 watapi | |
Prefecto | Santos Tito Véliz | |
Karu rimay yupay | ||
Pacha suyu | BOT (UTC-4) | |
Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
Kastilla simipi llika tiyanan | preforuro.gov.bo | |
Uru Uru suyup pruwinsyankuna | ||
| | ||
Buliwya suyup suyunkuna | ||
| |
Uru Uru suyu icha Ururu suyu (aymara simipi: Ururu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Oruro) nisqaqa huk suyum Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Uru Uru (Ururu) llaqtam.
Allpa saywachi
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Amachasqa suyukuna: Sajama mamallaqta parki
- Urqukuna: Sajama - Parinaquta - Kimsachata: Aqutanku, Umurata, Kapurata; - Wayna P'utuqsi - Chachakumani - Chullkani - Pacha Qullu (Kimsa Misa) (Pacha Kkollu Quimsa Misa) (4.702 m) (nina urqu, Litoral pruwinsyapi) - Inka Qhamachu (4.792 m) (Litoral pruwinsyapi) - Laram Q'awa - Tata Sawaya - Tunupa - Qhawaray
- Quchakuna: Puwpu qucha - Uru Uru qucha - Qullpasa kachi qucha - Wañaquta
- Mayukuna: Huchusuma mayu - Laq'a Jawira - Lawqa mayu - Pilkumayu
Pulitika Rakiy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Chunka suqtayuq pruwinsyanmi kan.
Pruwinsya | km² | Runakuna (2001) [1] | Uma llaqta | Runakuna (2001) |
---|---|---|---|---|
Chinchay Qaranqa | 870 | 5.790 | Wayllamarka | 439 |
Ch'allapata (Eduardo Avaroa) | 4.015 | 27.675 | Ch'allapata | 7.683 |
Ladislao Cabrera | 8.818 | 11.698 | Salinas de Garci Mendoza | 584 |
Litoral | 2.894 | 4.555 | Wachaqalla | 1.650 |
Pantaléon Dalence | 1.210 | 23.608 | Wanuni | 15.106 |
Puerto de Mejillones | 785 | 1.130 | La Rivera | - |
Puwpu | 3.061 | 14.984 | Puwpu | 1.923 |
Qaranqa | 5.472 | 10.163 | Qhurqhi | 845 |
San Pedro de Totora | 1.487 | 4.941 | T'utura | 212 |
Sajama | 5.790 | 9.438 | Karanka Kurawara | 1.314 |
Sawaya | 5.885 | 7.114 | Sawaya | 573 |
Sawkari | 1.671 | 7.763 | Toledo | 685 |
Sebastián Pagador | 1.972 | 10.221 | Santiago Wari | 2.999 |
Tomas Barrón | 356 | 5.424 | Kalistu | 2.474 |
Urin Qaranqa | 3.536 | 6.136 | Antamarka | 302 |
Uru Uru | 5.766 | 241.811 | Uru Uru | 201.230 |
Runakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Uru Uru suyupiqa aswanta Aymara, Qhichwa runakunam tiyanku.
Runa llaqta | % |
---|---|
Qhichwa | 35,7 |
Aymara | 37,4 |
Waraniyi, Chikitus, Moxos | 0,2 |
Mana indihina | 26,1 |
Huk indihina runa llaqta | 0,6 |
Pukyu: obd.descentralizacion.gov.bo
Simikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Uru Uru suyupiqa kastilla, qhichwa, aymara simikunatam lliwmanta astawan rimanku. [2]
Simi | Suyu | Buliwya |
---|---|---|
Qhichwa simi | 134.289 | 2.281.198 |
Aymara simi | 127.086 | 1.525.321 |
Waraniyi simi | 383 | 62.575 |
Huk indihina simi | 1.943 | 49.432 |
Kastilla simi | 342.332 | 6.821.626 |
Hawa simi | 6.878 | 250.754 |
Indihina similla | 30.745 | 960.491 |
Indihina simi kastilla simipas | 188.963 | 2.739.407 |
Kastilla simi hawa simipas | 153.439 | 4.115.751 |
Aswan hatun llaqtakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Llaqta | Runakuna (2001) |
Runakuna (~ 2009) |
Llaqta | Runakuna (2001) |
Runakuna (~ 2009) |
---|---|---|---|---|---|
Uru Uru | 201.230 | 232.114 | Siwaruyu (Sevaruyo) | 924 | 1.112 |
Wanuni | 15.106 | 17.172 | Qillqata | 881 | 1.060 |
Ch'allapata | 7.683 | 9.295 | Chuqiña | 871 | 1.048 |
Q'araqullu | 4.412 | 5.324 | Qhurqhi | 845 | 1.017 |
Santiago Wari | 2.999 | 3.623 | Killaqa | 841 | 1.012 |
Kalistu llaqta (Eucaliptus) | 2.474 | 2.388 | Pisiga Bolívar | 718 | 864 |
Machaqamarka | 2.206 | 2.038 | Toledo | 685 | 824 |
Puwpu | 1.923 | 1.841 | Allqamarka | 593 | 714 |
La Joya | 1.817 | 2.186 | Salinas de Garci Mendoza | 584 | 703 |
Wachaqalla | 1.650 | 1.985 | Upukiri (Opoqueri) | 582 | 700 |
Karanka Kurawara | 1.314 | 1.581 | Amachuma | 576 | 693 |
Bolívar qhuya (Campamento Bolívar, (Antequera kantunpi) |
1.120 | 1.348 | Sawaya | 573 | 689 |
Pasña | 1.090 | 1.312 | Pampa Awllaqa | 525 | 632 |
Kulta Krus (Cruce Culta) | 1.038 | 1.249 | San Pedro de Condo | 520 | 626 |
Turqu | 1.022 | 1.230 | Katari Q'awa (Cataricahua) | 497 | 598 |
T'utura | 1.013 | 1.187 | Qullpasa (Coipasa) | 484 | 582 |
Uru Uru suyupi paqarisqa
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Evo Morales, Buliwya suyup kunan umalliqnin paqarimurqa Isallawi llaqtapi, Jurinuqa kantunpi, Urin Qaranqa pruwinsyapi, 26 ñiqin kantaray killapi 1959 watapi.
Karu puriy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Apaykachana
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Uru Uru - Challapata - Yuqalla - P'utuqsi
- Uru Uru - Qaraqullu - Caihuasi - Kunfital - Quchapampa
- Pisiga - Uru Uru - Caihuasi
Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- ↑ www.ine.gov.bo
- ↑ obd.descentralizacion.gov.bo / Observatorio Bolivia Democrático (kastilla simi)
- ↑ world-gazetteer (hallch'asqa tiyaypi 2001-03-09)
Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- bvirtual.proeibandes.org Cirilo Valda Pereira (tesis): Relaciónes entre la capacitación docente y la producción de textos en el aula en quechua normalizado (qhichwa simi, kastilla simi)
Suyukuna (Buliwya) | ||
---|---|---|
Beni · Chuqichaka · Chuqiyapu · Pando · P'utuqsi · · Quchapampa · Santa Krus · Tarija · Uru Uru |