Sapara rimaykuna

Sapara rimaykuna.

Sapara simikuna nisqaqa huk rimaykunap ayllunmi, Amarumayu sach'a-sach'a suyupi.

Wiñay kawsay

Ispañulkuna Awya Yalata manaraq atiptin ancha runasapa (pachak waranqamanta aswan rimaqniyuqchá) karqaspapas, kunan pacha tukuy sapara rimaykuna yaqa wañusqañam. K'awchu waq'ayaypi achka waranqa sapara rimaq runakunas wañurqan.

Ima rimayninkuna

Tukuy kawsaqraq sapara rimaykunaqa Piruwpim, Sapara simillataq Ikwadurpim.

Kaymi sapara rimaykuna:

• Andoa simi [anb] (wañusqaña)
• Arabela simi [arl] (50 rimaqniyuq)
• Awshiri simi [avs] (wañusqaña)
• Kawaranu simi [cah] (5 rimaqniyuq)
• Ikitu simi [iqu] (35 rimaqniyuq)
• Omurano simi [omu] (wañusqaña)
• Sapara simi [zro] (hukllaraq rimaqniyuq)
• Kunampu simi [tuyrun manam kanchu] (wañusqaña)

Huk rimankuna

Sapara rimaykunapi sutip rantinkuna
	Ñuqa	Qam	Pay	Ñuqanchik	Ñuqayku	Qamkuna	Paykuna
Sapara	ko / kwi / k-	ʧa / ʧ- / k-/ ki	naw / no / n-ˑ	pa /p-	kana /kaʔno	kina / kiʔno	na
Arabela	janiya / -nijia / cua cuo- / cu- / qui	quiajaniya / quiaa / quia / quio- -quia / cero	nojuaja / na / ne- / no- -Vri / -quinio	pajaniya / paa / pa / po- pue- / -pue	canaa	niajaniya / niaa / nia / nio-	nojori / na / no-
Ikitu	cu / quí / quíija	quia / quiáaja	anúu / anúuja	p'++ja	cana / canáaja		naá / nahuaáca
Kunampu	kwiɣia / ku	kyaχa

Kay hinatam rimakuna siq'inchasqa, sapara simipi:

(1) sawanaw iawka sawaniawka

utku+q'aytu

'utku q'aytu'

(2) ko-áno ariáwko

ñuqa.huklla yupa+mama+allqu

'mamaypa allqun' (kichwa rimaypi hina: 'ñuka mamapak allku')

Kay qatiqpi huk yupay rimankunam:

Yupay	Sapara	Andoa	Arabela	Ikitu	Kawaranu	Ñawpa sapara
1	nukaki	nikínjo	nikiriyatu	nóki	núki	*nuki-
2	namisciniki	(iški)	ka:piki	kó:mi	kó:mi	*ko:pi(?)
3	haimuc- kumarači	(kímsa)	jiu:jinaraka	sesára- maxetâ	sesé:ra- makitána
4	[2] + ckaramaitacka		sa: kake:takaja	sora- máxetan	sora- máxetan
5	[4] + [1]			tixere tseó:naka	tixe:ri kiwánaka
6	[3] + ckaramaitacka

Wichq'achiq () nisqapi: kichwa rimaymanta rimakuna.