Ariqipa suyu

Wikipediamanta
(Ariqipa Suyu-manta pusampusqa)
Ariqipa suyu
Ariqipa jach'a suyu
Departamento de Arequipa
Qullqa Qhichwa (Ariqipa suyu)
Saywitu Wallqanqa
wallqanqa, Ariqipa
wallqanqa, Ariqipa
Unancha
unancha, Ariqipa
unancha, Ariqipa
.
Mama llaqta Piruw
Tinkurachina siwikuna 14°36'06" - 17°16'54" S,
70°50'24" - 75°05'52" W
Uma llaqta Ariqipa
Pruwinsya 8
Distritu 107
Simikuna qhichwa simi (Qusqu-Qullaw), kastilla simi
Runakuna 1.440.810 (2005)
Runa ñit'inakuy 17,38 runa / km²
Hallka k'iti kanchar 63.343,93 km²
Hanaq kay - m
Kamasqa wata 26 ñiqin ayriway killapi 1822 watapi
Kamachiq runa Elmer Cáceres Llica
(2019–2022)
Karu rimay tuyru +54
Pacha suyu UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan regionarequipa.gob.pe
Ariqipa suyupi pruwinsyakuna

Ariqipa suyu nisqaqa (aymara simipi: Ariqipa jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Arequipa) Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Ariqipa llaqtam.

Wiñay kawsay[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Kamasqa 26 ñiqin ayriway killapi 1822 watapi.

Allpa saywachi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Misti urqu (5.822 m)

Pulitika rakiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Ariqipa suyupiqa pusaq pruwinsyam:

Pruwinsya Runakuna(2007)[1] Uma llaqta Distritukuna
Ariqipa 864.250 Ariqipa 29
Castilla 38.425 Aplaw 14
Kamana 53.065 Kamana 8
Qarawili 35.928 Qarawili 13
Kaylluma 73.718 Chiway 19
Kuntisuyus 18.991 Chuqipampa 8
Islay 52.264 Mullintu 6
Unyun 15.662 Qutawasi 11

Simikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Qhapaq qillqasqa: Ariqipa suyupi rimaykuna

Ariqipa suyupiqa Qusqu-Qullaw runasimitam rimanku.

Pruwinsya Kastilla simita rimaqkuna /1 % Indihina simita rimaqkuna /1, /2 %
Ariqipa 676,820 85.2 116,029 14.6
Castilla 27,424 79.2 7,142 20.6
Kamana 40,180 83.4 7,960 16.5
Qarawili 27,184 83.6 5,263 16.2
Kaylluma 41,682 63.2 24,220 36.7
Kuntisuyus 12,480 72.7 4,670 27.2
Islay 40,739 84.6 6,992 14.5
Unyun 5,431 39.3 8,339 60.4
Llapan 871,940 82.7 180,615 17.1

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu: [1]

Karu puriy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Qullqa Qhichwa, (Ariqipa suyu,Piruw)
Santa Catalina monasterio
Wik'uñakuna, Kachi-kachi yuraq yakupas mama llaqta risirwapi

Yachachiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Suyupi paqarisqa[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Nicolás Fernández de Piérola Villena
Mario Vargas Llosa, qillqaq

Kaypipas qhaway[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Willay pukyukuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

  1. 1,0 1,1 www.inei.gob.pe

Hawa t'inkikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Wallqanqa (Ariqipa) Ariqipa suyu Unancha (Ariqipa)
Uma llaqta: Ariqipa
Pruwinsyakuna: AriqipaCastillaIslayKamanaKayllumaKuntisuyusQarawiliUnyun
Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwaMejía quchakuna mamallaqta willkachasqaKutawasi qhichwa risirwa
Urqukuna: AsirutaChhachaniChilaChinchunHamp'atuHatunpilaKasiriKiskapampaKiwishaLipayuqMinaspataMismiMistiNukaraniPuyi PuyiQullunquyaQurupunaPikchu PikchuSawanqayaShiwirquSiprikinaSulimanaSuriwiriWallqa WallqaWansilluWaqrawiriWaych'awiWaytaniWaywawawaYuraqq'asa - Wallakuna: Ariq WallaChila wallaHamp'atu wallaWansu walla
Quchakuna: Mururqa quchaKachiqucha (Ariqipa)Pallaqucha
Mayukuna: Apurimaq mayuChili mayuKamana mayuMahis mayuQullqa mayuKutawasi mayuUquña mayu
Mawk'a llaqtakuna: Hatun Qillqapampa
Karu puriy: KunturtawaQullqa qhichwaSipya phaqcha
Simikuna: Ariqipa suyupi rimaykuna
Wallqanqa (Piruw) Suyukuna (Piruw) Unancha (Piruw)
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ariqipa_suyu&oldid=670238" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)