Ir al contenido

Kurunawirus lliw unqurichiq

T'inkikunata llamk'apuy
Wikipediamanta
Kayqa kusa qillqam. Kaypi ñit'iy willasunaykipaq.
Kurunawirus lliw unqurichiq: Tehranpi unquqkunaqa hampichikun · Qhali pichana karrukuna Taipei suyupi · Awstralya qhatuna wasikunapi pata patakuna supay manchakuymanta rantipakuywan · Milano Linate antanka pampapi hampi llanchinanpaq · Italya umalliqmanta llamk’ay huñu unquy wasapananpaq.

Kurunawirus lliw unqurichiq (kastilla simipi: Pandemia de enfermedad por coronavirus) nisqaqa huk wamaq unquymi kay kurunawirus 2019 (COVID-19) sinchi samay ñak’ariy kurunawirus 2 (SARS-CoV-2) nisqamantan paqarimurqan. Wamaqllaraq mirariytam qallarirqa Wuhan, Hubei pruwinsya, Chunwa Runallaqta Ripuwlikapi, qhapaq raymi killa 2019 watapi; 11 ñiqin pawqar waray killapi 2020 watapim chayllaraq Hamp'i Tiqsimuyup Tantanakuyqa hatun unquytaqa riqsirqurqa. 67,027,000 unqukunañam 12 ñiqin qhapaq raymi killakamalla kachkan, kanmansi 191 suyu ayllukunapi ima, 1,535,000 wañusqata hinallataq 43,062,000 qaliyasqata saqispan.

Musyarichiq

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
SARS Kurunawirus unquy rikuykuna (musyarichiqkuna).

COVID-19 musyachiq mana riqsinallachu hinallataq kaywan runakuna unquqqa manataqsi musyachikunmanchu utaq hatarinman musyachiq chhulliwan kaqhinalla, kanmansi rupapakuy, uhu, saykuy, samaywan ñak’ariy utaq panku nanay. Unquq nisyuyaptinqa neumoniaman qatarikun, samaywan ñak’ariy, supay manchariy, wañuy ima.

Paqarichiq

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

2019 Kurunawirus unquy (COVID-19), sinchi samay ñak’ariywan paqarichisqa kay kurunawirus 2 (SARS-CoV-2). Mirarichiy qallarichiyqa pisi samaycha runakunapa wikatiyninwansi kanman, kayhina uhuspan utaq qachin qachinyaspan. Pisi samaycham wayrapi unayniq sayarayan chika pachalla huk nuyuyasqa 65% hinallataq 21-23 °C, ichaqa aswanpas pampapi qullqiman, cartonman, q’ispilluman utaq pispiman untapakuspan kawsasqallaraqsi kanman. SARS-CoV-1wan kaqlla kasqankus hamut'ay wasipi qhawarispankum kuskanku añaw 72 pacha kawsananta tarirqunku aswanqa pispikunapi hinallataq titipi.

Unquy willaqkuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Wakin runakuna, asintumatiku nispa kanman, ichaqa utqhaq unquy willaqkunawan kanman. Qullanan sintumakuna: ruphay unquy, llasaq kurkun kanku [1][2] [3] ch'aki uhuy.[4] Qicha, waq sintumakunata mana sapa kuti kanku .[5] Machukuna aswan allin unqukunta atinku, yallinraq waynakuna unqunta atinkuraqmi. OMS ninku waynakuna machuhina wañunta atinku .[6]

Wakin unquy willaqkuna kaykuna kanku.[7]

SARS-CoV-2 unquynin imaynallataq achkachakun
Unquy willaqkuna: Hayk'ataq*

(%)

Thimpu unquy 87,9 %
Ch'aki uqhuy 67,7 %
Sayk'uy 38,1 %
Thuqay 33,4 %
Disnea 18,6 %
Kurku nanay 14,8 %
Kunqa nanay 13,9 %
Uma nanay 13,6 %
Chiri unquy 11,4 %
Qipnarquy 5,0 %
Sinqa hunt'ay 4,8 %
Qicha 3,7 %
Hemoptisis 0,9 %
Ñawip wiqin hunt'ay 0,8 %
Mana-willakuq phisi samay [8]

*(Hasta el 20 de febrero de 2020 y en base a 55 924 casos confirmados por laboratorio). [7]

Manan unqunanchispaq

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Kurunaviruspa ukhup rikchan

Antiviral hampilla vacunaqa manam kanraqchu. Hampi yanapakuyqa musyarichiq qhaliyachiyllas hinallataq waqaychasqa hampichina yanapaq. Kay unquywan mana ñak’arinapaqsi makinchikta mayllikuna, uhuspa siminchikta pistukuna, karunchakuna huk runakunamanta, qhawarina, llapan runamanta sichus unquywan musyaqtukuqta ayqichina. Huk tapukuna qatipaymi huk kurunawirussmanta achka añakikuna wañuchiq minkarinku pampakuna allin pichanapaq SARS-CoV-2 alkulwan hampikunawanpas. Kay unquy mana mirarinanpaqsi manapuni illarinachu, runa wichq’ana, runa sayarichiy kanan, utaq huñunakuykunata tanichiy.

Hubei pruwinsyapi runa wichq’ana kaykunamansi yapakun, Italya suyupa lliwninpi runa wichq’ana, Iwrupapa huk suyunkunapi, Chunwa Runallaqta Ripuwlika hinallataq Urin Kuryu suyupi runa sayarichiy, achka fronterakuna wichq’ay utaq illaqkuna qiparichiy, antaka pampakunapi ima anta kurupa sayananpi waqaycharikuy, maykunapis unqusqakunamanta illanapi willarikuy.

Yachay wasikuna hinallataq suntur wasikuna wichq’akunku lliwllapi, pisillanpipas, 124 suyukunapi, 1.6 waranqa hunu yachaqyaqkunata sasachachirispan.

Tiqsi muyupi yupikuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
SARS Kurunawirus-manta infugraphic-ta harkananpaq.

Kay unquyqa ancha tiqsi muyupi socioeconomicatam tipiqyachichkan, huñu pukllaykunata utaq kawsaykunata tanirichispan, chaynallataq hampikuna pisiyaptin manchakuy qatallichkan llapan kamaqkunapi, qhatu hampi ruraykuna, electronikuskuna hinallataq mikhuykunapas. Mana allin willakuykunam internetpi kan utaq conspiracion hamutaykuna añawmantapas, suyu runakuna chiqniy, usuchiy, chaynallataq manchakuymanta mikhunakunata qhatuy. Unquyta hatun muchuytahina tiqsi muyupi wakin rimariqkunam aswanraq Iskay ñiqin pachantin maqanakuymantapas kasqanta riqsirinku.

COVID-19 purisqanmanta

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Qhapaq raymi killa 2019

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Qhulla puquy killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Hatun puquy killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pawqar waray killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
  • 6 ñiqin pawqar waray killapi: Piruw suyupi unquywan wamaq unquq qallariq riqsiyqa huk Piruwmanta 25 watayuq runa Limapi tiyaq Ransiya, Ispaña, Chiksuyumanta kutimusqanmantapacham yachakun.
  • 9 ñiqin pawqar waray killapi: Tiqsi muyutinpi qullqi qhatuskuna taninchakun.
  • 10 ñiqin pawqar waray killapi: Italya suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
  • 12 ñiqin pawqar waray killapi: Chunwa Runallaqta Ripuwlika willarikun manañas unquyqa mirarinqañachu allpan ukhupi.
  • 14 ñiqin pawqar waray killapi: Ispaña suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
  • 16 ñiqin pawqar waray killapi: Piruw suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi 15 p’unchawllapaq kamachin.
  • 19 ñiqin pawqar waray killapi: Italya suyu Chunwa Runallaqta Ripuwlikata wañuqkuna yupaywan wasaparin. Piruw suyupi Ministerio de Salud suyunpi añawwan wamaq qallariq wañuqmanta willarikun, huk runa 78 watayuqmanta.

Ayriway killapi 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Lliw unqurichiq suyu allpantinwan

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Kurunawirus lliw unqurichiq (12 ñiqin qhapaq raymi killapi 2020)
Kurunawirus lliw unqurichiq suyu allpantinwan (6 ñiqin aymuray killapi 2020)[9]
Tarikuynin Allpa pacha Unquqkuna Wañusqakuna Qaliyaqkuna Pukyukuna
Yupay % Yupay %
 HAM Awya Yala 1,246,630 73,211 5.8 % 166,490 17.4 %
 Ispaña Iwrupa 220,325 25,857 10.2 % 126,002 61.7 % [10]
 Italya Iwrupa 214,457 29,684 13.8 % 93,245 40 % [11]
 HQS Iwrupa 201,101 30,076 15.1 % No data 1 %
 Alimaña Iwrupa 167,550 6,993 15 % 129,951 30.9 % [12]
 Rusya Iwrupa 165,929 1,537 4.2 % 21,327 80.9 %
 Ransiya 137,150 25,809 0.9 % 53,972 12.9 % [13]
 Turkiyi 131,744 3,584 2.7 % 78,202 56.6 %
 Parasil Awya Yala 121,600 8,022 6.8 % 48,221 41.5 %
 Iran Asiya 101,650 6,418 6.3 % 81,587 80.3 % [14]
 Chunwa Asiya 82,883 4,633 5.6 % 77,911 94 %
 Kanata Awya Yala 63,378 4,223 6.5 % 27,813 43.5 %
Piruw Awya Yala 51,189 1,444 2.8 % 14,427 30.1 %
 Pilhika Iwrupa 50,781 8,339 16.4 % 12,731 25.1 %
 Inriya Asiya 49,391 1,694 3.4 % 14,183 28.7 %
 Urasuyu Iwrupa 41,319 5,204 12.6 % No data 8.4 %
 Sawud Arabya Awya Yala 31,938 209 4.9 % 6,783 10.8 %
 Ikwayur Asiya 31,881 1,569 0.7 % 3,433 18 %
 Suwisa Iwrupa 30,060 1,505 6 % 25,700 84.6 %
 Purtuqal Awya Yala 26,182 1,089 9.6 % 2,076 64.6 %
 Mihiku Iwrupa 26,025 2,507 4.2 % 16,810 6.8 %
 Suwiriqi Iwrupa 23,918 2,941 12.3 % 1,543 17.5 %
 Pakistan Awya Yala 23,214 544 1.2 % 6,281 48.6 %
 Chirisuyu Asiya 23,048 281 2.3 % 11,189 27.6 %
 Irihallp'a Iwrupa 22,248 1,375 6.1 % 13,386 60.9 %
 Singapur Asiya 20,198 20 0.1 % 1,634 7.5 %
 Pilarus Iwrupa 19,255 112 0.6 % 4,388 22.8 %
 Qatar Asiya 17,972 12 0.1 % 2,070 11.5 % [15]
 Israyil Asiya 16,314 238 1.5 % 10,527 64.5 % [16]
 HAI Iwrupa 15,738 157 3.9 % 3,359 86 %
 Awstiriya Asiya 15,650 608 3.7 % 13,639 29.8 % [17]
 Nihun Asiya 15,374 566 1 % 4,587 20.8 %
 Pulunya Iwrupa 14,740 733 4.9 % 4,655 29.2 %
Plantilla:RUM Iwrupa 14,107 858 6.1 % 5,788 41 %
 Ukrayina Iwrupa 13,184 327 2.5 % 2,097 15.9 %
 Indunisya Asiya 12,438 895 7.2 % 2,317 18.6 %
 Panlathis Asiya 11,719 186 1.6 % 1,403 12 %
 Tayhan Asiya 10,806 255 2.4 % 9,333 86.4 %
 Philipinakuna Asiya 10,004 658 6.6 % 1,506 15.1 %
 Thanispampa Iwrupa 9,938 506 5.1 % 7,493 75.4 %
 Sirpiya Iwrupa 9,791 203 2.1 % 1,971 17.8 %
 Duminikana Awya Yala 8,807 362 4.4 % 1,989 23.4 %
 Kulunsuyu Awya Yala 8,613 378 4.2 % 2,013 22.5 %
 Nuriqi Iwrupa 7,976 216 2.7 % 7,114 89.4 %
 Chiksuyu Iwrupa 7,933 262 3.3 % 4,202 50.7 %
Plantilla:EGP 7,588 469 2 % 1,815 36.3 %
 Urin Afrika Awya Yala 7,572 148 2.8 % 2,746 10.9 %
 Panama 7,523 203 6.3 % 726 24 %
 Awstralya Usiyanya 6,794 97 1.4 % 5,980 86.9 %
Plantilla:MLY Asiya 6,428 107 1.7 % 4,702 71.5 %
 Kuwait Asiya 6,286 42 0.7 % 2,219 35 %
 Suwami Iwrupa 5,573 252 4.5 % 3,500 64.7 %
Plantilla:MOR 5,408 183 3.5 % 2,017 35.2 %
 Arhintina Awya Yala 5,007 264 5.3 % 1,459 29.3 %
Plantilla:ALG 4,997 476 9.7 % 2,197 42.7 % [18]
 Hurwatsuyu Iwrupa 4,476 143 3.1 % 1,658 35.4 %
 Panama Asiya 4,344 30 0.7 % 1,408 30.4 %
 Isluwakya Iwrupa 3,851 98 2.5 % 3,452 88.9 %
 Kuwait Asiya 3,842 8 0.2 % 1,860 47.4 %
 Sirpiya Asiya 3,392 104 2.9 % 458 13.1 %
 Wulqarya Iwrupa 3,111 373 11.8 % 759 23.1 %
 Hayasuyu Asiya 2,989 55 1.8 % 2,761 92.4 %
 San Marinu 2,950 98 3.3 % 481 16.3 %
 Taywan Asiya 2,903 13 0.4 % 888 31.4 %
 HAI 2,782 47 0.7 % 1,111 10.8 %
 Alhirya Iwrupa 2,719 18 5.5 % 294 52 %
 Uruwayi Asiya 2,663 147 1.5 % 1,374 42.4 % [19]
 Kustarika Asiya 2,480 102 4.2 % 1,602 64.6 %
 Duminikana Asiya 2,231 10 0.5 % 1,577 67.7 %
 Mayarsuyu Iwrupa 2,127 28 3.9 % 1,536 73.9 %
 Maruku 2,119 85 3 % 1,601 45.3 %
 Witnam Asiya 2,104 64 1.3 % 953 73.2 %
 Multhuwa Iwrupa 1,987 86 4.1 % 928 46.8 %
 Isluwakya Awya Yala 1,968 99 5.1 % No data 0.2 %
 Alpaña 1,811 10 0.6 % 498 27.5 %
 Pilarus Awya Yala 1,802 86 4.8 % 187 10.4 %
 Anthura Iwrupa 1,799 10 0.6 % 1,750 96.3 %
 Winisuyla Iwrupa 1,778 84 3.2 % 360 15.3 %
 Purkina Phasu Iwrupa 1,713 55 4.7 % 261 20.1 %
 Tunisya Awya Yala 1,703 69 4.1 % 1,001 56.6 %
 Sinigal Iwrupa 1,539 88 5.6 % 1,057 66.4 %
 Qasaqsuyu Usiyanya 1,488 21 1.4 % 1,302 88.4 %
 Kambuya 1,464 18 1.2 % 701 47.9 %
 Palistina Iwrupa 1,448 99 6.8 % 246 16.9 % [20]
 Musuq Silanda Iwrupa 1,433 12 3.2 % 493 47.6 %
 Uman Iwrupa 1,429 25 1.8 % 762 52.1 %
 Kartulsuyu 1,428 48 0.8 % 718 35.4 %
 Trinidad Tubaguwan Awya Yala 1,270 93 7.3 % 122 9.6 %
 Ukrayina 1,120 2 0.2 % 745 66.5 %
 Kamirun 1,102 1 0.1 % 53 10.2 %
 Kuwa 1,081 0 0 % 0 0 % [21]
 Panlathis Asiya 1,041 4 0.4 % 920 88.4 %
 Aqanisuyu 1,022 43 4.2 % 482 47.2 % [22]
 Unduras Iwrupa 900 17 1.9 % 348 38.8 % [23]
 KRR Iwrupa 883 15 1.7 % 296 33.7 %
 Niqirya Asiya 871 12 1.4 % 614 70.5 %
 Burinkin Iwrupa 856 26 3 % 490 57.2 %
Grand Princess 852 47 4.6 % 80 9 %
 Gana Iwrupa 835 38 3.8 % 75 69.5 %
 Shamayka 832 31 5.8 % 570 9 %
 Qullasuyu Asiya 797 35 1.2 % 92 27.6 %
 Parawayi 797 9 5 % 215 71.2 % [24]
 Munaku Awya Yala 763 19 2.5 % 79 10.4 %
 Watimala Awya Yala 763 38 0.8 % 543 54.7 %
 Rwanda Iwrupa 755 6 6.1 % 413 68.4 %
 Tuqu Asiya 751 46 3.4 % 514 27.8 %
Suyukuna: 193 750 25 1.2 % 206 47.6 %
729 48 1.8 % 555 90.6 %
712 13 4.8 % 651 12.8 %
670 17 7 % 468 79.7 %
Awya Yala 633 14 2.5 % 219 69.9 %
631 32 5.2 % 261 37.3 %
Iwrupa 618 2 1.5 % 20 39.7 %
Iwrupa 610 9 7 % 269 15.6 %
Awya Yala 608 41 2.4 % 97 34.9 %
Asiya 582 26 0.3 % 190 3.5 %
Iwrupa 484 5 4.4 % 407 22.5 %
480 16 4.5 % 167 34 %
475 2 1 % 24 83.6 %
473 9 3.3 % 56 34.8 %
473 9 0.4 % 377 5.1 %
Awya Yala 439 4 1.9 % 13 11.8 %
Asiya 439 6 1.9 % 339 79.6 %
Asiya 431 10 1.4 % 135 76.3 %
Awya Yala 397 6 2.3 % 93 31.3 %
379 8 0 % 246 70.6 %
371 4 1.5 % 168 23.4 %
Asiya 367 10 0.5 % 164 34.2 %
Awya Yala 332 10 2.7 % 319 44.7 %
326 23 3 % 271 96.1 %
Iwrupa 324 8 7.1 % 253 83.1 %
Iwrupa 293 24 2.5 % 207 78.1 %
271 0 1 % 232 4.1 %
Iwrupa 264 10 8.2 % 30 70.6 %
Asiya 261 0 1.7 % 129 0 %
Asiya 252 13 0 % 222 85.6 %
225 14 0 % 54 49.4 %
Iwrupa 191 2 5.2 % 38 88.1 %
187 0 4.2 % 185 11 %
178 20 5.5 % 75 21.6 %
Iwrupa 174 3 0 % 4 98.9 %
170 17 1.1 % 43 19.9 %
Awya Yala 162 4 7.7 % 93 45.6 %
162 1 1.7 % 12 2.3 %
161 6 11.8 % 49 34.1 %
158 0 10 % 101 25.3 %
Iwrupa 148 0 0.6 % 0 7.4 %
Asiya 149 5 3.7 % 128 30.4 %
Awya Yala 145 3 7.9 % 101 64.5 %
144 0 0 % 133 66.9 %
Usiyanya 142 4 3.4 % 17 83.2 %
139 1 0 % 130 0 %
128 0 2.8 % No data 62.8 %
Iwrupa 128 9 0 % 74 92.4 %
123 2 2.9 % 12 66.2 %
Asiya 122 0 0.7 % 120 94.9 %
Awya Yala 116 8 0.7 % 103 80.4 %
115 7 7 % 54 57.8 %
108 4 0 % 103 0 %
Asiya 101 2 0 % 89 98.4 %
101 12 0.8 % 10 10.1 %
Awya Yala 99 0 6.9 % 19 88.8 %
Awya Yala 98 0 6.1 % 55 47 %
Iwrupa 96 2 3.6 % 50 14.5 %
Iwrupa 95 4 3.7 % 78 95.4 %
94 0 2.9 % 10 0 %
Awya Yala 93 10 11.9 % 27 9.9 %
Awya Yala 89 11 2 % 26 81.2 %
82 1 0 % 55 56.1 %
82 7 2.1 % 47 52.1 %
Iwrupa 81 0 4.2 % 19 85.3 %
81 0 0 % 4 10.6 %
Awya Yala 78 1 10.8 % 30 29 %
Awya Yala 78 0 12.4 % 0 29.2 %
Awya Yala 76 14 8.5 % 44 57.3 %
Iwrupa 66 4 1.2 % 51 67.1 %
Asiya 63 3 0 % 23 19.5 %
60 0 0 % 54 23.5 %
Awya Yala 52 0 1.3 % 0 38.5 %
45 0 0 % 39 0 %
Awya Yala 45 3 18.4 % 27 57.9 %
Awya Yala 43 3 6.1 % 14 77.3 %
41 0 4.8 % 13 36.5 %
Usiyanya 39 0 0 % 26 90 %
36 2 0 % 11 0 %
Asiya 34 4 0 % 5 86.7 %
25 5 0 % 1 0 %
Asiya 24 3 6.8 % 11 61.4 %
24 0 7.3 % 16 22 %
Asiya 23 1 0 % 8 31.7 %
21 0 0 % 13 66.7 %
Awya Yala 19 0 7.9 % 9 76.3 %
18 2 5.6 % 16 30.6 %
18 0 11.8 % 14 14.7 %
Awya Yala 18 0 12 % 17 64 %
Asiya 18 0 0 % 15 83.3 %
17 0 4.3 % 9 34.8 %
Asiya 17 1 18.2 % 9 4.5 %
Awya Yala 16 1 0 % 13 61.9 %
Asiya 16 0 0 % 13 47.4 %
Awya Yala 16 0 11.1 % 8 88.9 %
Usiyanya 16 5 0 % 7 77.8 %
Usiyanya 15 1 0 % 7 94.4 %
Awya Yala 15 0 0 % 12 83.3 %
14 2 5.9 % 11 52.9 %
Awya Yala 13 0 0 % 13 52.9 %
Awya Yala 13 4 31.3 % No data 43.8 %
Awya Yala 12 2 6.3 % No data 81.3 %
Awya Yala 12 1 0 % 6 87.5 %
12 0 0 % 2 50 %
11 0 6.7 % 11 46.7 %
Awya Yala 11 1 0 % 6 80 %
Usiyanya 11 0 14.3 % 7 85.7 %
10 1 30.8 % 9 0 %
Awya Yala 8 1 0 % 0 100 %
8 0 25 % No data 0 %
Awya Yala 8 1 8.3 % 6 50 %
Iwrupa 8 0 0 % 8 0 %
Awya Yala 7 0 0 % 0 0 %
Awya Yala 7 0 9.1 % 5 63.6 %
Iwrupa 6 1 0 % 3 18.2 %
Awya Yala 6 0 0 % 1 100 %
3 1 0 % 2 72.7 %
Awya Yala 3 0 10 % 3 90 %
Iwrupa 2 0 0 % 2 0 %
2 0 11.1 % 0 33.3 %
2 0 12.5 % 2 75 %
Iwrupa 1 0 0 % 0 75 %
8 0 0 % 6 0 %
Usiyanya 8 0 0 % 0 100 %
Asiya 7 0 0 % 8 71.4 %
7 0 0 % 5 0 %
Awya Yala 6 0 16.7 % 0 50 %
Usiyanya 6 1 0 % 3 83.3 %
6 0 0 % 5 83.3 %
Awya Yala 6 0 0 % 5 100 %
5 0 0 % 6 0 %
Iwrupa 3 0 33.3 % 0 66.7 %
Awya Yala 3 1 0 % 2 100 %
3 0 0 % 3 0 %
Awya Yala 2 0 0 % 0 100 %
Awya Yala 2 0 0 % 2 0 %
Awya Yala 2 0 0 % 0 50 %
Asiya 1 0 100 % 1 0 %
Awya Yala 1 1 0 % 0 0 %
1 0 0 % 0 0 %
Iwrupa 1 0 0 % 0 0 %
Awya Yala 1 0 0 % 0 0 %
0 0 % 0 0 %

|}

Wañusqakuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Mohammad Mirmohammadi
Fatemeh Rahbar
Vittorio Gregotti
Luis Sepúlveda

Qhulla puquy killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Hatun puquy killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pawqar waray killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Ayriway killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Aymuray killa 2020

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Kaypipas qhaway

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pukyukuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
  1. ↑ Chen, Nanshan; Zhou, Min; Dong, Xuan; Qu, Jieming; Gong, Fengyun; Han, Yang; Qiu, Yang; Wang, Jingli et ál. (30 de enero de 2020). «Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study» (inglés simipi). The Lancet 395 (10223). doi:10.1016/S0140-6736(20)30211-7. ISSN 0140-6736. PMID 32007143. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30211-7/abstract. 
  2. ↑ Hessen, Margaret Trexler (27 de enero de 2020). Elsevier (ed.): «Novel Coronavirus Information Center: Expert guidance and commentary» (en inglés). Archivado desde el original, el 30 de enero de 2020. 31 de enero de 2020 rikusqa.
  3. ↑ Centros para el Control y Prevención de Enfermedades (EE. UU.) (ed.): «Coronavirus. Symptoms and Diagnosis» (en inglés) (30 de enero de 2020). Archivado desde el original, el 30 de enero de 2020. 1 de febrero de 2020 rikusqa.
  4. ↑ Pukyumanta willaypi pantasqa: <ref> unanchachaqa manam allinchu; tosseca nisqapaq pukyu qillqa manam kanchu
  5. ↑ Pukyumanta willaypi pantasqa: <ref> unanchachaqa manam allinchu; Huang24Jan2020 nisqapaq pukyu qillqa manam kanchu
  6. ↑ (24 de marzo de 2020). «OMS: Los jóvenes no son invencibles al coronavirus». Willakamay willakuy. 30 de marzo de 2020 rikusqa.
  7. ↑ 7,0 7,1 Pukyumanta willaypi pantasqa: <ref> unanchachaqa manam allinchu; WHO-China Joint Mission nisqapaq pukyu qillqa manam kanchu
  8. ↑ William Ottestad, Mari Seim, Jens Otto Mæhlen (Tidsskrift). «COVID-19 con hipoxemia silenciosa». 21 de abril de 2020. https://tidsskriftet.no/en/2020/04/kort-kasuistikk/covid-19-silent-hypoxemia. Consultado el 25 de abril de 2020. 
  9. ↑ «2019-nCoV Global Cases (by Johns Hopkins CSSE)». 13 de marzo de 2020 rikusqa.
  10. ↑ «Covid-19 - Situazione in Italia» (en it). 17 de marzo de 2020 rikusqa.
  11. ↑ «Coronavirus España: 491 muertes y más de 11.000 casos, última hora en directo». 20 de marzo de 2020 rikusqa.
  12. ↑ «Coronavirus-Fälle in Deutschland» (en de). 18 de marzo de 2020 rikusqa.
  13. ↑ «Infection au nouveau Coronavirus (SARS-CoV-2), COVID-19, France et Monde».
  14. ↑ «Number of coronavirus (COVID-19) cases and risk in the UK». UK.gov. 13 de marzo de 2020 rikusqa.
  15. ↑ «Coronavirus: COVID-19» (en inglés) (17 de marzo de 2020). 17 de marzo de 2020 rikusqa.
  16. ↑ «Casos confirmados en Chile COVID-19». Ministerio de Salud de Chile. 20 de marzo de 2020 rikusqa.
  17. ↑ «Casos de coronavirus en Ecuador marzo 21, 17:00: suben a 532 contagiados» (en es) (2020-03-21). 2020-03-22 rikusqa.
  18. ↑ Canal 1 (2020-03-21). «Primera muerte por coronavirus en Colombia» (en spanish). 2020-03-22 rikusqa.
  19. ↑ «INFORME DE SITUACIÓN 21/03/2020».
  20. ↑ «¿Por qué Palestina es uno de los lugares más vulnerables al coronavirus?» (18 de marzo de 2020). 19 de marzo de 2020 rikusqa.
  21. ↑ cubadebate.cu. «25 Casos de Coronavirus». 21 de marzo de 2020 rikusqa.
  22. ↑ «Primer caso de coronavirus en Afganistán - Infobae». 27 de febrero de 2020 rikusqa.
  23. ↑ Secretaría de Salud Pública (Honduras). «Coronavirus COVID-19 En Honduras». 21 de marzo de 2020 rikusqa.
  24. ↑ Ministerio de Salud Publica y Bienestar Social (Paraguay). «[httbolips://www.mspbs.gov.py/covid-19.php CONTADOR OFICIAL COVID-19 EN PARAGUAY]».
  25. ↑ Σφάλμα στην κλήση του template:cite web: Οι παράμετροι url και title πρέπει να οριστούνXiao Shan 小山 (28 January 2020). (zh-Hans)
  26. ↑ دیپلمات سابق ایران بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت؛ حال فاطمه رهبر "وخیم" اعلام شد (fa)
  27. ↑ Iranian Lawmaker Dies After Contracting Coronavirus As Fatality Toll Hits 145 (7 March 2020)
  28. ↑ Newly elected Iranian female politician dies from coronavirus, as country confirms 1,234 new cases (March 7, 2020)
  29. ↑ Staff, IFP Editorial (March 7, 2020). Newly-Elected Female Politician Dies of Coronavirus in Iran
  30. ↑ Coronavirus a Treviso, morto Italo De Zan: l'ex campione di ciclismo amico di Coppi e Bartali (it). ilmattino.it (11 March 2020) (p'unchaw: 11 March 2020 )
  31. ↑ Former Iranian MP dies of coronavirus. Tehran Times (9 March 2020) (p'unchaw: 9 March 2020 )
  32. ↑ El saxofonista argentino Marcelo Peralta murió por coronavirus en Madrid (es). perfil.com (10 March 2020) (p'unchaw: 10 March 2020 )
  33. ↑ Morto per il coronavirus l'ex parlamentare Coldiretti Gianni Rabino - La Stampa (March 12, 2020)
  34. ↑ فریبرز رئیس دانا، اقتصاددان، بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت (Persian) (p'unchaw: 16 March 2020 )

Hawa t'inkikuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
The Quechua Alliance
 		Qichwa Wikidiyaqa 2020 Qichwa Simi Aktiwismumanta Atipanakuypi, yupaychasqa suñaytam chaskikurqan

———— Qichwa Wikipidiya - kuskallapunim qispichikusun ————
"Wikipidia en quechua obtiene reconocimiento en 1er Concurso de Activismo Quechua"

The Wikipedia Logo
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Kurunawirus_lliw_unqurichiq&oldid=660371" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)