Aymara pruwinsya
(Aymaraes-manta pusampusqa)
| ||
|---|---|---|
| ||
| Challwanka | ||
| Aymara pruwinsya | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
 | ||
| . | ||
| Mama llaqta |  Piruw
| |
| Tinkurachina siwikuna | ||
| Uma llaqta | Challwanka | |
| Suyu | Apurimaq | |
| Distritukuna | 17 | |
| Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi | |
| Runakuna | 27 598 (2005) | |
| Runa ñit'inakuy | 6,55 runa / km² (2005) | |
| Hallka k'iti kanchar | 4 213,07 km² | |
| Hanaq kay | - m | |
| Kamasqa wata | 21 ñiqin inti raymi killapi 1824 watapi | |
| Kuraka | José Alberto Argote Cárdenas (2019-2022) | |
| Karu rimay yupay | ||
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan |
[www.] | |
| Apurimaq suyup pruwinsyankuna | ||
| ||
Aymara pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Aymaraes) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Apurimaq suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Challwanka llaqtam.
Wiñay kawsay
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Kamasqa 21 ñiqin inti raymi killapi 1824 watapi.
Allpa saywachi
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pulitika rakiy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Chunka qanchisniyuq distritunmi kan.
Simikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pruwinsyapiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.
| Distritu | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| Challwanka | 2,345 | 57.4 | 1,735 | 42.5 |
| Chapimarka | 270 | 13.8 | 1,683 | 86.0 |
| Chaqña | 87 | 10.5 | 741 | 89.3 |
| Justo Apu Sawarawra | 203 | 21.8 | 729 | 78.1 |
| Lukri | 151 | 8.4 | 1,644 | 91.4 |
| Puquwanka | 190 | 18.3 | 847 | 81.6 |
| Qaraypampa | 487 | 43.0 | 643 | 56.8 |
| Qullqapampa | 188 | 26.7 | 515 | 73.3 |
| Qapaya | 316 | 47.9 | 344 | 52.1 |
| Qutarusi | 1,385 | 37.7 | 2,281 | 62.2 |
| Sañayqa | 165 | 14.2 | 993 | 85.7 |
| Suraya | 129 | 18.7 | 556 | 80.7 |
| Tapayriwa | 116 | 6.2 | 1,749 | 93.6 |
| Tintay | 456 | 16.6 | 2,277 | 83.0 |
| Turaya | 239 | 15.7 | 1,287 | 84.3 |
| Wayllu | 195 | 33.9 | 379 | 65.9 |
| Yanaqa | 294 | 27.4 | 777 | 72.4 |
| Llapan | 7,216 | 27.3 | 19,180 | 72.5 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu: [1]
Pruwinsyapi paqarisqa
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Fredy Amílcar Roncalla (* 1953), piruwanu harawi qillqaq
- Dina Boluarte (* 1962), piruwanu taripay amachaq, pulitiku warmi
Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
- Tunay Kassa mawk'a llaqta.
- Awankay
Willay pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Aymara pruwinsya.- Saywitu: Apurimaq suyu
|
Apurimaq suyu | 
|
|---|---|---|
| Uma llaqta: Awankay | ||
| Pruwinsyakuna: Antapampa • Antawaylla • Awankay • Aymara • Chinchiru • Grau • Kutapampa | ||
| Amachasqa sallqa suyukuna: Ampay mamallaqta willkachasqa | ||
| Urqukuna: Ampay • Chankuwaña • Hatunqullpa • Tetón • Wamanripa • Waytani • Wayunka - Wallakuna: Wansu walla | ||
| Quchakuna: Anqasqucha • Asiruqucha • Paqucha • Suyt'uqucha • Uspaqucha | ||
| Mayukuna: Antapampa mayu • Apurimaq mayu • Challwanka mayu • Pachachaka mayu • Pampas mayu • Santu Tumas mayu | ||
| Apurimaq suyupi rimaykuna: Chanka runasimi • kastilla • qhichwa • Qusqu-Qullaw | ||
| Runa llaqtakuna: Chanka • Qhichwa | ||
| Mawk'a llaqtakuna: Saywiti • Suntur • Yanaqa |
|
Suyukuna (Piruw) |
|
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |