Wamanqa pruwinsya

Wamanqa pruwinsya Wamanqa jisk'a suyu Provincia de Huamanga
Wari llaqtap raqaykuna
Wamanqa pruwinsya	Wallqanqa
	Unancha
.
Mama llaqta	Piruw
Tinkurachina siwikuna
Uma llaqta	Wamanqa
Suyu	Ayacuchu
Distritukuna	15
Simikuna	qhichwa simi, kastilla simi
Runakuna	221.390 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy	64,2 runa / km² (inei 2005)
Hallka k'iti kanchar	2.981,37 km²
Hanaq kay	2 450 m
Kamasqa wata	1823
Kuraka	Yuri Gutiérrez (2019-2022)
Karu rimay yupay
Pacha suyu	UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan	munihuamanga.gob.pe
Ayakuchu suyup pruwinsyankuna

Wamanqa llaqtapi

Hatun wasi, Wamanqa llaqtapi

Wamanqa pruwinsya icha Wamanqaqa pruwinsya (aymara simipi: Wamanqa jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Huamanga) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Ayakuchu suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Ayakuchu/ Wamanqa llaqtam.

Allpa saywachi

• Amachasqa sallqa suyukuna: Ayakuchu Pampa willkachasqa ñawpa suyu
• Urqukuna: Atamparu - Kichkapata - Kunturkunka - Quchayuq (+3.000 m) - Quri urqu - Yanama urqu - Wamanpampa - Watana (+4.800 m) - Yanakancha - Yanapatira (+4.800 m)
• Mayukuna: Apachita mayu - Alameda mayu - Kachi mayu - Lawraswayq'u - Pampas mayu - Paqchamayu - Watana mayu - Watatas mayu - Winchu mayu - Yukay mayu

Pulitika rakiy

Chunka suqtayuq distritunmi kan:

Distritu	Runakuna (2007)	Uma llaqta
Aquqru	8 953	Aquqru
Aqus Winchu	5 100	Aqus Winchu
Ch'iyara	6 307	Ch'iyara
Jesus Nazareno	15 399	Las Nazarenas
Kinwa	6 115	Kinwa
Pakayqasa	2 842	Pakayqasa
Pischa	1 467	San Pedro de Cachi
Qarminqa	16 080	Qarminqa
San Juan Bautista	38 457	San Juan Bautista
Suqus	6 903	Suqus
Tiqllas	2 442	Tiqllas
Uchuytampu	5 068	Uchuytampu / Tampillu
Uqru	5 615	Uqru
Wamanqa	100 935	Wamanqa
Winchu	15 787	Winchu
Andrés Avelino Cáceres Dorregaray	21 585	Jardin

Simikuna

Pruwinsyapiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.

Distritu	Kastilla simita rimaqkuna /1	%	Indihina simita rimaqkuna /1, /2	%
Aquqru	275	3.6	7,380	96.3
Aqus Winchu	270	6.1	4,171	93.8
Ch'iyara	288	5.3	5,184	94.6
Jesús Nazareno	8,905	64.0	5,003	36.0
Kinwa	644	11.7	4,871	88.2
Pakayqasa	941	37.0	1,596	62.8
Pischa	276	21.1	1,031	78.6
Qarminqa	.	.	.	.
San Juan Bautista	20,393	59.1	14,091	40.8
Suqus	248	4.1	5,794	95.8
Tikllu	319	15.0	1,810	85.0
Uchuytampu	577	13.2	3,803	86.7
Uqru	817	16.5	4,121	83.0
Wamanqa	61,279	67.3	29,625	32.5
Winchu	339	2.5	13,095	97.4
Llapan	95,571	48.4	101,575	51.5

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu:

Karu puriy

Kinwa distritupi

Qhatu, Wamanqa llaqtapi

• Ayakuchu Pampa willkachasqa ñawpa suyu (Wamanqa: 38 km)
• Wamanqa
• Wari (Ayakuchu)

Pulitiku llamk'ay

Kuraka

• 2019-2022: Yuri Alberto Gutiérrez Gutiérrez.
• 2015-2018: Salomón Hugo Aedo Mendoza

Iñiy

• Salvador Piñeiro, kathuliku Uma Hatun yaya.

Pruwinsyapi paqarisqa runakuna

• Andrés Avelino Cáceres (1836-1923), awqaq pusaq wan pulitiku, Umalliq.
• Rómulo Sauñe Quicaña (1953-1992), iwanhiliku pastur, Chuya Qillqata t'ikraq

Apaykachana

• Wamanqa - Pisqu - Lima 543 km
• Lima – Wankayu – Wamanqa 616 km
• Wamanqa - Awankay - Qusqu 597 km
• Wamanqa – San Francisco 197 km
• Wamanqa – Willkaswaman 120 km
• Wamanqa - Kankallu 100 km

Kaypipas qhaway

• Ayakuchu

Hawa t'inkikuna

• Saywitu:Ayakuchu suyu
• Saywitu: Wamanqa pruwinsyap distritunkuna
• Municipalidad Pruwinsyal Wamanqa (kastilla simipi)
• www.ayacuchovirtual.com/Huamanga.html (kastilla simipi)
• Pueblos indios p. 259 (kastilla simipi)