Qirupampa pruwinsya

Qirupampa pruwinsya Provincia de Sucre
Belén, Qirupampa pruwinsya
Saywitu	Wallqanqa
	Unancha
.
Mama llaqta	Piruw
Tinkurachina siwikuna
Uma llaqta	Qirupampa
Suyu	Ayakuchu
Distritukuna	11
Simikuna	qhichwa simi, kastilla simi
Runakuna	12 595 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy	- runak./km² ()
Hallka k'iti kanchar	1 785,64 km²
Hanaq kay	3.502 m
Kamasqa wata	13 ñiqin qhulla puquy killapi 1986 watapi
Kuraka	Edrich Vega Guerrera (2019-2022)
Karu rimay yupay
Pacha suyu	UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan	[www.]
Kastilla simipi llika tiyanan	[www.]
Ayakuchu suyup pruwinsyankuna

Qirupampa pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Sucre) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Ayakuchu suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Qirupampa llaqtam.

Wiñay kawsay

Kamasqa wata 13 ñiqin qhulla puquy killapi 1986 watapi, Alan García Umalliqmi.

Allpa saywachi

• Urqukuna: Qarwarasu
• Quchakuna:: Singua qucha, Lambrasqucha, Santarqucha, Tuturaqucha, Aymarqucha, Quriqucha.
• Mayukuna: Chicha mayu - Suntuntu mayu - Huaycahuayca mayu - Lambrasmayo mayu - Wankarama mayu - Cacta mayu - Wankani mayu - Qullpamayu - Ccelolo mayu - Maturu mayu - Layrata mayu - Uturu mayu - Malahierba mayu - Ccalluri mayu;
• Mayuchakuna: Qutawati, Qullpa, Chuñaya, Chuñuchaña, Curita, Q'illuyaku, Qullqacha, Sarahuarca, Chimina, Platina, Chuquibamba, Sapsi, Tutura, Buenavista, Potongo;

Yurakuna

Tara (Caesalpinia spinosa, Caesalpinia tinctoria) Ichhu (Stipa ichu) Kinwa (Chenopodium quinoa) Kiswar (Buddleja incana) Kalistu (genus Eucalyptus) Ramran (genus Alnus) Mulli (Schinus molle)

Tuna (Opuntia ficus-indica) Sisal (Agave sisalana) Chaqara Waranqu Kapuli Lluq'i sach'a P'ati

Uywakuna

Wik'uña (Vicugna vicugna) Taruka (Venado Andino) Atuq (Pseudalopex culpaeus) Puma (Puma concolor) Wisk'acha (Lepus viscacia) Pariwana (genus Phoenicopterus) Kuntur (Vultur gryphus)

Waman (Falco) Puka yuthu (Rhynchotus rufescens) Añas Anka K'illichu Alqamari

Pulitika rakiy

Chunka hukniyuq distritunmi kan.

Distritu	Uma llaqta
Belén	Belén
Chalqus	Chalqus
Chillkayuq	Chillkayuq
Wakaña	Wakaña
Larqay	Larqay
Murqulla	Murqulla
Payqu	Payqu
Pawqaray	Pawqaray
Qiqi	Qiqi / Quije
Qirupampa	Qirupampa
Suras	Suras

Simikuna

Pruwinsyapiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.

Distritu	Kastilla simita rimaqkuna /1	%	Indihina simita rimaqkuna /1, /2	%
Belén	109	18.7	475	81.3
Chalqus	108	16.7	537	83.3
Chillkayuq	70	11.5	538	88.3
Wakaña	109	19.2	460	80.8
Larqay	405	47.6	446	52.4
Murqulla	192	13.4	1,239	86.5
Pawqaray	117	14.2	708	85.8
Payqu	141	16.6	705	83.2
Qiqi	57	4.0	1,360	95.9
Qirupampa	781	32.7	1,607	67.2
Suras	361	33.4	715	66.2
Llapan	2,450	21.8	8,790	78.1

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu:

Karu puriy

Larqay distritupi:

Wiswiri (Wari llaqta) Chijnajota (Wari llaqta) Unqa (Wari llaqta) Wallawiri (Wari llaqta) Charangarochayoc (Wari ayamarka) Llacu (Wari llaqta) Casamarka (Wari llaqta)

Chuntacalla (Wari llaqta) Pillillini (Wari ayamarka) Patari (Wari ayamarka) Pallqa (Wari llaqta) Puka Urqu (Wari llaqta) Mullipata (Wari llaqta) Ñawpa panteón (Wari llaqta)

Laymi (Wari llaqta) Saywa (Wari llaqta) Waña corral (Wari llaqta) Pukawasi (Inka ñan) Hueccocho Chicha Susuma (mach'ay)

Suras distritupi:

• Wayllacha (Wari)
• Tacramapa (Suras llaqta)
• Apuraqay (Suras llaqta)
• Montacahua (Suras llaqta)
• Aputaycca (Suras)

Yachachiy

Chincachkanña yachiccuna kunanqa manan pipas cancho pi gelljaico, ñaupacca ccura cuna yachachiwaranchiq qillqayta yupayta. Lima llaqtapi hatun yachay huasicunapiccajcuna rimaicuson.YUYAREICUICHEK LLACTAMACEICUNA, ama jonjaicho kay runa ciminchikta.

Kaypipas qhaway

• Antonio José de Sucre
• Wamanqa

Hawa t'inkikuna

• Saywitu:Ayakuchu suyu
• www.ayacuchovirtual.com/Sucre.html