Mayukillap Iskaynin pruwinsya
| ||
|---|---|---|
| ||
| Urqumayu qhichwa | ||
| Saywitu | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
 | ||
| Mama llaqta |  Piruw
| |
| Suyu |  Wanuku
| |
| Tinkurachina siwikuna | 9°49′59″ S 76°40′08″ O | |
| Uma llaqta | Tantasqa (La Unión) | |
| Distritukuna | 9 | |
| Simikuna | kastilla simi, qhichwa simi | |
| Runakuna | 47 008 (inei 2007) | |
| Runa ñit'inakuy | - runa / km² () | |
| Hallka k'iti kanchar | 1 438,88 km² | |
| Hanaq kay | - m | |
| Kamasqa wata | 5 ñiqin ayamarq'a killapi 1870 watapi | |
| Kuraka (2019-2022) |
Luis Maldonado Rivera | |
| Karu rimay yupay | ||
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | [www.] | |
| Kastilla simipi llika tiyanan | [www.] | |
Mayukillap Iskaynin pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Dos de Mayo) nisqaqa Piruw mama llaqtap Wanuku suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Tantasqa llaqtam. Anqas killapa ishkaynin ( Ankash qallupi) [1]
Wiñay kawsay[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Kamasqa 5 ñiqin ayamarq'a killapi 1870 watapi.
Allpa saywachi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Chiriqunuy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Flora Faunapas[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Pulitika rakiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Isqun distritunmi kan.
| Distritu | Runakuna (2007) [2] | Uma llaqta | Runakuna [2][3] |
|---|---|---|---|
| Chukis | 5.125 | Chukis | 1.181 |
| Mariyas | 7.656 | Mariyas | 1.666 |
| Pachas | 11.121 | Pachas | 2.179 |
| Qiwilla | 2.088 | Qiwilla | 1.072 |
| Ripan | 6.330 | Ripan | 2.560 |
| Sillapata | 2.898 | Sillapata | 504 |
| Shunki | 2.549 | Shunki | 570 |
| Tantasqa | 6.114 | Tantasqa | 4.671 |
| Yanas | 3.127 | Yanas | 1.055 |
Waki[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Runakuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Simikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Pruwinsyapiqa kastilla simita, qhichwa simita rimanku.
| Distritu | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| Chukis | 1,747 | 39.2 | 2,704 | 60.6 |
| Mariyas | 1,188 | 18.4 | 5,269 | 81.5 |
| Pachas | 7,660 | 76.9 | 2,275 | 22.8 |
| Qiwilla | 1,130 | 60.2 | 735 | 39.2 |
| Ripan | 3,415 | 62.9 | 2,010 | 37.0 |
| Sillapata | 1,463 | 58.4 | 1,040 | 41.5 |
| Shunki | 1,747 | 78.7 | 471 | 21.2 |
| Tantasqa | 4,747 | 87.4 | 671 | 12.4 |
| Yanas | 1,227 | 44.8 | 1,503 | 54.9 |
| Llapan | 24,324 | 59.2 | 16,678 | 40.6 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata /2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi) Pukyu: [4]
Kay pruwinsyapa qichwantam Anqas suyu Wanuku suyu runakuna hamutanman [5]
Iñiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Musiku[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Karu puriy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Raymikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Llaqtakuna - Ayllu llaqtakuna - Uchuy llaqtakuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Yachay tarpuy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Yachachiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Pruwinsyapi paqarisqa runakuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
- Augusto Cárdich, yachaq
Apaykachana[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Willay pukyukuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
- ↑ FCR: Diccionario de quechua ancashino)
- ↑ 2,0 2,1 www.inei.gob.pe
- ↑ www.world-gazetteer.com (2005)
- ↑ www.inei.gob.pe/ (2007)
- ↑ Alfredo Torero: El Quechua y la historia social andina ISBN 978-603-45021-0-9
Kaypipas qhaway[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Hawa t’inkikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Mayukillap Iskaynin pruwinsya.- Saywitu: Mayukillap Iskaynin pruwinsya (pdf)
- Saywitu: Wanuku suyu
|
Wanuku suyu | 
|
|---|---|---|
| Uma llaqta: Wanuku | ||
| Pruwinsyakuna: Ampu • Inka wamp'uwatana • Lawriqucha • Leoncio Prado • Marañun • Mayukillap Iskaynin • Pachitiya • Wamali • Wanuku • Waqaypampa • Yaruwillka | ||
| Amachasqa sallqa suyukuna: Anqas Urquwallqa mamallaqta parki • Sira ayllu llaqta risirwa • Tinku Mariya mamallaqta parki • Waywash Urqukuna risirwa suyu | ||
| Urqukuna: Hatun Siwla • Hatun Tsulla • Hirishhanka • Yerupaja - Waywash urqukuna | ||
| Quchakuna: Karpaqucha • Kisilluqucha • Lawriqucha • Mit'uqucha • Pichqaqucha • Qarwaqucha • Siwlaqucha • Waskaqucha | ||
| Mayukuna: Lawriqucha mayu • Marañun mayu • Nupi mayu • Pachitiya mayu • Pususu mayu • Santa Krus mayu • Urqumayu • Wallaqa mayu | ||
| Runa llaqtakuna: Ashaninka • Qhichwa • Uni (Cashibo-Cacataibo) • Shipibu-Qunibu • Yanisha | ||
| Simikuna: Wanuku suyupi rimaykuna • ashaninka simi • kastilla simi • panu simi • qhichwa • Wanuku rimay • yanisha simi | ||
| Mawk'a llaqtakuna: Piruru • Wanuku Pampa |
|
Suyukuna (Piruw) |
|
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |