Puka Punchukuna
Puka Punchukuna (Kastilla simipi: Ponchos Rojos) nisqaqa huk milisiyam, astawanta Wuliwiya Awqaq Sunturpa Aymara awqaq pusaqninkunam, Anti hallp'api Umasuyukuna suyupi. Ruwasqankuqa ñawpaq kawsay saphinkuta yuyaypi hap’inqu, Ayllukunapi tantakunqu llank’ananqupaq, chay Aymara, Qhishwa runanchishina. Paykunaqa waranqanpi yupayniyuqmi kanku.
Willarina[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Puka Punchukuna nisqakunaqa Hach'akachi llaqtamantam paqarimurqan, Umasuyukunapa uma llaqtan. Puka Punchukuna nisqakunap paqarimusqan p'unchawqa manam yachakunchu, ichataq 2003 watapi sitwa killapim ancha riqsisqa karqan, Gonzalo Sánchez de Lozada nisqap kamachiyninwan maqanakuspa. 2007 watapi yapamanta paywan maqanakurqanku, Wuliwiyap intigridad hallp'aninta t'aqanakuymanta amachananta willaptin.
23 ñiqin inti raymi killapi 2007 p'unchawpi Puka Punchukuna nisqakuna Sucre llaqtapi iskay allqukunata maqaspa umantapas kuchurqan, manchachikuyhina. Puka Punchukuna Eugenio Rojas, Ruperto Qhispi ima, Puka Punchukuna 25 p'unchaw qhapaq raymi killapi Sucreman purinanta, willaskakuna, Puka Punchukuna ima upusiyunkunatapash atakanata nispa.