Plantilla:Portada600k/carruselmésllegits

Wikipediamanta
  • Mama Llaqtap San Markus Kuraq Yachay Sunturnin (kastilla simipi: Universidad Nacional Mayor de San Marcos, UNMSM; latin simimanta: Academia Sancti Marci Urbis Regum in Peruvia) nisqaqa Piruwpi qhapaq Yachay sunturmi, Lima llaqtapi. Aswan chaninchasqa, sut'inchasqa yachay wankurina Piruw mamallaqtapi kan, hinan kaspa Piruwpi, Awya Yalawpi ñawpaq yachay sunturnin kan. 1548 watapi, Santo Domingo kunwintupi pata yachaqkunamanta qallarisqaku. Fray Tomas de San Martín nispa, chiqanchasqa paqarirqaku, hinaqtin 1551 wata ayriwa killa 12 ñiqin Carlos I Ispañamanta Qhapaq kamaqillqanninwan chaynallata kawsarirkaku.
  • Qhichwa simi icha Runasimi ñisqaqa Urin Awya Yalapi rimasqan rimaymi. Tawantinsuyup siminsi karqan. Kunanqa yaqa 14.000.000 runam kay simita rimanku, Piruwpi, Buliwyapi, Arhintinapi, Ikwadurpi, Chilipi, Kulumbyapi kaytaqa riman. Lliw Awya Yala rimaykunamanta astawan rimaqniyuqmi. Qhichwa sutita churarqa runasimiman Fray Domingo de Santo Tomás, ñawpaq qillqaq kay simimanta.Simi yachaqkunaqa rimanakun, qhichwa simi hukllachu achkachu rimay. SIL International ñisqa tantanakuy ñinmi, 42 rimaymi, nispa. Qhichwa Simi Hamut'ana Kuraq Sunturtaq ñinmi, huklla simi, Qusqu llaqtap rimayninmi huklla allin qhichwa simi, ñispa. Ichataq Chanka rimaqqa manam Wanka rimayta hap'inchu, Wankataq manam Chanka rimaytachu.
  • Pacha q'uñichiy nisqaqa chimlasay, huk pacha q'uñichina nisqa wapsikunarayku wayra pachap q'uñiyninmi. Inti tiksi muyuta achkiy, k'uyu qhipa, huk illanchaykunawan illanchaspa q'uñichiptin, tiksi muyutaq puka ñawpa nisqatam hawa pachaman illanchan. Pacha q'uñichina wapsikuna chay achkiy, k'uyu qhipa illanchaykunata chimpachinmi, manataqmi puka ñawpatachu. Chay puka ñawpa illanchayta allpaman rirpuchaspa wayra pachapipas hark'aspa allpa pachatam wayra pachatapas q'uñichinmi
  • Ñawpa pachas Punapi ancha achka qiwuña-qiwuñas karqan, kunan pachataq chaymanta chunka ch'iqtallamantas aswan pisillas puchuq kachkan. Tawantinsuyu pachapiqa Inkakuna ama sach'a muthuychu ñiqsi karqan. Ispañulkuna hamuptinqa achka sach'akunas michina ruranapaq muthusqa karqan. Kunan pacha mana chayllaña q'iru kaptinmi, runakuna qiwuñakunata yamt'apaq wasichanapaqpas muthunku. Llamakuna qiwuñap raphinkunatam mikhunku. Chaywan musuq qiwuña manañam wiñanchu. Lluqsiq qaranrayku qiwuña utqayllam rawran. Chayrayku achka qiwuñatañam kañarqanku.
Kusa qillqa

Kusa qillqa[pukyuta llamk'apuy]