Inga
- Inka nisqaqa huk sut'ikunayuqmi; Inka (sut'ichana) rikuy.
| Inga (Kulumbya) | |
|---|---|
| Mama llaqta |  Kulunsuyu
|
| Riqyun | |
| Tiyay | Putumayu suyu, Nariñu suyu |
| Runakuna | 31.400 (2009 watapi) |
| Simi | qhichwa simi |
| Rimaykunap ayllun | kichwa (inga kichwa) |
| Iñiy | |
Inka icha Inga nisqaqa huk kichwa runa llaqtam, Kulumbyapi, Putumayu suyupi Nariñu suyupipas kawsaq, kichwa simita, inga kichwa nisqa k'iti rimayta rimaq. Kulumbyapi tiyaq inka runakuna kikinkumanta rimaspa "ñuqanchik ingakunam" ninku. Kay runakunaqa Tawantinsuyup pachapi mitmaqkuna kaspa kay markakama chayamurqanku. Kunan p'unchaw wakin ingakuna urqukunapi tiyanku (20.100 runa 2009 watapi), waq ingakunapas sach'a sach'api tiyanku (11.300 runa 2009 watapi).
Paykuna aswanta kay llaqtakunapi tiyanku:
- Urqukunapi
- Santiago
- Colón
- San Andrés
- Aponte, Nariñu
- Amarumayu sach'a sach'api
- Yunguillo, Condagua hukkunapas Mocoapi
- Wayuyaku hukkunapas Bota Caucanapi
- Challwayaku, Puerto Limón, San Miguel de la Castellana Villagarzónpi
- Putumayu patan Puerto Ospinapi
- Yarinal, Puerto Umbría hukkunapas Puerto Asíspi
- El Hacha, Concepción, Calenturas hukkunapas Puerto Leguízamopi
- Yurayaku, Fragua mayu, Solano, Valparaiso hukkunapas Caquetápi
Astawan Kulumbyapi waq qhichwa simi rimaq runakuna kanku, ichaqa paykuna mana ingakunachu kanku, kay qhichwa simi rimaq runakunaqa napurunam kanku. 2009 watapi 7.700 napuruna Kulumbyapi tiyarqanku.