Apachi rimaykuna
Apariencia
Apachi rimaykuna nisqa rimaykunaqa Apachi nisqa runa llaqtakunap rimayninkunam, urin athapaska rimaykunam.
- Plains Apache urin huñu
- Plains Apache (Kiowa-Apache)
- Western Apachean urin huñu
- A. Chiricahua-Mescalero
- Diné (Nawahu, Navajo, Navaho)
- Kunti apachi (Western Apache, Coyotero Apache)
- Eastern Apachean urin huñu
Huk rimakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Diné | Chiricahua | Kunti apachi | Jicarilla | Lipan | |
---|---|---|---|---|---|
ñuqa | shí | shí | shíí | shí | shí |
qam | ni | ⁿdí | ⁿdi | ni | ⁿdí |
ñuqanchik | nihí | náhí | nohwíí | nahí | nahí |
achka | łą́ | łą́ | łą́ą́ | łá | łą́ |
huk | ła’ | ła’ | ła’- | ła’ | ła’- |
iskay | naaki | naaki | naaki | naaki | naaki |
hatun | -tso | -tso | -tso | -tso | -tso |
suni | -neez | -neez | -neez | -ⁿdees | -ⁿdiis |
k'ichki | -yáázh | -zą́ą́yé | -zhaazh | -zhááh | -zhą́ą́yí |
warmi | ’asdzání | ’isdzáń | ’isdzánhń | ’isdzání | ’isdzání |
qhari | diné | nⁿdé | nnéé | diⁿdé | diⁿdí |
challwa | łóó’ | łóí’ | łóg | łógee | łǫ́’ |
allqu | łééchą́ą́’í | kéjaa | łį́į́chaayáné | łį́’chaa’á | nii’łį́ |
usa | yaa’ | yaa | yaa’ | yaa’ | yaa |
sach'a | tsin | tsin | ch’il | nooshchíí | chish |
raphi | -t’ąą’ | -t’ąą | -t’ąą’ | -t’ąą’ | -t’ąą’ |
aycha | -tsį’ | -tsįį | -tsį’ | -tsį | -tsįį |
yawar | dił | dił | dił | dił | dił |
tullu | ts’in | ts’į’ | ts’in | -ts’in | -ts’įh |
wira | -k’ah | k’ah | k’ah | xéh | xáí |
runtu | -ghęęzhii | -gheezhe | -ghęęzh | -gheezhi | -ghaish |
waqra | -dee’ | -dee’ | -dee’ | -dee’ | -dii’ |
siki | -tsee’ | -tsee’ | -tsee’ | -tsee’ | -dzistsii’ |
phuru | -t’a’ | -t’a’ | -t’a’ | -t’a’ | -t’a’ |
chukcha | -ghaa’ | -ghaa | -ghaa | -ghaa’ | -ghaa |
uma | -tsii’ | -tsii | -tsii | -tsii | -tsii’ |
rinri | -zhaa’ | -zhaa | -jaa | -jaa | -jaa |
ñawi | -náá’ | -ⁿdáa | -náá | -ⁿdáá | -ⁿdáa |
sinqa | -´-chį́į́h | -´-chį́ | -chį́h | -chį́sh | -´-chį́sh |
simi | -zéé’ | -zé | -zé’ | -zé’ | -zí’ |
kiru | -ghoo’ | -ghoo | -ghoo’ | -ghoo | -ghoo |
qallu | -tsoo’ | -zaade | -zaad | -zaadi | -zaadi |
sillu | -s-gaan | -s-gan | -gan | -s-gan | -s-gąą |
chaki | -kee’ | -kee | -kee’ | -kee | -kii |
qunqur | -god | -go’ | -god | -go’ | -goh |
maki | -´-la’ | -laa | -la’ | -la’ | -laa’ |
wiksa | -bid | -bi’ | -bid | -bi’ | -bih |
kunka | -k’os | -k’os | -k’os | -k’os | -k’os |
qhasqu | -be’ | -be’ | -be’ | -be’ | -bi’ |
sunqu | -jéí | -jéí | -jíí | -jéé | -jíí |
upyay | -dlą́ | -dlą́ | -dlą́ | -dlą́’ | -dlą́ |
mikhuy | -yą́ | -yą́ | -yą́ą́ | -yą́’ | -yą́ |
khachuy | -gháásh | -gháásh | -gháásh | -ghą́sh | -dląsh |
rikuy | -’į́ | -’į́ | -’į́į́ | -’į́ | -’į́ |
uyariy | -ts’į́į́h | -ts’a’ | -ts’ag | -ts’ą́’ | -ts’ah |
puñuy | -ghosh | -ghosh | -ghosh | -ghosh | -ghosh |
wañuy | -tsaah | -tsaa | -tsaa | -tsei | -tsaa |
wañuchiy | -ghé | -ghé | -ghéé | -ghéh | -gháí |
wayt'ay | -kǫ́ǫ́h | -kǫǫ | -kǫǫ | -kǫ́h | -kǫǫ |
phaway | -t’ááh | -t’á | -t’áh | -t’áíh | -t’áh |
llullay | -tį́ | -tį́ | -tį́ | -kį́ | -kį́ |
tiyay | -dá | -dá | -dáá | -dá | -dá |
sayay | -zį́ | -zį́ | -zį́ | -zį́ | -zį́ |
niy | -ní | -ⁿdí | -níí | -níh | -níh |
inti | jóhonaa’áí | jį́gonaa’áí | yaa’áí | jį́gonaa’áí | jį́į́’naa’áí |
killa | ’ooljéé’ | tł’éé’naa’áí | tł’éé’gonaa’áí | tł’éé’gonaa’áí | tł’éénaa’áí |
quyllur | sǫ’ | sǫǫs | ts’iiłsǫǫsé | sǫǫs | sǫǫs |
yaku | tó | tó | tóó | kó | kó |
paray | -tą́ | -tą́ | -tą́ą́ | -ką́h | -ką |
rumi | tsé | tsé | tséé | -tsé | tsí |
aqu | sáí | sáí’ | sáí | sáí | sáí |
allpa | ni’ | nii | ni’ | nii | nii’ |
phuyu | k’os | k’os | yáák’os | ńł-tsą́ | k’os |
q'usñi | łid | łi’ | łid | łi’ | łih |
nina | kǫ’ | kǫǫ | kǫ’ | kǫ’ | kǫǫ’ |
uchpa | łeeshch’iih | gooshch’ii | ’ił-ch’ii | goshch’íísh | goshts’iish |
rawray | -k’ą́ą́h | -k’ąą | -k’ą́ą́ | -k’ą́ | -k’ą́ |
ñan | ’a-tiin | ’íń-tin | ’i-tin | ’íńkin | ’iníkįį |
puka | -chíí’ | -chí | -chíí | -chíí’ | -chísh |
q'umir | -tł’izh | -tł’izh | -tł’izh | -tł’ish | -tł’ish |
q'illu | -tso | -tso’ | -tsog | -tso’ | -tso |
yuraq | -gia | -ga’ | -gai | -gai | -gah |
yana | -zhin | -zhį’ | dił-xił | -zhį | -zhįh |
tuta | tł’éé’ | tł’é | tł’é’ | tł’é’ | tł’í’ |
q'uñi | -do | -do’ | -dog | -do’ | -doh |
chiri | -k’az | -k’az | -k’az | -k’as | -k’as |
hunt'a | -bin | -bį’ | -bį | -bįh | -bįh |
suti | -´-zhi’ | -´-zhii | -˛́˛́-zhi’ | -zhi’ | -´-zhii’ |
kimsa | táá’ | táá’ | táági | káá’ | káí’í |
tawa | dį́į́’ | dį́į́’ | dį́į́’í | dį́į́’ | dį́į́’í |
p'unchaw | jį́ | jį́ | jį́į́ | jį́’ | jį́ |
pacha phuyu | ’ááh | ’áá’ | ’áád | naoshigiji | naashigish |
wayra | ńł-ch’i | nł-ch’i’ | ’įįł-ch’i | ńł-ch’i’ | ńł-ch’ih |
puriy | -lį́ | -lį́ | -lį́į́ | -lį́’ | -lį́ |
maqchiy | -gis | -gis | -gis | -dé , -dee’ | -dá , -daa’ |
kuru | ch’osh | ch’osh | ch’osh | ch’osh | ch’osh |
chanka | -jáád | -jáde | -jád | -jádí | -jádí |
marq'a | -gaan | -gan | -gan | -gan | -gąą’ |
wirp'a | -daa’ | -da’ | -zá-baané | -daa | -daa |
ch'unchul | -ch’íí’ | -ch’í | -ch’i’ | -ch’é’ | -ch’í’ |
thuqa | shéé’ | -zhé | -zhíg | -zhégi | -zhá-tł’ishdi |
qachu | tł’oh | tł’oh | tł’oh | tł’oh | -tł’oh |
mama | -má | -má | -máá | -má | -’-nándí |
tayta | -zhé’é | -taa | -taa | -ka’é | -’aashí |
chullunku | tin | tį’ | tįh | ’į́-loh | kįh |
rit'i | yas | zas | zas | zas | zas |
qilla | -dzid | -dzi’ | -jid | -dzi’ | -dzih |
mutkiy | -chin | -chį’ | -chą́ą́ | -chą́’ | -chą́ |
manchakuy | -dzid | -dzi’ | -dzid | -dzi’ | -dzih |
waska | tł’óół | tł’óół | tł’óół | tł’ół | tł’óół |