Wayaqa uywa

Wayaqa uywa icha Marsupiyal nisqakunaqa ñuñuq uywakunap inphraklasi wayaqa-uywa nisqap mayqinpis. Lliw kunankama kaq wayaqa-uywakunaqa Awstralasiya, Wallasiya, Amirika nisqakunapim. Yaqa tukuy kay rikch'aqkunapaq huk sapaq kaynin, uñankunata huk wayaqapi apasqanku. Kawsaq wayaqa-uywakunaqa opossumkuna, Tasmaniya supaykuna, kanqarukuna, kuwalakuna, wum-chiñikuna, wallawikuna, wandikukuna nisqakunam hukkunapis, achka chinkasqa rikch'aqkunapis, ahinataq thilasina, riqsisqataq.

Taqina[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Marsupialia aswanta rakisqa kachkan kayhinata:

† – Extinct

Orden Didelphimorphia (93 rikch'aq) - qhaway didelphimorfokunap listanta
- Ayllu Didelphidae : opossum nisqakuna
Paucituberculata (qanchis rikch'aq) .
- Ayllu Caenolestidae : musgo opossum nisqakuna
Hatun kamachiy Australidelphia
- Order Microbiotheria (huk kunankama kaq rikch'aq) .
  - Ayllu Microbiotheriidae : monitos del monte nisqa
- Orden † Yalkaparidontia ( incertae sedis ) nisqa.
- Orden Dasyuromorphia (73 rikch'aq) .
  - Ayllu † Tilacinidae : tilacina
  - Dasyuridae ayllu : antequinus, quolls, dunnarts, Tasmania supay, ayllunkunapas
  - Ayllu Myrmecobiidae : numbat
- Orden Notoryctemorphia (iskay rikch'aq) .
  - Ayllu Notoryctidae : marsupial llimp'ikuna
- Orden Peramelemorphia (27 rikch'aq) .
  - Ayllu Thylacomyidae : bilbies
  - Ayllu †Chaeropodidae: kuchi chakiyuq bandicoots
  - Familia Peramelidae : bandicoots y aliados
- Orden Diprotodontia (136 rikch'aq) .
  - Suborden Vombatiformes nisqa
    - Ayllu Vombatidae : wombats
    - Ayllu Phascolarctidae : koalas
    - Ayllu † Diprotodontidae : hatun wombats
    - Ayllu † Palorchestidae : tapires marsupial
    - Ayllu † Thylacoleonidae : marsupial leonkuna
  - Suborden Phalangeriformes nisqa
    - Ayllu Acrobatidae : pluma chupa planeador wan pluma chupayuq possum
    - Ayllu Burramyidae : pigmeo possum
    - Ayllu † Ektopodontidae : sprite possum nisqakuna
    - Familia Petauridae : rayayuq possum, Leadbeater's possum, q'illu wiksayuq planeador, asukar planeador, caoba planeador, ardilla planeador
    - Familia Phalangeridae : cepillo chupayuq possums wan cuscuses
    - Ayllu Pseudocheiridae : chupa chupayuq possumkuna, ayllunkunapas
    - Ayllu Tarsipedidae : miel possum
  - Suborden Macropodiformes nisqa
    - Ayllu Macropodidae : kanqaru, wallabi, ayllunkunapas
    - Ayllu Potoroidae : potoroos, rata kanguru, apuestas
    - Ayllu Hypsiprymnodontidae : almizcle rata-kanguro
    - Ayllu † Balbaridae : basal tawa chakiyuq kangurukuna