Ir al contenido

Uchco Pedro

Wikipediamanta

Piiru Qutsatsin (Pedro Cochachin); Tikray shutin: Uchku Piillu. Ankashpita. Awqalli. Waqta runa. Piruwpaq maqakurqan hatikaamushqa chilikikunata.

Ataqiru (Qarwas)chaw yurishqa, 1885 haapa patsa tikraypa awqayllinn. Kanan hunaqnaw, kapillachaw hatiraykarqan, tsaychawmi illaparyarqan.


1885 tamya killachaw, musyarqan Warachaw waqta runakunakuna shariyashqa kanqanta, Atusparya pushaqwan. Allaapa mishtikuna allqutsakuyaq. Mana imankunanpis kaykaptin mañayaq mita aruyta, qillay makyatapis.


Kasirispa yanapaq hutsa wankuq Manuwil Muskiira (Manuel Mosquera)ta riqirqan, Atusparayana Muskiirata churarqan Ankash prihiktu, tsaynawpa patsa tikrayman yaykurqan. Tamya killa 15chaw, paypis inturqan Karwasta achkuyananpaq. Awqalli yachayninwan saslla rikaatsikurqan allishkayninta. Paymi mantsaypaq aqash sutaqkunapa apullin kaeqan. [1]


Kinsa yaykapuykunata awqalli yachayninwam harkarqan, Waylas kallkiman mana chaayanpaq.Kananyaqmi rumi wankakunan Yaana hirka hirka naanipa kuchunchaw ichiraykaayan. Runa niraananpaq tsay rumikunata punchutsiq, tsukutsiq. Kay pantatsiy matsakaatsiq, rikaskir, Sinchawkapa awqallinkuna sikpayaq.


Qutsatsin llallikiskiyaptinsi, mana unpurantsu. Wallka awqaq qatiqninkunawan, Yana hirka hirkapita mantsatsiq ashiqninkunata. Atska tsariq yaykuqkuna mana tsariyarqantsu. Llapan qatikachaqninkuna mana imaraykur tumanyaykayarqan. Sirpa runawanraq kay unay pushaqta tsariyarqan.

Ata runapaq, kunpaarinllata, Panchu Artiyaqa shutiyuqta, ashiyarqan. Kay ata runa mikuy tushuyman qayarirqan, Killuman. Iñinqanpa runa tuqllaman shikwarirqan. Kasmaman apayarqan, ima ima tapupaskir, saslla musyapaskir, wañutsishun niyarqan. Illapayarqan Sichinpa qachpa waqtanchaw. Ayanta haqiyarqan mana panpar, Sinchawka awqallikuna. Huk Iñiq raki llakipaakuq runa mitsiq, kuyaparnin panparan ayanta, tsay illapayanqan patsallachaw.

  1. José antonio Salazar: Gran Uchco Pedro, en web de Nalo Alvarado
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Uchco_Pedro&oldid=640136" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)