José Martí

Wikipediamanta
José Martí
José Martí
Kawsaymanta qusqakuna
Paqariy sutin José Julián Martí Pérez
Paqarisqa  Kuwa, La Habana,
28 ñiqin qhulla puquy killapi 1853 watapi
Wañusqa  Kuwa, Dos Ríos,
19 ñiqin aymuray killapi 1895 watapi (42)
Rurasqankuna qillqaq, Yachay wayllukuq, Willay kamayuq
Aswan riqsisqa qillqasqan: Nuestra América
José Martí munumintu (Lima, Piruw)

José Julián Martí Pérez sutiyuqqa (* 28 ñiqin qhulla puquy killapi - 1853 La Habana llaqtapi paqarisqa - † 19 ñiqin aymuray killapi - 1895 Dos Ríos (Cauto) llaqtapi wañusqa), Kuba mama llaqtamanta Yachay wayllukuq wan qillqaqmi karqan.

Llimanta aswan riqsisqa qillqasqanqa Nuestra America nisqa kawsay rikch'anmi karqan.

Tayta: Mariano Martí y Navarro, (Valencia llaqtapi)
Leonor Pérez Cabrera, (Santa Cruz de Tenerife, Islas Canarias llaqtapi).

Yachaywasi: Colegio de San Anacleto wan Colegio de San Pablo

Warmi: Carmen Zayas-Bazán
Churinkuna: José Francisco Martí y Zayas-Bazán, "El Ismaelillo"

Qillqasqankuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Harawi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

  • Ismaelillo, Ismayilcha
  • Versos Sencillos (1891), Qullmi harawillkukuna
  • Versos Libres, Qishpiq harawillkukuna
  • Flores del Destierro.(1882), Qarquy waytakuna

Payyuyay[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

  • Presidio Político en Cuba (1871), Kuwachaw pusaqpa qaykuraynin
  • Nuestra América (1891), Mulanpintsik

Cabe también destacar su obra epistolar, de un elevadísimo nivel literario.

Extracto de Abdala 1869
(…) El amor, madre, a la patria,
No es el amor ridículo a la tierra
Ni a la yerba que pisan nuestras plantas
Sino el odio invencible a quien la oprime
Es el rencor eterno a quien la ataca (…)
Apyalapita wallka sutashqa 1869
Mamata kuyayqa, mama llaqtatapis
manam allpata asikuna kuyaytsu
manam ima hachatapis, tsayta chaki palta
harunqan, tsayqam mana llallina chikiy
harutsakuqta, wiñay kawaypa chikipay
mayqan wahupallaqnintapis...

Kaypipas qhaway[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Hawa T'inkikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Inlish simipi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Kastilla simipi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=José_Martí&oldid=669950" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)