Java (wakichiy simi)

Duke Javap uywan napaykuchkan

Huk Javap sillp'alla khipukama

Java nisqa huk hanaq-pata, layapi-takyasqa, imallaman-qhawarisqa wakichiy simi kan, astawan pisi implimintasiyunmanta dipindinsiyakunayuq kananpaq ruwasqa. Hukllapaq kamachina simi, kamaqkunata huk kutillata qillqanankupaq, saqinanpaq, maypipas purichinanpaq (Inlish simimanta: write once, run anywhere), niyta munan, huñusqa Java kudiqu llapa patapatakunapi purinman Java yanapaq mana musuqmanta huñuna kaptin. Java llamk'anakuna sapa kuti bytecode kaqman huñusqa kanku mayqinchus mayqin Java virtual makina kaqpi (JVM) puriyta atin mana imapas ukhupi antañiqiq arkitiktura kaqmanta.

Java nisqap sintaxisninqa C, C++ nisqaman rikch'akuqmi, ichataq aswan pisi pisi patayuq ruwanakunayuqmi, mayqinmantapas. Java purichiy pachaqa kallpasapa atiykunata qun (ahinataq yuyaymanay chaymanta purichiy pacha kudiqu t'ikray) chaymanta sapa kuti mana ñawpaqmanta huñusqa simikunapi tarikunchu. As of 2019, Java huk aswan riqsisqa kamachina simikuna karqan GitHub kaqmanhina llamk'achisqa, aswanta qarakuq-kliyinti web ruwanakunapaq, huk willasqa 9 hunu ruwaqkunawan.

Javataqa James Gosling qallarisqa, Sun Microsystemspi. 1995 watapi aymuray killapi Sun Microsystems nisqap Java nisqa plataformanpa huk ukhun rakin hinam lluqsirqan. Ñawpaq kaq chaymanta riqsichiy ruway Java huñuqkuna, wirtuwal makinakuna, chaymanta class librarykuna qallariypi Sun kaqwan lluqsichisqa karqan propiedad licenciakunawan. 2007 watapi aymuray killamanta, Java Comunidad Ruwaypa willayninkunata hunt'aspa, Sun astawan Java tik yachaykunan GPL-2.0-lla licenciawan musuqmanta licenciata qusqa. Oracle kikin HotSpot Java Virtual Machine (Java Wirtuwal Makina) kaqninta qun, chaywanpas oficial referencia ruwayqa OpenJDK JVM kaq mayqinchus mana qullqiyuq kichasqa-qullqa software kaq chaymanta astawan ruwaqkuna llamk'achisqanku chaymanta yaqa llapa Linux rakiykunapaq ñawpaqmanta ruwasqa JVM kaq.