Waraqu yura rikch'aq ayllu
(Añapanku-manta pusampusqa)
| Waraqu yura rikch'aq ayllu | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||
| Mit'an kamay | |||||||||||
| |||||||||||
Waraqu yura rikch'aq ayllu (familia Cactaceae) nisqaqa huk yurakunap rikch'aq ayllunmi, waraqu[1] chaylla icha añapanku[2] nisqapas ch'aki pachakunapi wiñaq yurakunam, mana p'allta raphiyuqchu, kichkasapa, rakhulla kaq, ukhunpi kaq yakuta waqaychanapaq, ancha ch'aki ancha ruphaq inti kaq.
Rikch'aqkuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Kaymi huk waraqu hina yurakuna:
- sikullu (Browningia candelais)
- ulala (Cactus flagelliformis, Eriocereus tephracanthus)
- phasakana (Cactus flagelliformis, Trichocereus sp.)
- pitahaya (Cereus atrigonodendron)
- puskayllu, ayrampu, waraqu (Cumulopuntia boliviana)
- waripiskay, hala-hala, puskayu, sankay (Cumulopuntia ignescens)
- yuraq uma-uma (Echinopsis obrepanda)
- pitaya (Epiphyllum phyllanthus)
- china hawaq'ullay (Erdisia aquarrosa)
- p'ata kichka (Haageocereus sp.)
- kichka-kichka (Lobivia sp.)
- yunka kichka (Lobivia laterifolia)
- millmaq waraqu (Matucana blancii)
- qasa waraqu (Melocactus peruvianus)
- sintuq, kichkaluru, sank'ay waraqu (Opuntia sp.)
- allqu tuna (Opuntia cochabambensis)
- p'ata kichka (Opuntia exaltata)
- tuna, tunal, tuna waraqu (Opuntia ficus-indica, Opuntia nopal)
- ruq'a, ulluyma, inka waraqu (Opuntia floccosa)
- waquru (Opuntia lagopus)
- kimil (Opuntia quimilo)
- ayrampu (Opuntia soherensis)
- atuq waqachi (Opuntia tunicata)
- hawaqullay (Trichocereus cuzcoensis)
- wachuma, sankay, sakay, hawaqullay (Trichocerus peruvianus)
- sanpidru wachuma, achuma, San Pidru (Trichocerus pachanoi)
Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- ↑ Teofilo Laime Ajacopa: Iskay simipi yuyayk'ancha. La Paz - Bolivia, 2007. p. 131. waraqu, ulala. s. Cacto.
- ↑ Serafín M. Coronel Molina: Lonely Planet Quechua Phrasebook. Lonely Planet Phrasebooks, 2002. ISBN 1-86450-381-5.
Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Waraqu yura rikch'aq ayllu.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Waraqu yura rikch'aq ayllu
