Parawayi

Wikipediamanta
República del Paraguay
Tetã Paraguái
Parawayi Republika
Paraguay Paraguay
Laphara Wallqanqa
Llaqta qayanqillqa: Paz y Justicia
Llaqta taki: Paraguayos, República o Muerte
 
Situación de Paraguay
Situación de Paraguay
 
Uma Llaqta
 • Runakuna
 • Tinkurachina siwikuna
Asunción
1.582.559 (2005)
25°16′ S 57°40′ O
Aswan hatun llaqta Asunción
Tukri simi Kastilla simi, Waraniyi simi
Kamachiy Republika, Dimukrasya
Kawpay
Federico Franco
Oscar Sánchez
Qispikusqa
 • Punchaw
Ispañamanta
14 ñiqin aymuray killapi 1811
Mama llaqtap hawan
 • Llapan hallka k'iti k'anchar
 • % yakukuna
Saywakuna
Chalakuna
Ñiqi: 59º
406 752 km²
2,3%
3 920 km
No tiene
Runakuna
 • Llapan
 • T'iqisqa kay
Ñiqi: 100º
6 347 884 (2005 est.)
14 hab./km²
Brutu ukhu hayt'uy (BUH) -
Llaqta ukhu hayt'uy (LUH)
 • Llapan (2006)
 • BUH, llapan runap
Ñiqi: 97º
 
US$ 31 213 millones
US$ 5 277 (2006)
HDI -Runa kururay rikuchiq- (2006) 0,757 (91º) – medio
Kañina Guaraní (PYG)
Runa llaqtap sutin Paraguayo, -a
Pacha suyu
 • Ruphay mit'a
UTC-4
UTC-3
Internet tuyru .py
Karu rimay tuyru +595
Ankichiy tuyru ZPA-ZPZ
ISO tuyru 600 / PRY / PY
Kaypi wankurisqa: ONU, OEA, CSN, Mercosur

Parawayi icha Paraguay nisqaqa (Waraniyi simimanta: Paraguaí) Urin Awya Yalapi mama llaqtam. Uma llaqtanqa Asunción llaqtam.

Wiñay kawsay[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Punchaw Ispañamanta 14 ñiqin aymuray killapi 1811 watapi

Allpa saywachi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Waki[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Simikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Iñiykuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pulitika Rakiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Suyukuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Suyu Uma llaqta Runakuna (200 wata) Hallka k'iti k'anchar (km²) * Suyukuna (Parawayi)
Chawpi Areguá 1 362 893 2 465 19
Alto Paraná Ciudad del Este 558 672 14 895 21
Asunción Asunción 512 112 117 -
Itapúa Encarnación 453 692 16& 525 30
Caaguazú Coronel Oviedo 435 357 11 474 21
San Pedro San Pedro 318 698 20 002 20
Cordillera Caacupé 233 854 4 948 20
Paraguarí Paraguarí 221 932 8 705 17
Concepción Concepción 179 450 18 051 8
Guairá Villarrica 178 650 3 846 18
Canindeyú Salto del Guairá 140 137 14 667 12
Caazapá Caazapá 139 517 9 496 10
Amambay Pedro Juan Caballero 114 917 12 933 4
Misiones San Juan Bautista 101 783 9 556 10
Presidente Hayes Villa Hayes 82 493 72 907 8
Ñeembucú Pilar 76 348 12 147 16
Boquerón Filadelfia 41 106 91 669 3
Alto Parawayi suyu Fuerte Olimpo 11 587 82 349 4
Parawayi Asunción 5 163 198 406 752 245 (*) = distritukuna/suyu.


Hatun llaqtakuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Parawayi (Llaqtakuna)
Ñiqi Llaqta Runakuna Suyu
1992 watapi yupay 2002 watapi yupay 2005 watapi huchhay
1. Asunción 500.938 513 399 508 797 Asunción
2. Ciudad del Este 133 881 223 350 260 594 Alto Paraná
3. San Lorenzo 133 395 202 745 227 898 Chawpi
4. Luque 84 877 170 433 209 836 Chawpi
5. Capiatá 83 773 154 469 198 801 Chawpi
6. Lambaré 99 572 119 984 126 391 Chawpi
7. Fernando de la Mora 95 072 114 332 120 180 Chawpi
8. Limpio 26 177 71 744 96 238 Chawpi
9. Ñemby 26 999 71 260 94 767 Chawpi
10. Encarnación 56 261 69 769 74 991 Itapúa
11. Mariano Roque Alonso 39 289 64 807 72 023 Chawpi
12. Pedro Juan Caballero 53 566 64 153 67 432 Anambay
13. Itauguá 13 910 47 596 65 035 Chawpi
14. Villa Elisa 29 796 52 210 64 138 Chawpi
15. San Antonio 7 371 37 504 55 759 Chawpi
16. Hernandarias 28 180 47 433 55 677 Alto Paraná
17. Caaguazú 38 220 50 329 54 814 Caaguazú
18. Presidente Franco 31 825 47 589 54 303 Alto Paraná
19. Coronel Oviedo 38 316 47 890 51 291 Caaguazú
20. Concepción 35 276 45 068 48 127 Concepción
21. Villarrica 27 818 38 151 41 160 Guairá
22. Pilar 19 121 24 096 25 542 Ñeembucú
23. Caacupé 12 382 19 432 21 697 Cordillera
24. Itá 14 259 17 413 18 461 Chawpi
25. Minga Guazú 8 914 15 163 17 926 Alto Paraná
26. Villa Hayes 11 859 15 466 16 726 Presidente Hayes
27. San Estanislao 9 132 13 291 14 751 San Pedro
28. San Ignacio 11 580 13 680 14 404 Misiones
29. Ayolas 9 143 11 137 12 064 Misiones
30. Santa Rita 2 865 8 830 11 850 Alto Paraná
31. Doctor Eulogio Estigarribia 5 755 9 902 11 559 Caaguazú
32. Areguá 6 374 10 045 11 224 Chawpi
33. Curuguaty 6 264 9 641 11 096 Canindeyú
34. Villeta 7 439 10 160 11 031 Chawpi
35. San Juan Bautista 8 127 10 339 10 935 Misiones
36. Horqueta 8 252 9 913 10 533 Concepción
37. Piribebuy 7 397 9 690 10 337 Cordillera
38. Paraguarí 7 269 9 508 10 079 Paraguari

Yachachiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

  • Yachay sunturkuna:

Yachay tarpuy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Raymikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Llaqtap amachana santun[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pukyukuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Kaypipas qhaway[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Hawa t'inkikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Urin Awya Yalapi mama llaqtam
 Arhintina ·  Parasil ·  Qullasuyu ·  Chirisuyu ·  Ikwayur ·  Kulunsuyu ·  Parawayi · Piruw ·  Surinam ·  Uruwayi ·  Wayana ·  Winisuyla · Ransis Wayana (  Ransiya ) · Malwina wat'akuna
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Parawayi&oldid=646359" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)