Machu Pikchu nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin

Wikipediamanta
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Siq'i 33: Siq'i 33:
|colspan="2" style="text-align:center; font-size:smaller" |[[Rikcha:Machu Picchu seen from Huayna Picchu.jpg|290px|]]<br />
|colspan="2" style="text-align:center; font-size:smaller" |[[Rikcha:Machu Picchu seen from Huayna Picchu.jpg|290px|]]<br />
|}
|}
'''Machu Pikchu''' icha '''Patallaqta'''<ref>[http://cultura.elpais.com/cultura/2012/03/19/actualidad/1332184295_464685.html «Machu Picchu se llamaba Patallaqta: Una historiadora basa en un documento del siglo XVI el descubrimiento del primer nombre de la ciudad inca»], ''El País'', 2012-03-19.</ref> nisqaqa ([[QSHKS]] qillqaypi: ''Machu Piqchu'' icha ''Machu Pijchu''), [[Piruw]]pi, [[Qusqu suyu]]pi kaq mawk'a [[llaqta]]m, [[Inka]]kunap qhipaq [[pukara]]nmi karqan.
'''Machu Pikchu'''icha '''Machupíkchu''' <ref> Lira y Mejía: '' Diccionario quechua -castellano (2008) URP, Lima.</ref> icha '''Patallaqta'''<ref>[http://cultura.elpais.com/cultura/2012/03/19/actualidad/1332184295_464685.html «Machu Picchu se llamaba Patallaqta: Una historiadora basa en un documento del siglo XVI el descubrimiento del primer nombre de la ciudad inca»], ''El País'', 2012-03-19.</ref> nisqaqa ([[QSHKS]] qillqaypi: ''Machu Piqchu'' icha ''Machu Pijchu''), [[Piruw]]pi, [[Qusqu suyu]]pi kaq mawk'a [[llaqta]]m, [[Inka]]kunap qhipaq [[pukara]]nmi karqan.


Hacha hacha sumaqkay rankachikuqyuq, Machupíkchu pukara <ref>Escritura de Mario Mejía en Diccionario quechua castellano ISBN 978-9972-236-70-9 </ref> tiyaykan hatikasa Qosqo chawpi Antikunapi. Kaykan 2.430 t. q. s. h. <ref> Tatkikuna qucha s'iqin hananpi. </ref>[[Qusqu|. Qusqu]] (''Qosqo'') <ref>Qheswa-español-qheswa / Simi taqe; Qosqo - Perú, 1995 </ref> llaqtamantaqa 70 km. <ref> 1 km = huk waranqa tatkikuna </ref> karum.
Hacha hacha sumaqkay rankachikuqyuq, Machupíkchu pukara <ref>Escritura de Mario Mejía en Diccionario quechua castellano ISBN 978-9972-236-70-9 </ref> tiyaykan hatikasa Qosqo chawpi Antikunapi. Kaykan 2.430 t. q. s. h. <ref> Tatkikuna qucha s'iqin hananpi. </ref>[[Qusqu|. Qusqu]] (''Qosqo'') <ref>Qheswa-español-qheswa / Simi taqe; Qosqo - Perú, 1995 </ref> llaqtamantaqa 70 km. <ref> 1 km = huk waranqa tatkikuna </ref> karum.

17:35 14 hun 2017-pa llamk'apusqan

Machu Pikchu
UNESCO Tukuy runakunap qhapaq kaynin
Machu Pikchu
Mama llaqta Piruw
Tinkurachina siwikuna 13°09′47″S, 72°32′44″O
Laya Yachay tarpuy
/ Sallqa pacha
Akllanasqa watapi 1983
Kritiryukuna i, iii, vii, ix
Llika tiyanan
Machu Pikchu (Wayna Pikchumanta rikusqa)

Machu Pikchuicha Machupíkchu [1] icha Patallaqta[2] nisqaqa (QSHKS qillqaypi: Machu Piqchu icha Machu Pijchu), Piruwpi, Qusqu suyupi kaq mawk'a llaqtam, Inkakunap qhipaq pukaranmi karqan.

Hacha hacha sumaqkay rankachikuqyuq, Machupíkchu pukara [3] tiyaykan hatikasa Qosqo chawpi Antikunapi. Kaykan 2.430 t. q. s. h. [4]. Qusqu (Qosqo) [5] llaqtamantaqa 70 km. [6] karum.

Manam hayk'appas Ispañamanta awqakuna chay llaqtata tarirqaptinku, chinkaykurqan. 1911 watapi USA-manta wiñay kawsay yachaqmi, Hiram Bingham, tarirqan; llapan Pacha runakuna musyananpaq. Kunanqa tukuy tiksi muyumanta Piruwman hamuykuq karu puriqkunap lliwmanta aswan watukusqanmi llaqta.

1986 watapis UNESCO nisqa Tukuy runakunap qhapaq kaynin rimarirqan.

2007 watapi 7 ñiqin anta situwa killapi p'unchawpi Bernard Weber sutiyuq runap paqarichisqan New Open World Corporation (NOWC) nisqa Suwisa ruruchina Machu Pikchutaqa Musuq Qanchisnintin Tiksimuyu Achachilla nisqap huk achachillanmi kanman rimarirqan.

Saywitukuna

Kaypipas qhaway

Tukuy runakunap qhapaq kaynin (Piruw):

Pukyukuna

  1. Lira y Mejía: Diccionario quechua -castellano (2008) URP, Lima.
  2. «Machu Picchu se llamaba Patallaqta: Una historiadora basa en un documento del siglo XVI el descubrimiento del primer nombre de la ciudad inca», El País, 2012-03-19.
  3. Escritura de Mario Mejía en Diccionario quechua castellano ISBN 978-9972-236-70-9
  4. Tatkikuna qucha s'iqin hananpi.
  5. Qheswa-español-qheswa / Simi taqe; Qosqo - Perú, 1995
  6. 1 km = huk waranqa tatkikuna

Hawa t'inkikuna

Piruwpi mawk'a llaqtakuna Piruwpa unanchan

Akaray - Aramu Muru Punku‎ - Aspero - Bandurria llaqta - Buena Vista - Caniche - Carajía - Caral - Chan Chan - Chankillu - Chinchiru - Chuqik'iraw - Chuya - Cutimbo - El Brujo - Garagay - Gran Pajáten - Gran Saposoa - Hatun Qillqapampa - Hatun Wilaya - Huch'uy Qusqu - Inka Uyu - Inkawasi (Ayakuchu) - Inkawasi (Kañiti pruwinsya) - Intipata - Inti Wak'a - Jisk'airumuqu - Kalasaya - Kantamarka - Kashamarkilla - K'anamarka - Killa Wak'a - Kitarawaqachiqpa mach'aynin - Kiyaqa qaqa siq'ikuna - Kuélap - Kumpi Mayu - Kunturwasi qhapana - La Centinela - La Galgada - Llaqtapata - Machu Pikchu - Mankumarka - Markawamachuku - Miculla - Miraflores - Muray - Muyuqmarka - Ñust'a Hisp'ana / Yuraq Rumi - Pachakamaq - Paramunqa - P'isaq - Pikillaqta - Piki Mach'ay - Piruru - Puka Pukara - Pukatampu - Pañamarka - Phuyupatamarka‎ - Pumaqucha / Intiwatana - Puruchuku - Pusharu‎ - Q'inqu - Qhawachi - Qulu Qulu - Qurikancha - Quriwayrachina - Raqch'i - Rumiqullqa - Runkuraq'ay‎ - Saksaywaman - San Borja Wak'a - Saywiti - Sechín - Sillustani - Sipán - Sondor - Tampu Mach'ay - Tarawasi - Tipun - Trinchira pukara - Tukumi chuntukuna - Tukipala mach'ay - Tunanmarka - Tunay Kassa - Uchkus Inkañan - Ullantaytampu - Ukira - Utusku qhawanachakuna - Wak'a Pukllana - Wallamarka Wak'a - Wamanmarka - Wantar Chawin - Wanuku Pampa - Wañusqakunap llaqtan - Wari - Wariwillka - Wayna Pikchu -Willka Qhichwa - Willkapampa - Willkawaman - Willkawasi - Wiñay Wayna - Wiraquchapampa - Witkus / Rusaspata

"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Machu_Pikchu&oldid=631630" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)