Awqaq sipas suyu nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin

Wikipediamanta
Contenido eliminado Contenido añadido
Siq'i 80: Siq'i 80:


== Llaqta pusay Rakiy ==
== Llaqta pusay Rakiy ==
Qanchis pruwinsyanmi kan.
Qanchis wamanim kan.


{| class={{tablabonita}}; style="width:40%;" border="1"
{| class={{tablabonita}}; style="width:40%;" border="1"
|-
|-
|- style="background:DarkRed; color:white"
|- style="background:DarkRed; color:white"
! '''Pruwinsya'''
! '''Wamani'''
! '''Runakuna (2007)'''<ref name="[http://www.inei.gob.pe]"> [http://www.inei.gob.pe www.inei.gob.pe]</ref>
! '''Tiyaqkuna (2007)'''<ref name="[http://www.inei.gob.pe]"> [http://www.inei.gob.pe www.inei.gob.pe]</ref>
! '''Uma llaqta'''
! '''Uma llaqta'''
|-
|-

05:38 28 ini 2016-pa llamk'apusqan

Amarumayu sach'a-sach'a suyu nisqamanta ñawirinaykipaq chaypi qhaway.
Awqaqsipas suyu
Aucasiri tawaqu jach'a suyu
Departamento de Amazonas
Utkupampa mayu, Amarumayu suyu (Piruw)
Amarumayu suyu Wallqanqa
Unancha
.
Mama llaqta Piruw
Tinkurachina siwikuna 2º 59" S, 77º 9" y 78º 42" W
Pruwinsyakuna 7
Distritukuna 83
Uma llaqta Chachapuyas
Simikuna qhichwa simi, kastilla simi, aguaruna simi, wambisa simi
Runakuna 375.993 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy - runa / km²
Hallka k'iti kanchar 39.249,13 km²
Hanaq kay - m
Kamasqa wata 21 ñiqin ayamarq'a killapi 1832 watapi
Umalliq Oscar Altamirano Quispe
Karu rimay yupay +41
Pacha suyu UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan regionamazonas.gob
Amarumayu suyup pruwinsyankuna

Awqaq sipas suyu nisqaqa (aymara simipi: Aucasiri tawaqu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Amazonas) Piruw llaqtahuñum. Uma llaqtanqa Chachapuyas llaqtam.

Allpa saywachi

Llaqta pusay Rakiy

Qanchis wamanim kan.

Wamani Tiyaqkuna (2007)[1] Uma llaqta
Bagua 71.757 Bagua
Bongara 27.465 Jumbilla
Chachapuyas 49.700 Chachapuyas
Kunturkanki 43.311 Santa María de Nieva
Luya 48.328 Lamud
Rodríguez de Mendoza 26.389 Mendoza
Utkupampa 109.043 Hatun Bawa

Runakuna

Amarumayu suyupi Awahun, Wampisa runakunam tiyanku.

Simikuna

Amarumayu suyupiqa aswanta kastilla simitam rimanku.[2]

Simi Rimaqkuna 2004 (%) Rimaqkuna 2009 (%)
Qhichwa simi 0,4 0,3
Indihina simi /1 2,4 13,7
Kastilla simi 97,0 85,7
Hukkuna /1 0,2 0,3

/1 inlish simiwan, ruqt'u runakunawan

Amarumayu suyupiqa aguaruna simitam, kastilla simitam, qhichwa simitam, wambisa simitam rimanku.

Pruwinsya Kastilla simita rimaqkuna /1 % Indihina simita rimaqkuna /1, /2 %
Bagua 47,489 76.1 14,832 23.8
Bongará 24,439 99.5 47 0.2
Chachapuyas 44,292 99.3 170 0.4
Kunturkanki 3,348 9.6 31,499 90.2
Luya 42,231 99.3 42 0.1
Rodríguez de Mendoza 23,525 99.6 26 0.1
Utkupampa 95,853 99.5 324 0.3
Llapan 281,177 85.4 46,940 14.3

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu: [3]

Karu puriy

Yachachiy

Suyupi paqarisqakuna

Rikcha:Tupac amaru ii 01.png
Tupaq Amaru II

Kaypipas qhaway

Pukyukuna

  1. www.inei.gob.pe
  2. www1.inei.gob.pe (kastilla simi)
  3. www.inei.gob.pe/

Hawa t'inkikuna


Wallqanqa (Amarumayu) Amarumayu suyu Unancha (Amarumayu)
Uma llaqta: Chachapuyas
Pruwinsyakuna: BaguaBongaráChachapuyasKunturkankiLuyaRodríguez de MendozaUtkupampa
Amachasqa sallqa suyukuna: Abiseo mayu mamallaqta parkiIchigkat muja – Kuntur walla mamallaqta parkiQulan walla risirwa suyuSantiago-Kumayna risirwa suyu
Mayukuna: Chinchipi mayuImasa mayuKumayna mayuMarañun mayuMayu-ChinchipiSantiago mayuSinipa mayuSunchi mayuUtkupampa mayuWaylla mayu
Quchakuna: Pumaqucha
Mawk'a llaqtakuna: CarajíaKuélapWañusqakunap llaqtan
Karu puriy: Gocta phaqchaMansirichi punkuRintima punku
Runa llaqtakuna: AwahunChachapuyaShipibu-QunibuWampisa
Rimaykuna: Chachapuya runashimi
Wallqanqa (Piruw) Suyukuna (Piruw) Unancha (Piruw)
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Awqaq_sipas_suyu&oldid=626988" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)