Tawantinsuyu nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin
a r2.7.3) (Bot: Modificando new:इन्का साम्राज्य por new:इङ्का साम्राज्य |
a Bot: Migrating 67 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q28573 (translate me) |
||
Siq'i 70: | Siq'i 70: | ||
[[Katiguriya:Wiñay kawsay (Piruw)]] |
[[Katiguriya:Wiñay kawsay (Piruw)]] |
||
[[af:Inka]] |
|||
[[ar:إنكا]] |
|||
[[az:İnk İmperiyası]] |
|||
[[bat-smg:Inku imperėjė]] |
|||
[[be:Імперыя Інкаў]] |
|||
[[bg:Инки]] |
|||
[[bn:ইনকা সাম্রাজ্য]] |
|||
[[ca:Imperi inca]] |
|||
[[cs:Incká říše]] |
|||
[[cy:Ymerodraeth yr Inca]] |
|||
[[da:Inkariget]] |
|||
[[de:Inka]] |
|||
[[diq:İmperatoriya İnka]] |
|||
[[el:Ίνκα]] |
|||
[[en:Inca Empire]] |
|||
[[eo:Inkaa imperio]] |
|||
[[es:Imperio incaico]] |
|||
[[eu:Inka Inperioa]] |
|||
[[fa:امپراتوری اینکا]] |
|||
[[fi:Inkat]] |
|||
[[fiu-vro:Inka impeerium]] |
|||
[[fr:Civilisation inca]] |
|||
[[fy:Inka's]] |
|||
[[ga:Incigh]] |
|||
[[gl:Inca]] |
|||
[[gn:Inca-kuéra]] |
|||
[[he:אינקה]] |
|||
[[hi:इन्का साम्राज्य]] |
|||
[[hr:Inke]] |
|||
[[hu:Inka Birodalom]] |
|||
[[id:Kerajaan Inka]] |
|||
[[is:Inkaveldið]] |
|||
[[it:Impero inca]] |
|||
[[ja:インカ帝国]] |
|||
[[ka:ინკების იმპერია]] |
|||
[[ko:잉카 제국]] |
|||
[[la:Imperium Incarum]] |
|||
[[lt:Inkų imperija]] |
|||
[[lv:Inku impērija]] |
|||
[[mk:Империја на Инките]] |
|||
[[mr:इंका साम्राज्य]] |
|||
[[ms:Empayar Inca]] |
|||
[[new:इङ्का साम्राज्य]] |
[[new:इङ्का साम्राज्य]] |
||
[[nl:Inca's]] |
|||
[[nn:Inkariket]] |
|||
[[no:Inkariket]] |
|||
[[pa:ਇੰਕਾ ਸਾਮਰਾਜ]] |
|||
[[pap:Sivilisashon Inka]] |
|||
[[pl:Państwo Inków]] |
|||
[[pt:Império Inca]] |
|||
[[rmy:Thagaripen Inka]] |
|||
[[ro:Imperiul Inca]] |
|||
[[ru:Империя Инков]] |
|||
[[simple:Inca]] |
|||
[[sk:Inkská ríša]] |
|||
[[sl:Inki]] |
|||
[[sq:Mbretëria e Inkëve]] |
|||
[[sr:Царство Инка]] |
|||
[[sv:Inkariket]] |
|||
[[sw:Inka]] |
|||
[[ta:இன்கா பேரரசு]] |
|||
[[th:จักรวรรดิอินคา]] |
|||
[[tr:İnka İmparatorluğu]] |
|||
[[uk:Інки]] |
|||
[[ur:انکا]] |
|||
[[vi:Đế chế Inca]] |
|||
[[war:Imperyo Inca]] |
|||
[[zh:印加帝國]] |
18:02 7 mar 2013-pa llamk'apusqan
1197 - 1572 | |||||||||
Llaqta qayanqillqa: Ama llulla, ama suwa, ama qilla | |||||||||
Uma llaqta • Runakuna • Tinkurachina siwikuna |
Qusqu 12 000 000 13°30′ S 71°58′ O | ||||||||
Aswan hatun llaqta | Qusqu | ||||||||
Tukri simi • Huk simikuna |
Qhichwa simi Pukina (wañusqa), Aymara, hukkunapas | ||||||||
Kamachiy | Apsulutu qhapaq suyu | ||||||||
Manku Qhapaqmanta Tupaq Amarukama | |||||||||
Wiñay kawsay • Kamasqa • Puchukasqa |
1197 (Manku Qhapaq) 1572 (Kastilla Atiy) | ||||||||
H. k. k'anchar • Tukuy • % yaku Saywakuna Chalakuna |
~2.000.000 km² ~0,4% ~12.000 km ~6.000 km | ||||||||
Runakuna • Tukuy • T'iqisqa kay |
15.000.000-chá ~7.5 hab./km² | ||||||||
Distritos | n/d | ||||||||
|
Tawantinsuyu nisqaqa Inkakunap mama llaqtankus karqan, tawantin suyuyuq kaq. Qusqu llaqtas uma llaqtan kaptin, unanchankutaq wiphalas karqan. Kunan pachaqa Antikunap runankunam kikinkunatapas llaqta suyunkunatapas kawsay saphintapas Tawantinsuyu nikunku.
Inkakunap tawantin suyun
Qusqu, Inkakunap uma llaqtanñas ñawpa pachañas Qusqu qhapaq suyu pachañas tawantin llaqta suyuyuqsi karqan. Chaypacha Hanan Qusqu, Urin Qusqu suyus karqan, chay iskay suyutaq iskaymansi rakisqa karqan, tawantin suyus.
1438 watapi Pachakutiq Inka Yupanki Chanka runakunata atipaspa hatunkaray suyuta hap'iptinsi, Inkakunap atiynin, mama llaqtan anchata mast'arikurqansi. Ñawpa pacha hina, manas qhapaq llaqtallapichu, ichataq tukuy atipasqan suyuntinpis tawantin rakin kamarirqanku. Chay tawantin suyunkaqa karqan: Chinchaysuyu, Antisuyu, Kuntisuyu, Qullasuyu. Suyunkunap kuchunkunaqa uma llaqtapi, Qusqupi, tarikurqanku. Tawa suyumanta Tawantinsuyu suti hamun.
Suyukuna
Chinchaysuyu
Antisuyu
Kuntisuyu
Qullasuyu
Tawantinsuyu | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|