Raki-raki nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin
Contenido eliminado Contenido añadido
| Siq'i 17: | Siq'i 17: | ||
* [[Salviniidae]] |
* [[Salviniidae]] |
||
}} |
}} |
||
'''Raki-raki''' nisqakunaqa ''(Pteridopsida)'' raki-rakicha hina rakisapa [[raphi]]yuq [[tuktunnaq sirk'ayuq]] [[yura]]kunam, aswan [[qura]]kuna, ichaqa [[sach'a]]kunapas. |
'''Raki-raki'''<ref>{{Ref QSHKS}}</ref><ref name="chinchero">{{Ref Chinchero|36}}</ref> icha '''[[Qalaywala]]''' (mana rakisqa raphiyuq),<ref name="chinchero" /> [[kichwa]]pi '''Llashipa'''<ref>{{Ref EduEcu}}</ref> icha '''Lluri'''<ref>{{Ref YaCos}}</ref> nisqakunaqa ''(Pteridopsida)'' raki-rakicha hina rakisapa [[raphi]]yuq [[tuktunnaq sirk'ayuq]] [[yura]]kunam, aswan [[qura]]kuna, ichaqa [[sach'a]]kunapas. |
||
== Rikch'aqkuna == |
== Rikch'aqkuna == |
||
| Siq'i 45: | Siq'i 45: | ||
*[[aschaq]] ''([[Cyathea]])'' |
*[[aschaq]] ''([[Cyathea]])'' |
||
**[[chusi-chusi]] ''([[Cyathea cuspidata]])'' |
**[[chusi-chusi]] ''([[Cyathea cuspidata]])'' |
||
== Pukyukuna == |
|||
<references /> |
|||
== Hawa t'inkikuna == |
== Hawa t'inkikuna == |
||
21:38 15 ini 2012-pa llamk'apusqan
| Raki-raki | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
| Mit'an kamay | |||||||||
| |||||||||
| Urin rikch'aq sinri | |||||||||
Raki-raki[1][2] icha Qalaywala (mana rakisqa raphiyuq),[2] kichwapi Llashipa[3] icha Lluri[4] nisqakunaqa (Pteridopsida) raki-rakicha hina rakisapa raphiyuq tuktunnaq sirk'ayuq yurakunam, aswan qurakuna, ichaqa sach'akunapas.
Rikch'aqkuna
Kaymi huk rikch'aqninkuna:
familia Dryopteridaceae
- urqu raki-raki (Dryopteris filix-mas)
- purum raki-raki, rapachu (Dryopteris wallichiana)
- qaqa raki-raki, k'antata (aym.) (Polystichum cochleatum)
- taruka qallu, qalawala (Elaphoglossum spp.)
familia Pteridaceae
- quri kutu-kutu (Notholaena aurea)
- inka kutu-kutu (Notholaena nivea)
- yana kutu-kutu (Pellaea ternifolia)
- llama chaki, duradilla, duradillo (Cheilanthes myriophylla)
- hatunaw, kuti-kuti, duradillo, chiñi duradillo (Cheilanthes pruinata)
familia Polypodiaceae
- hanachiwa, waywansa (aym.) (Polypodium vulgare)
- rurusapa qalawala (Pleopeltis pycnocarpa / Polypodium pycnocarpum)
- wisarum, hatun qalawala (Niphidium crassifolium / Polypodium crassifolium)
- k'ichkiraphi qalawala, puntu-puntu (aym.) (Campyloneurum angustifolium / Polypodium angustifolium)
familia Aspleniaceae
- kuti raki-raki, kumu-kumu (Asplenium sp.)
familia Gleicheniaceae
familia Cyatheaceae
Pukyukuna
- ↑ Qheswa simi hamut'ana kuraq suntur: Simi Taqe Qheswa - Español - Qheswa. Qusqu, Piruw 2006.
- ↑ 2,0 2,1 Christine Franquemont, Timothy Plowman, Edward Franquemont, Steven R. King, Christine Niezgoda, Wade Davis, Calvin R. Sperling (1990): The Ethnobotany of Chinchero, an Andean Community in Southern Peru. Fieldiana Botany, New Series No. 24, 1-126. p. 36.
- ↑ Fabián Potosí C. et al., Ministerio de Educación del Ecuador: Kichwa Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu, Runa Shimi - Mishu Shimi, Mishu Shimi - Runa Shimi. Quito (DINEIB, Ecuador) 2009.
- ↑ Consuelo Yánez Cossío: Léxico ampliado quichua-español, español-quichua. Quito 2007.
Hawa t'inkikuna
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Raki-raki
