Q'arachupa nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin
Contenido eliminado Contenido añadido
Q'arachupakunaqa suni q'ara chupayuqmi. Huk q'arachupakunaqa allpa hawanpim kawsan, hukkunataq sach'akunapim. Yaku q'arachupallam yakupipas kawsan. |
{{Chaypi qhaway 3|Kastilla simipi "carachupa" nisqa '''khirkinchu''' |
||
| Siq'i 1: | Siq'i 1: | ||
{{Chaypi qhaway 3| |
{{Chaypi qhaway 3|[[Kastilla simi]]pi "carachupa" nisqa '''[[khirkinchu]]''' (ordo Cingulata, familia Dasypodidae) nisqakuna}} |
||
{{Taxobox | color = pink |
{{Taxobox | color = pink |
||
| name = Q'arachupa (Chucha, Chaha) |
| name = Q'arachupa (Chucha, Chaha) |
||
17:44 7 hul 2011-pa llamk'apusqan
- Kastilla simipi "carachupa" nisqa khirkinchu (ordo Cingulata, familia Dasypodidae) nisqakunamanta ñawirinaykipaq chaypi qhaway.
| Q'arachupa (Chucha, Chaha) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Mit'an kamay | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Rikch'ana | |||||||||||||
| |||||||||||||
Q'arachupa,[1][2] Unkaka[1][2] icha Muka,[2] kichwapi Chucha,[3][4] Chaha (Chaja,[5] Chakka)[3] icha Lluchuchupa,[6] anqash rimaypi Muuka[7] icha Achaku[8] (ordo Didelphimorphia, familia Didelphidae) nisqakunaqa, Buliwyapi Achuqalla[2] nisqapas huk wayaqayuq ñuñuqkunam, Awya Yalapi kawsaq, tukuy mikhuq. Q'arachupakunaqa suni q'ara chupayuqmi.
Huk q'arachupakunaqa allpa hawanpim kawsan, hukkunataq sach'akunapim. Yaku q'arachupallam yakupipas kawsan.
Rikch'aqkuna
Kaymi huk rikch'aqninkuna:
- Hatun q'arachupa, Hatun chaja (Philander andersoni)
- Kilampu (Philander oppossum)
- Sinik, Mintal chaja (Didelphis marsupialis)
- Chincha q'arachupa (Didelphis virginiana) - Chawpi, Chincha Awya Yalapi kawsaq
- Chikayu (Marmosa murina)
- Siyantpitsu (Caluromys lanatus)
- Yaku q'arachupa (Chironectes minimus)
- Ayntaka (Metachirus nudicaudatus)
- Chaja (Glironia venusta)
- Chaja (Monodelphis adusta)
Pukyukuna
- ↑ 1,0 1,1 Qheswa simi hamut'ana kuraq suntur: Simi Taqe Qheswa - Español - Qheswa. Qusqu, Piruw 2006.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Teofilo Laime Ajacopa: Iskay simipi yuyayk'ancha. La Paz - Bolivia, 2007.
- ↑ 3,0 3,1 Fabián Potosí C. et al., Ministerio de Educación del Ecuador: Kichwa Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu, Runa Shimi - Mishu Shimi, Mishu Shimi - Runa Shimi. Quito (DINEIB, Ecuador) 2009. p. 52. chakka. p. 60. chucha.
- ↑ Wiwakunamanta - Animales
- ↑ Evaluación rápida dentro de la Asociación Sinchi Pura, Carlos Boada T.
- ↑ Mamiferos de la Amazonía ecuatoriana, Los nombres vernáculos (PDF) Kichwa: Llucho chupa: Philander andersoni.
Kichwapi Lluchu chupa = urin runasimipi Q'ara chupa. - ↑ Leonel Alexander Menacho López / Ministerio de Educación del Perú: Yachakuqkunapa Shimi Qullqa - Anqash Qichwa Simichaw. Lima, Piruw 2005.
- ↑ Francisco Javier Carranza Romero: Diccionario Quechua Ancashino - Castellano. Edición y prólogo de Wolf Lustig. Celesa, University of Texas 2003.
Haqaru simimantachá hamun, rikuypas ay:achaku, "ukucha".
Hawa t'inkikuna
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Q'arachupa.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Q'arachupa
