Willka Qhichwa nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin
a Removing stub template and replacing 'Iñi' by 'Kaypipas qhaway' |
a Rurana antacha Yapasqa: eu:Inken Haran Sakratua; cambios triviales |
||
Siq'i 3: | Siq'i 3: | ||
== Allpa saywachi == |
== Allpa saywachi == |
||
== Flora == |
== Flora == |
||
[[ |
[[Rikcha:Episecwayqecha.jpg|thumb|right|230px|[[Wiñay wayna]] (''Epidendrum secundum'') huk [[Machu Pikchu distritu]]pi kawsaq yuram]] |
||
Yaqa 400 [[rikch'aq]] [[Hillurina yura rikch'aq ayllu|hillurinakuna]] (''Orchidaceae:'' [[walkanki]], [[wiñay wayna]], hukkunapis), wakintaq mana tiqsimuyuntinpi kanchu. |
Yaqa 400 [[rikch'aq]] [[Hillurina yura rikch'aq ayllu|hillurinakuna]] (''Orchidaceae:'' [[walkanki]], [[wiñay wayna]], hukkunapis), wakintaq mana tiqsimuyuntinpi kanchu. |
||
== Fauna== |
== Fauna == |
||
400 laya [[p'isqu]]kunata wasapan hinallataq kayllapi tarikuq [[uywa]]kunapas anti [[ukumari]]hina, sapallanmi kay [[ukumari]] nisqa [[Uralan Awya Yala]]ntinmanta. Kaykunapin pakakullankutaq huch'uy [[taruka]], sach'a cabra nisqanku hinallataq [[tanka taruka]]pas. |
400 laya [[p'isqu]]kunata wasapan hinallataq kayllapi tarikuq [[uywa]]kunapas anti [[ukumari]]hina, sapallanmi kay [[ukumari]] nisqa [[Uralan Awya Yala]]ntinmanta. Kaykunapin pakakullankutaq huch'uy [[taruka]], sach'a cabra nisqanku hinallataq [[tanka taruka]]pas. |
||
== Wiñay kawsay == |
== Wiñay kawsay == |
||
Siq'i 20: | Siq'i 20: | ||
* Kaypin llaqtaq kayninkuna rikukun, llaqta [[raymi]]kuna, [[ñawpa ruway]]ninkuna, [[tusuy]]kuna, [[tukay]]kuna , [[anti kawsaykunaq yachaynin]] (''cosmología andina''), anti llaqtakunaq [[wayk'uy]]ninpas |
* Kaypin llaqtaq kayninkuna rikukun, llaqta [[raymi]]kuna, [[ñawpa ruway]]ninkuna, [[tusuy]]kuna, [[tukay]]kuna , [[anti kawsaykunaq yachaynin]] (''cosmología andina''), anti llaqtakunaq [[wayk'uy]]ninpas |
||
* [[Maras]] llaqta, [[kachi]] qhatankunapas, [[Muray]] ñawpa [[chakra]]nankupas. |
* [[Maras]] llaqta, [[kachi]] qhatankunapas, [[Muray]] ñawpa [[chakra]]nankupas. |
||
*[[Saksaywaman]] |
* [[Saksaywaman]] |
||
*[[Q'inqu]] |
* [[Q'inqu]] |
||
*[[Tampumach'ay]] |
* [[Tampumach'ay]] |
||
*[[Mach'ay]] |
* [[Mach'ay]] |
||
== Musiku == |
== Musiku == |
||
Siq'i 29: | Siq'i 29: | ||
* [[Allpa llamk'ay]] |
* [[Allpa llamk'ay]] |
||
== |
== Apaykachana == |
||
2 ñan: |
2 ñan: |
||
* |
* [[Qusqu]] - [[P'isaq]] (Qusqu llaqtamanta 32 km karum) |
||
* [[Qusqu]] - [[Chinchiru (Qusqu)|Chinchiru]] - [[Urupampa]] (Qusqu llaqtamanta 72 km karum) |
* [[Qusqu]] - [[Chinchiru (Qusqu)|Chinchiru]] - [[Urupampa]] (Qusqu llaqtamanta 72 km karum) |
||
== Kaypipas qhaway == |
== Kaypipas qhaway == |
||
*[[Willkamayu]] |
* [[Willkamayu]] |
||
*[[Inka]] |
* [[Inka]] |
||
*[[Qusqu]] |
* [[Qusqu]] |
||
*[[Qusqu suyu]] |
* [[Qusqu suyu]] |
||
*[[Tawantinsuyu]] |
* [[Tawantinsuyu]] |
||
*[[Pawqartampu]] |
* [[Pawqartampu]] |
||
*[[Puka Pukara]] |
* [[Puka Pukara]] |
||
*[[Tipun]] |
* [[Tipun]] |
||
*[[Antawaylla]] |
* [[Antawaylla]] |
||
*[[Pikillaqta]] |
* [[Pikillaqta]] |
||
*[[Tampumach'ay]] |
* [[Tampumach'ay]] |
||
*[[Yukay]] |
* [[Yukay]] |
||
*[[Quriwayrachina]] |
* [[Quriwayrachina]] |
||
== Hawa t'inkikuna == |
== Hawa t'inkikuna == |
||
*[http://www.geoturismovallesagrado.org/inicioquechua.htm Proyecto de Geoturismo en el Valle Sagrado de los Inkaspi Kamarikuy] (Willka Qhichwapi karu puriy kamarikuy, qhichwa simipipas) |
* [http://www.geoturismovallesagrado.org/inicioquechua.htm Proyecto de Geoturismo en el Valle Sagrado de los Inkaspi Kamarikuy] (Willka Qhichwapi karu puriy kamarikuy, qhichwa simipipas) |
||
{{commonscat|Sacred Valley}} |
{{commonscat|Sacred Valley}} |
||
{{Piruwpi mawk'a llaqta}} |
{{Piruwpi mawk'a llaqta}} |
||
[[Katiguriya:Mawk'a llaqta (Piruw)]] |
[[Katiguriya:Mawk'a llaqta (Piruw)]] |
||
Siq'i 64: | Siq'i 62: | ||
[[en:Sacred Valley]] |
[[en:Sacred Valley]] |
||
[[es:Valle Sagrado de los Incas]] |
[[es:Valle Sagrado de los Incas]] |
||
[[eu:Inken Haran Sakratua]] |
|||
[[fr:Vallée sacrée des Incas]] |
[[fr:Vallée sacrée des Incas]] |
||
[[gl:Val Sagrado dos Incas]] |
[[gl:Val Sagrado dos Incas]] |
20:49 23 awr 2011-pa llamk'apusqan
Willka Qhichwa (kastilla simipi: Valle Sagrado) nisqaqa Willkamayup qhichwanmi, Qusqu suyupi, Piruw mama llaqtapi.
Allpa saywachi
Flora
Yaqa 400 rikch'aq hillurinakuna (Orchidaceae: walkanki, wiñay wayna, hukkunapis), wakintaq mana tiqsimuyuntinpi kanchu.
Fauna
400 laya p'isqukunata wasapan hinallataq kayllapi tarikuq uywakunapas anti ukumarihina, sapallanmi kay ukumari nisqa Uralan Awya Yalantinmanta. Kaykunapin pakakullankutaq huch'uy taruka, sach'a cabra nisqanku hinallataq tanka tarukapas.
Wiñay kawsay
Willka Qhichwapi tarikuq kaqkuna
Qusquqa aswantataq Willka Qhichwa, qhapaqmi kanku; pacha kaqninkunapi, kawsayninkunapipas. Kay kawsayqa hawa llaqta hamuqkunapaq imaymana kawsaykunata kicharin. Kanqan: puriykuna, q'uñi unu wayt'aykuna, qaqa siqaykuna, mayupi wamp'upi tuytuy kuna, p'isqukuna, sallqa kawsay qhawaykunapas, kawallupi puriykachaykuna, wasichakuy, mikhuykuna, ñawpa willakuykuna, ñawpa wasichakuyninkuna qhawaykunapis. Aswan chanin ñawpa raqaykuna: Ullantaytampu pukara, P'isaq willka chawpi, Huch'uy Qusqu, Khallkapi tarikuq llaqtacha.
- Machu Pikchu willka ñawpa llaqta – Tukuy runakunap qhapaq kaynin, qanchisnintin tiqsimuyupi hanllallichikuq kaqkunamanta huknin kaq (Musuq Qanchisnintin Tiksimuyu Achachilla).
- Inka ñan, huknin tiqsimuyuntinpi riqsisqa “trekking”
- Suyuntinpa iskay aswan riqsisqa qhatunayuq: P'isaqwan Chinchiru.
- Ñawpa allpa llamk'ay yachaykuna rikukunraq.
- Kaypin llaqtaq kayninkuna rikukun, llaqta raymikuna, ñawpa ruwayninkuna, tusuykuna, tukaykuna , anti kawsaykunaq yachaynin (cosmología andina), anti llaqtakunaq wayk'uyninpas
- Maras llaqta, kachi qhatankunapas, Muray ñawpa chakranankupas.
- Saksaywaman
- Q'inqu
- Tampumach'ay
- Mach'ay
Musiku
Apaykachana
2 ñan:
- Qusqu - P'isaq (Qusqu llaqtamanta 32 km karum)
- Qusqu - Chinchiru - Urupampa (Qusqu llaqtamanta 72 km karum)
Kaypipas qhaway
- Willkamayu
- Inka
- Qusqu
- Qusqu suyu
- Tawantinsuyu
- Pawqartampu
- Puka Pukara
- Tipun
- Antawaylla
- Pikillaqta
- Tampumach'ay
- Yukay
- Quriwayrachina
Hawa t'inkikuna
- Proyecto de Geoturismo en el Valle Sagrado de los Inkaspi Kamarikuy (Willka Qhichwapi karu puriy kamarikuy, qhichwa simipipas)
- Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Willka Qhichwa.