Yakuchaq nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin

Wikipediamanta
Contenido eliminado Contenido añadido
a Rurana antacha Yapasqa: si:හයිඩ්‍රජන්
'''Yawraq wapsi'''
Siq'i 87: Siq'i 87:
{{Elementbox_isotopes_decay | mn=3 | sym=H | na=[[Trace radioisotope|trace]] | hl=12.32 [[years|y]] | dm=[[beta minus decay|β<sup>−</sup>]] | de=0.019 | pn=3 | ps=[[helium|He]] }}
{{Elementbox_isotopes_decay | mn=3 | sym=H | na=[[Trace radioisotope|trace]] | hl=12.32 [[years|y]] | dm=[[beta minus decay|β<sup>−</sup>]] | de=0.019 | pn=3 | ps=[[helium|He]] }}
}}
}}
'''Yakuchaq''' icha '''Idruhinu''' (musuq [[latin simi]]pi: ''Hydrogenium'', [[grigu simi]]manta ''Υδρογόνον'', "yaku ruraq"), '''H''' nisqaqa huk [[mana q'illay]] [[qallawa]]m, ñawpaq ñiqin, lliwmanta aswan llamsam (chhallam). [[Tiksi muyu]]p [[wayra pacha]]npiqa mana kaptinpas, [[inti]]pim ancha achkam, lliw qallawamanta aswan yakuchaqmi. Tiksi muyupi kachkaspa, yakuchaq wapsim iskaynintin [[iñuku]]p [[iñuwa]]nkunayuq (H<sub>2</sub>).
'''Yakuchaq''', '''Yawraq wapsi''' icha '''Idruhinu''' (musuq [[latin simi]]pi: ''Hydrogenium'', [[grigu simi]]manta ''Υδρογόνον'', "yaku ruraq"), '''H''' nisqaqa huk [[mana q'illay]] [[qallawa]]m, ñawpaq ñiqin, lliwmanta aswan llamsam (chhallam). [[Tiksi muyu]]p [[wayra pacha]]npiqa mana kaptinpas, [[inti]]pim ancha achkam, lliw qallawamanta aswan yakuchaqmi. Tiksi muyupi kachkaspa, yakuchaq wapsim iskaynintin [[iñuku]]p [[iñuwa]]nkunayuq (H<sub>2</sub>).


Yakuchaqqa [[muksichaq]]wan anchata t'uqyaspa [[yaku]]tam ruranakun. Huk yaku iñuwapiqa iskay yakuchaq iñukuwan huk muksichaq iñukum (H<sub>2</sub>O).
Yakuchaqqa [[muksichaq]]wan anchata t'uqyaspa [[yaku]]tam ruranakun. Huk yaku iñuwapiqa iskay yakuchaq iñukuwan huk muksichaq iñukum (H<sub>2</sub>O).

20:22 17 sit 2010-pa llamk'apusqan

1 (mana)YakuchaqIlyu
-

H

Li
Sapsi
Qallawap sutin, sananchan, yupaynin Yakuchaq, H, 1
Qallawa tawqaMana q'illaykuna
Huñu yupay, ñiqi rakiri yupay, bluki ñiqi 11, s
Llimphi, rikch'ayninllimphinnaq
Iñuku wisnu 1.00794(7) g·mol−1
Iliktrun kumphigurasyun 1s1
Iliktrunkuna iñuku qaraman 1
Pachaykamay kayninkuna
T'inki kachkay (KPP-pi)wapsi
Kikin wisnu(0 °C, 101.325 kPa)
0.08988 g/L
Puriqchana iñu14.01 K
(−259.14 °C, −434.45 °F)
Wapsichana iñu20.28 K
(−252.87 °C, −423.17 °F)
Kimsantin iñu13.8033 K, 7.042 kPa
kritiku iñu32.97 K, 1.293 MPa
Huñuna q'uñichiy(H2) 0.117 kJ·mol−1
Wapsichana q'uñichiy(H2) 0.904 kJ·mol−1
Q'uñichina atipay(25 °C) (H2)
28.836 J·mol−1·K−1
Wapsi ñit'iy
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K         15 20
Iñukup kayninkuna
Umiña llikahexagonal
Muksichana yupaykuna1, −1
(amphotiriku muksi)
Iliktrunigatiwu kay2.20 (Pauling iskala)
Iñuku illwa25 pm
Iñuku illwa (yupasqa)53 pm
Kuwalinti illwa37 pm
Van der Waals illwa120 pm
Hukkuna
Q'uñi pusay(300 K) 180.5 m W·m−1·K−1
Ruqya t'ihuña(gas, 27 °C) 1310 m/s
CAS ñiqi yupay1333-74-0
Huk isotopunkuna
Uma qillqa: Yakuchaq qallawap isotopunkuna
iso NA kuska kawsay mit'a DM DE (MeV) DP
1H 99.985% H-qa takyaqmi, 0 niwtrunnin kaptinqa
2H 0.0115% H-qa takyaqmi, 1 niwtrunnin kaptinqa
3H trace 12.32 y β 0.019 3He
References
Kay suyuchata qhaway  rimanakuy  llamk'apuy

Yakuchaq, Yawraq wapsi icha Idruhinu (musuq latin simipi: Hydrogenium, grigu simimanta Υδρογόνον, "yaku ruraq"), H nisqaqa huk mana q'illay qallawam, ñawpaq ñiqin, lliwmanta aswan llamsam (chhallam). Tiksi muyup wayra pachanpiqa mana kaptinpas, intipim ancha achkam, lliw qallawamanta aswan yakuchaqmi. Tiksi muyupi kachkaspa, yakuchaq wapsim iskaynintin iñukup iñuwankunayuq (H2).

Yakuchaqqa muksichaqwan anchata t'uqyaspa yakutam ruranakun. Huk yaku iñuwapiqa iskay yakuchaq iñukuwan huk muksichaq iñukum (H2O).

Kawsa imayaypi achka k'illimsayaqwan t'inkisqa yakuchaqmi kan. Yakuchaqwan k'illimsayaqwan t'inkisqakunata k'illimsa yakuchaqkuna ninchik.

"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Yakuchaq&oldid=344456" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)