Tawantinsuyu nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin

Wikipediamanta
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
a Rurana antacha Yapasqa: az, fiu-vro, ka, mr, sq Hukchasqa: bn, es, fr
Siq'i 77: Siq'i 77:


[[ar:إنكا]]
[[ar:إنكا]]
[[az:İnka]]
[[bat-smg:Inku imperėjė]]
[[bat-smg:Inku imperėjė]]
[[bg:Инки]]
[[bg:Инки]]
[[bn:ইনকা সভ্যতা]]
[[bn:ইনকা সাম্রাজ্য]]
[[ca:Imperi inca]]
[[ca:Imperi inca]]
[[cs:Incká říše]]
[[cs:Incká říše]]
Siq'i 88: Siq'i 89:
[[en:Inca Empire]]
[[en:Inca Empire]]
[[eo:Inkaa imperio]]
[[eo:Inkaa imperio]]
[[es:Imperio inca]]
[[es:Imperio incaico]]
[[eu:Inka Inperioa]]
[[eu:Inka Inperioa]]
[[fa:اینکا (امپراتوری)]]
[[fa:اینکا (امپراتوری)]]
[[fi:Inkat]]
[[fi:Inkat]]
[[fiu-vro:Inka impeerium]]
[[fr:Inca]]
[[fr:Civilisation inca]]
[[fy:Inka's]]
[[fy:Inka's]]
[[ga:Incigh]]
[[ga:Incigh]]
Siq'i 104: Siq'i 106:
[[it:Impero inca]]
[[it:Impero inca]]
[[ja:インカ帝国]]
[[ja:インカ帝国]]
[[ka:ინკების იმპერია]]
[[ko:잉카 문명]]
[[ko:잉카 문명]]
[[la:Imperium Incarum]]
[[la:Imperium Incarum]]
Siq'i 109: Siq'i 112:
[[lv:Inku impērija]]
[[lv:Inku impērija]]
[[mk:Империја на Инките]]
[[mk:Империја на Инките]]
[[mr:इंका साम्राज्य]]
[[ms:Empayar Inca]]
[[ms:Empayar Inca]]
[[new:इन्का साम्राज्य]]
[[new:इन्का साम्राज्य]]
Siq'i 122: Siq'i 126:
[[sk:Inkská ríša]]
[[sk:Inkská ríša]]
[[sl:Inki]]
[[sl:Inki]]
[[sq:Mbretëria e Inkëve]]
[[sr:Царство Инка]]
[[sr:Царство Инка]]
[[sv:Inkariket]]
[[sv:Inkariket]]

22:06 25 may 2010-pa llamk'apusqan

Tawantinsuyu
Inka qhapaq suyu
1197 - 1572
width="130px"- Llaqta qayanqillqa: Ama llulla, ama suwa, ama qilla
 
Situación de Tawantinsuyu
Situación de Tawantinsuyu
 
Uma llaqta
 • Runakuna
 • Tinkurachina siwikuna
Qusqu
12 000 000
13°30′ S 71°58′ O
Aswan hatun llaqta Qusqu
Tukri simi
 • Huk simikuna
Qhichwa simi
Pukina (wañusqa), Aymara, hukkunapas
Kamachiy Apsulutu qhapaq suyu
Manku Qhapaqmanta
Tupaq Amarukama
Wiñay kawsay
 • Kamasqa
 • Puchukasqa

1197 (Manku Qhapaq)
1572 (Kastilla Atiy)
H. k. k'anchar
 • Tukuy
 • % yaku
Saywakuna
Chalakuna

~2.000.000 km²
~0,4%
~12.000 km
~6.000 km
Runakuna
 • Tukuy
 • T'iqisqa kay

15.000.000-chá
~7.5 hab./km²
Distritos n/d
Chinchaysuyu Antisuyu
Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu
Kuntisuyu Qullasuyu
Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu
Tiqsi muyupi Tawantinsuyu saywitu.
Tawantinsuyup wiphalan.

Tawantinsuyu nisqaqa Inkakunap mama llaqtankus karqan. Qusqu llaqtas uma llaqtan kaptin, unanchankutaq wiphalas karqan.

Wiñay kawsasqan

Manqu Qhapaq chunka iskayniyuq ñiqin pachakwatapi Qusqu llaqtatas kamaptin, Inkakunap qhapaq suyus qallarirqan. Aswansi wiñarqan, achka Abya-yalapi llaqtakunatas atipaspa.

1438 watapis Pachakutiq Inka Yupanki inka qhapaqqa Chanka runakunata Yawarpampapi atispa, pachakutiy hinapi inkakunap musuq hatun Tawantinsuyuta kamarqan. 1460 watapi chay Pachakutiqqa Wankakunatas atirqan, 1470 watapitaq Chimukunatas.

Mama llaqtaqa manas sunitachu kawsarqan: 1533 watapi, Ispañamanta hamuq Francisco Pizarros awqaqninkunawan Kastilla Atiy nisqapi Sapa inka Atawallpataqa Kashamarkapi puchu wañuchirqan; chaysi Kastilla Kamachina pacha qallarirqan.

Kamayuqkunapa siminku Qhichwa simis karqan. 700 huch'uy simis karqanku. Runa apukunatas muchananku Inkapa kamayuqkuna munarqanku. Uma apunku Intis karqan. Inka qhapaqkuna intip churinsi karqan.

Tawantinsuyu mama llaqtaqa tawantin suyunkayuqsi karqan: Chinchaysuyu, Antisuyu, Kuntisuyu, Qullasuyu. Suyukunapa kuchukuna uma llaqtapi, Qusqupi, tarikurqanku. Tawa suyumanta Tawantinsuyu suti hamun.

Suyukuna

Rikcha:TawantinSuyu Suyukuna.png
Tawantinsuyu: Chinchaysuyu (puka), Antisuyu (q'umir), Kuntisuyu (q'illu), Qullasuyu (anqas).

Chinchaysuyu

Antisuyu

Kuntisuyu

Qullasuyu


Tawantinsuyu
Suyukuna: Antisuyu | Chinchaysuyu | Kuntisuyu | Qullasuyu
Unancha: Wiphala
Uma llaqta: Qusqu
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Tawantinsuyu&oldid=287760" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)