Tawantinsuyu nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin

Wikipediamanta
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Siq'i 4: Siq'i 4:
| de = p
| de = p
| imagen_bandera = Banner of the Inca Empire.svg
| imagen_bandera = Banner of the Inca Empire.svg
| imagen_mapa = Location Tawantin Suyu.png
| imagen_mapa = Tawantinsuyu (orthographic projection).svg
| lema_imperial = Ama llulla, ama suwa, ama qilla
| lema_imperial = Ama llulla, ama suwa, ama qilla
| capital = [[Qusqu]]
| capital = [[Qusqu]]

21:49 28 ini 2010-pa llamk'apusqan

Tawantinsuyu
Inka qhapaq suyu
1197 - 1572
width="130px"- Llaqta qayanqillqa: Ama llulla, ama suwa, ama qilla
 
Situación de Tawantinsuyu
Situación de Tawantinsuyu
 
Uma llaqta
 • Runakuna
 • Tinkurachina siwikuna
Qusqu
12 000 000
13°30′ S 71°58′ O
Aswan hatun llaqta Qusqu
Tukri simi
 • Huk simikuna
Qhichwa simi
Pukina (wañusqa), Aymara, hukkunapas
Kamachiy Apsulutu qhapaq suyu
Manku Qhapaqmanta
Tupaq Amarukama
Wiñay kawsay
 • Kamasqa
 • Puchukasqa

1197 (Manku Qhapaq)
1572 (Kastilla Atiy)
H. k. k'anchar
 • Tukuy
 • % yaku
Saywakuna
Chalakuna

~2.000.000 km²
~0,4%
~12.000 km
~6.000 km
Runakuna
 • Tukuy
 • T'iqisqa kay

15.000.000-chá
~7.5 hab./km²
Distritos n/d
Chinchaysuyu Antisuyu
Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu
Kuntisuyu Qullasuyu
Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu Unancha p TawantinsuyuUnancha p Tawantinsuyu
Tiqsi muyupi Tawantinsuyu saywitu.
Tawantinsuyup wiphalan.

Tawantinsuyu nisqaqa Inkakunap mama llaqtankus karqan. Qusqu llaqtas uma llaqtan kaptin, unanchankutaq wiphalas karqan.

Wiñay kawsasqan

Manqu Qhapaq chunka iskayniyuq ñiqin pachakwatapi Qusqu llaqtatas kamaptin, Inkakunap qhapaq suyus qallarirqan. Aswansi wiñarqan, achka Abya-yalapi llaqtakunatas atipaspa.

1438 watapis Pachakutiq Inka Yupanki inka qhapaqqa Chanka runakunata Yawarpampapi atispa, pachakutiy hinapi inkakunap musuq hatun Tawantinsuyuta kamarqan. 1460 watapi chay Pachakutiqqa Wankakunatas atirqan, 1470 watapitaq Chimukunatas.

Mama llaqtaqa manas sunitachu kawsarqan: 1533 watapi, Ispañamanta hamuq Francisco Pizarros awqaqninkunawan Kastilla Atiy nisqapi Sapa inka Atawallpataqa Kashamarkapi puchu wañuchirqan; chaysi Kastilla Kamachina pacha qallarirqan.

Kamayuqkunapa siminku Qhichwa simis karqan. 700 huch'uy simis karqanku. Runa apukunatas muchananku Inkapa kamayuqkuna munarqanku. Uma apunku Intis karqan. Inka qhapaqkuna intip churinsi karqan.

Tawantinsuyu mama llaqtaqa tawantin suyunkayuqsi karqan: Chinchaysuyu, Antisuyu, Kuntisuyu, Qullasuyu. Suyukunapa kuchukuna uma llaqtapi, Qusqupi, tarikurqanku. Tawa suyumanta Tawantinsuyu suti hamun.

Suyukuna

Rikcha:TawantinSuyu Suyukuna.png
Tawantinsuyu: Chinchaysuyu (puka), Antisuyu (q'umir), Kuntisuyu (q'illu), Qullasuyu (anqas).

Chinchaysuyu

Antisuyu

Kuntisuyu

Qullasuyu


Tawantinsuyu
Suyukuna: Antisuyu | Chinchaysuyu | Kuntisuyu | Qullasuyu
Unancha: Wiphala
Uma llaqta: Qusqu
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Tawantinsuyu&oldid=240877" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)