Awqaq sipas suyu nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin
Contenido eliminado Contenido añadido
a Rurana antacha Hukchasqa: ru:Амазонас (регион); cambios triviales |
|||
Siq'i 74: | Siq'i 74: | ||
* '''[[Piruwpi amachasqa sallqa suyukuna|Amachasqa sallqa suyukuna]]:''' [[Abiseo mayu mamallaqta parki]] - [[Ichigkat muja - Cordillera del Condor mamallaqta parki]] - [[Santiago-Comaina risirwa suyu]] - [[Cordillera de Colán risirwa suyu]] |
* '''[[Piruwpi amachasqa sallqa suyukuna|Amachasqa sallqa suyukuna]]:''' [[Abiseo mayu mamallaqta parki]] - [[Ichigkat muja - Cordillera del Condor mamallaqta parki]] - [[Santiago-Comaina risirwa suyu]] - [[Cordillera de Colán risirwa suyu]] |
||
*'''[[Mayu]]kuna''' [[Marañun mayu|Marañun]], [[Chinchipi mayu]], [[Utkupampa mayu]], [[Imaza mayu]], [[Cenepa mayu]], [[Santiago mayu]]. |
*'''[[Mayu]]kuna''' [[Marañun mayu|Marañun]], [[Chinchipi mayu]], [[Utkupampa mayu]], [[Imaza mayu]], [[Cenepa mayu]], [[Santiago mayu]]. |
||
*'''[[Qucha]]kuna:''' [[Kunturqucha]] ([[Chachapuyas]] - Leymebamba), [[Del Porvenir]] (Bagua - Aramango), [[Chunsa qucha]] (Bagua - Copallín), [[Pumaqucha]] ([[ |
*'''[[Qucha]]kuna:''' [[Kunturqucha]] ([[Chachapuyas]] - Leymebamba), [[Del Porvenir]] (Bagua - Aramango), [[Chunsa qucha]] (Bagua - Copallín), [[Pumaqucha (Amarumayu)|Pumaqucha]] ([[Bongará pruwinsya]]pi) |
||
*'''[[Q'asa]]kuna:''' Barro Negro (3.680 m) Chachapuyaspi; Miguel Pardo (2.930 m) [[ |
*'''[[Q'asa]]kuna:''' Barro Negro (3.680 m) Chachapuyaspi; Miguel Pardo (2.930 m) [[Bongará pruwinsya]]pi [[Rioja pruwinsya]] pipas; Chanchilla (2.212 m) ([[Chachapuyas pruwinsya]]pi Campanquizpipas (1.200 m) ([[Kunturkanqi pruwinsya]]pi). |
||
*'''[[Mayu punku]]kuna:''' Dorpin (600 m), [[Mansirichi punku]] (500 m), Huaracayo (450 m), Umari (450 m) [[Kunturkanqi pruwinsya]]pi, [[Rintima punku]] (500 m) [[Bagua pruwinsya]]pi. |
*'''[[Mayu punku]]kuna:''' Dorpin (600 m), [[Mansirichi punku]] (500 m), Huaracayo (450 m), Umari (450 m) [[Kunturkanqi pruwinsya]]pi, [[Rintima punku]] (500 m) [[Bagua pruwinsya]]pi. |
||
15:36 7 nuw 2009-pa llamk'apusqan
- Amarumayu sach'a-sach'a suyu nisqamanta ñawirinaykipaq chaypi qhaway.
| ||
---|---|---|
Utkupampa mayu, Amarumayu suyu (Piruw) | ||
Saywitu | Wallqanqa | |
Unancha | ||
. | ||
Mama llaqta | Piruw | |
Tinkurachina siwikuna | 2º 59" S, 77º 9" y 78º 42" W | |
Pruwinsyakuna | 7 | |
Distritukuna | 83 | |
Uma llaqta | Chachapuyas | |
Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi, aguaruna simi, wambisa simi | |
Runakuna | 389.700 (2005) | |
Runa ñit'inakuy | 9,9 runak./km² | |
Hallka k'iti kanchar | 39.249,13 km² | |
Hanaq kay | - m | |
Kamasqa wata | 21 ñiqin ayamarq'a killapi 1832 watapi | |
Umalliq | Oscar Altamirano Quispe | |
Karu rimay yupay | +41 | |
Pacha suyu | ||
Qhichwa simipi llika tiyanan |
[www.] | |
Amarumayu suyup pruwinsyankuna | ||
Amarumayu suyu (kastilla simipi: Departamento de Amazonas) nisqaqa huk suyum Piruw mama llaqtapi.
- Uma llaqtanqa Chachapuyas llaqtam.
Allpa saywachi
- Amachasqa sallqa suyukuna: Abiseo mayu mamallaqta parki - Ichigkat muja - Cordillera del Condor mamallaqta parki - Santiago-Comaina risirwa suyu - Cordillera de Colán risirwa suyu
- Mayukuna Marañun, Chinchipi mayu, Utkupampa mayu, Imaza mayu, Cenepa mayu, Santiago mayu.
- Quchakuna: Kunturqucha (Chachapuyas - Leymebamba), Del Porvenir (Bagua - Aramango), Chunsa qucha (Bagua - Copallín), Pumaqucha (Bongará pruwinsyapi)
- Q'asakuna: Barro Negro (3.680 m) Chachapuyaspi; Miguel Pardo (2.930 m) Bongará pruwinsyapi Rioja pruwinsya pipas; Chanchilla (2.212 m) (Chachapuyas pruwinsyapi Campanquizpipas (1.200 m) (Kunturkanqi pruwinsyapi).
- Mayu punkukuna: Dorpin (600 m), Mansirichi punku (500 m), Huaracayo (450 m), Umari (450 m) Kunturkanqi pruwinsyapi, Rintima punku (500 m) Bagua pruwinsyapi.
Chiriqunuy
Flora Faunapas
Pulitika Rakiy
Qanchis pruwinsyanmi kan.
Pruwinsya | Uma llaqta |
---|---|
Bagua | Bagua |
Bongara | Jumbilla |
Chachapuyas | Chachapuyas |
Kunturkanki | Santa María de Nieva |
Luya | Lamud |
Rodríguez de Mendoza | Mendoza |
Utkupampa | Hatun Bawa |
Wiñay kawsay
Runakuna
Runa llaqtakuna
Simikuna
Pruwinsya | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
---|---|---|---|---|
Bagua | 47,489 | 76.1 | 14,832 | 23.8 |
Bongara | 24,439 | 99.5 | 47 | 0.2 |
Chachapuyas | 44,292 | 99.3 | 170 | 0.4 |
Kunturkanki | 3,348 | 9.6 | 31,499 | 90.2 |
Luya | 42,231 | 99.3 | 42 | 0.1 |
Rodríguez de Mendoza | 23,525 | 99.6 | 26 | 0.1 |
Utkupampa | 95,853 | 99.5 | 324 | 0.3 |
Llapan | 281,177 | 85.4 | 46,940 | 14.3 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu: [1]
Yachay tarpuy
Musiku
Karu puriy
Raymikuna
Yachaychiy
- Wawa wasikuna : 285
- Huch'uy yachay wasikuna: 1.082
- Chawpi yachay wasikuna: 163
Suyupi paqarisqa runakuna
Apaykachana
Iñi
Pukyukuna
Hawa t'inkikuna
Amarumayu suyu | ||
---|---|---|
Uma llaqta: Chachapuyas | ||
Pruwinsyakuna: Bagua • Bongará • Chachapuyas • Kunturkanki • Luya • Rodríguez de Mendoza • Utkupampa | ||
Amachasqa sallqa suyukuna: Abiseo mayu mamallaqta parki • Ichigkat muja – Kuntur walla mamallaqta parki • Qulan walla risirwa suyu • Santiago-Kumayna risirwa suyu | ||
Mayukuna: Chinchipi mayu • Imasa mayu • Kumayna mayu • Marañun mayu • Mayu-Chinchipi • Santiago mayu • Sinipa mayu • Sunchi mayu • Utkupampa mayu • Waylla mayu | ||
Quchakuna: Pumaqucha | ||
Mawk'a llaqtakuna: Carajía • Kuélap • Wañusqakunap llaqtan | ||
Karu puriy: Gocta phaqcha • Mansirichi punku • Rintima punku | ||
Runa llaqtakuna: Awahun • Chachapuya • Shipibu-Qunibu • Wampisa | ||
Rimaykuna: Chachapuya runashimi |
Suyukuna (Piruw) | ||
---|---|---|
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |
- Kaypiqa {{Stub}} plantillam kachkan. Kay plantillataqa manañam llamk'achinchikchu. Chayrayku kay qillqamanta qichusqa kachun.