Wamachuku
| ||
|---|---|---|
| ||
| Wamachuku llaqta | ||
| Wamachuku pruwinsya | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
 | ||
| . | ||
| Mama llaqta |  Piruw
| |
| Rimaylla suti | ||
| Tinkurachina siwikuna | 7°48′43.3″S 78°02′55.3″W | |
| Suyu | Qispi kay suyu | |
| Pruwinsya | Wamachuku pruwinsya | |
| Distritu | Wamachuku distritu | |
| Simikuna | kastilla simi | |
| Runakuna | 23.766 (2005) | |
| Runa ñit'inakuy | runa / km² | |
| Hallka k'iti kanchar | - km² | |
| Hanaq kay | - m | |
| Kamasqa wata | ||
| Kuraka | Carlos Alberto Loyola Márquez (2007-2010) | |
| Karu rimay yupay | ||
| Pacha suyu | PET (UTC-5) | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
| Kastilla simipi llika tiyanan | munihuamachuco.gob. | |
Wamachuku nisqaqa (kastilla simipi: Huamachuco) Wamachuku pruwinsyap uma llaqtanmi, distritupas, Qispi kay suyupi, Piruwpi.
Sutin[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Wamachuku suti qhichwa simipi wamaq chuku nisqaman anchata rikch'akuptinpas, kulli simimantachá hamun. Wamachukupiqa manas hayk'appas qhichwa simitachu rimarqanku, ichataq ñawpa pacha kulli simitas. Čuko "allpa" niyta munansi, ichataq wama nisqap sut'intaqa manam riqsinchikchu.
Wiñay kawsay[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Awgustinu munqhikunas 1553 watapis Wamachuku llaqtataqa kamarirqan.
1821 watapi Simón Bolívarwan José Faustino Sánchez Carriónsi Piruw republikap Ispañamanta kachariytas rimarispa kacharikuna awqanakuytas qallarirqan.
10 ñiqin anta situwa killapi 1883 p'unchawpitaq Wamachuku maqanaku nisqapi chilinu awqaqkuna piruwanukunatas atiparqan, Qullpa maqanakuy nisqapi.
Karu puriy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Llaqtapi paqarisqa[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Kaypipas qhaway[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Hawa t'inkikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
|
|
Qispi kay suyu | 
|
|---|---|---|
| Uma llaqta: Truhillu | ||
| Pruwinsyakuna: Asqupi • Bolívar • Chipin • Hatun Chimu • Hulkan • Pakasmayu • Patas • Santiago Chuku • Sánchez Carrión • Truhillu • Utusku • Wiru | ||
| Amachasqa sallqa suyukuna: Kalipuy mamallaqta willkachasqa • Kalipuy mama llaqta risirwa • Pukyu Santa Rosa amachana sach'a-sach'a | ||
| Urqukuna: Chipin • Karmin • Kiripusku • Llawturqu • Qiwuña • Waylillas • Wirwina • Yuraq Urqu | ||
| Mayukuna: Chaman mayu • Chaw mayu • Hiqitipiqi • Marañun mayu • Muchik mayu • Santa mayu • Wiru mayu | ||
| Mawk'a llaqtakuna: Chan Chan • El Brujo • Inti Wak'a • Killa Wak'a • Markawamachuku • Wiraquchapampa |
|
Suyukuna (Piruw) |
|
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |