Uru Uru suyu

Wikipediamanta
Uru Uru suyu
Ururu jach'a suyu
Departamento de Oruro
Uru Uru
Uru Uru suyu Wallqanqa
Unancha
.
Mama llaqta Buliwya
Tinkurachina siwikuna
Uma llaqta Uru Uru
Pruwinsyakuna 16
Munisipyukuna 35
Kantunkuna 208
Simikuna qhichwa simi, kastilla simi, aymara simi, waraniyi simi, hukkuna
Runakuna 392.451 (ine 2001)
Runa ñit'inakuy 7 runa / km²
Hallka k'iti kanchar 53.558 km²
Hanaq kay - m
Kamasqa wata 5 ñiqin tarpuy killapi 1826 watapi
Prefecto Santos Tito Véliz
Karu rimay yupay
Pacha suyu BOT (UTC-4)
Qhichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan preforuro.gov.bo
Uru Uru suyup pruwinsyankuna
|
Buliwya suyup suyunkuna
|

Uru Uru suyu icha Ururu suyu (aymara simipi: Ururu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Oruro) nisqaqa huk suyum Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Uru Uru (Ururu) llaqtam.

Allpa saywachi[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pulitika Rakiy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Chunka suqtayuq pruwinsyanmi kan.

Pruwinsya km² Runakuna (2001) [1] Uma llaqta Runakuna (2001) 
Chinchay Qaranqa 870 5.790 Wayllamarka 439
Ch'allapata (Eduardo Avaroa) 4.015 27.675 Ch'allapata 7.683
Ladislao Cabrera 8.818 11.698 Salinas de Garci Mendoza 584
Litoral 2.894 4.555 Wachaqalla 1.650
Pantaléon Dalence 1.210 23.608 Wanuni 15.106
Puerto de Mejillones 785 1.130 La Rivera -
Puwpu 3.061 14.984 Puwpu 1.923
Qaranqa 5.472 10.163 Qhurqhi 845
San Pedro de Totora 1.487 4.941 T'utura 212
Sajama 5.790 9.438 Karanka Kurawara 1.314
Sawaya 5.885 7.114 Sawaya 573
Sawkari 1.671 7.763 Toledo 685
Sebastián Pagador 1.972 10.221 Santiago Wari 2.999
Tomas Barrón 356 5.424 Kalistu 2.474
Urin Qaranqa 3.536 6.136 Antamarka 302
Uru Uru 5.766 241.811 Uru Uru 201.230

Runakuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Uru Uru suyupiqa aswanta Aymara, Qhichwa runakunam tiyanku.

Runa llaqta %
Qhichwa 35,7
Aymara 37,4
Waraniyi, Chikitus, Moxos 0,2
Mana indihina 26,1
Huk indihina runa llaqta 0,6

Pukyu: obd.descentralizacion.gov.bo

Simikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Uru Uru suyupiqa kastilla, qhichwa, aymara simikunatam lliwmanta astawan rimanku. [2]

Simi Suyu Buliwya
Qhichwa simi 134.289 2.281.198
Aymara simi 127.086 1.525.321
Waraniyi simi 383 62.575
Huk indihina simi 1.943 49.432
Kastilla simi 342.332 6.821.626
Hawa simi 6.878 250.754
Indihina similla 30.745 960.491
Indihina simi kastilla simipas 188.963 2.739.407
Kastilla simi hawa simipas 153.439 4.115.751

Aswan hatun llaqtakuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Salinas de Garci Mendoza
Uru-Uru suyupi aswan hatun llaqtakuna [3]
Llaqta Runakuna
(2001)
Runakuna
(~ 2009)
Llaqta Runakuna
(2001)
Runakuna
(~ 2009)
Uru Uru 201.230 232.114 Siwaruyu (Sevaruyo) 924 1.112
Wanuni 15.106 17.172 Qillqata 881 1.060
Ch'allapata 7.683 9.295 Chuqiña 871 1.048
Q'araqullu 4.412 5.324 Qhurqhi 845 1.017
Santiago Wari 2.999 3.623 Killaqa 841 1.012
Kalistu llaqta (Eucaliptus) 2.474 2.388 Pisiga Bolívar 718 864
Machaqamarka 2.206 2.038 Toledo 685 824
Puwpu 1.923 1.841 Allqamarka 593 714
La Joya 1.817 2.186 Salinas de Garci Mendoza 584 703
Wachaqalla 1.650 1.985 Upukiri (Opoqueri) 582 700
Karanka Kurawara 1.314 1.581 Amachuma 576 693
Bolívar qhuya
(Campamento Bolívar,
(Antequera kantunpi)
1.120 1.348 Sawaya 573 689
Pasña 1.090 1.312 Pampa Awllaqa 525 632
Kulta Krus (Cruce Culta) 1.038 1.249 San Pedro de Condo 520 626
Turqu 1.022 1.230 Katari Q'awa (Cataricahua) 497 598
T'utura 1.013 1.187 Qullpasa (Coipasa) 484 582

Uru Uru suyupi paqarisqa[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Evo Morales, Buliwya suyup kunan umalliqnin paqarimurqa Isallawi llaqtapi, Jurinuqa kantunpi, Urin Qaranqa pruwinsyapi, 26 ñiqin kantaray killapi 1959 watapi.


Karu puriy[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Karnawal 2007 watapi, Uru-Uru
Sinphuniku yatawaki Uru Uru

Apaykachana[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

  1. Uru Uru - Challapata - Yuqalla - P'utuqsi
  2. Uru Uru - Qaraqullu - Caihuasi - Kunfital - Quchapampa
  3. Pisiga - Uru Uru - Caihuasi

Kaypipas qhaway[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Pukyukuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

  1. www.ine.gov.bo
  2. obd.descentralizacion.gov.bo / Observatorio Bolivia Democrático (kastilla simi)
  3. world-gazetteer (hallch'asqa tiyaypi 2001-03-09)

Hawa t'inkikuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]


Wallqanqa (Uru Uru) Uru Uru suyu Unancha (Uru Uru)
Uma llaqta: Uru Uru
Pruwinsyakuna: AtawallpaCh'allapataChinchay QaranqaLadislao CabreraLitoralPantaléon Dalence Puerto de MejillonesPuwpuQaranqaSajamaSan Pedro de TotoraSantiago WariSawkariTomas BarrónUrin QaranqaUru Uru
Munisipyukuna (uma llaqtakuna): Antamarka Belen (Antamarka Belen) •Antamarka (Antamarka) • Antiqira (Antiqira) • Ch'allapata (Ch'allapata) •Chipaya (Chipaya) • Chuqikuta (Chuqikuta) • Churu (Churu) • Esmeralda (Esmeralda) • Iskara (Iskara) • Karanka Kurawara (Karanka Kurawara) • Kallistu (Kalistu) • Killaqa (Killaqa) • La Rivera (La Rivera) • Machaqamarka Krus (Machaqamarka) • Machaqamarka (Machaqamarka) • Pampa Awllaqas (Pampa Awllaqas) • Pasña (Pasña) • Puwpu (Puwpu) • Qaranqa (Qaranqa) • Qaraqullu (Qaraqullu) • Qhurqhi (Qhurqhi) • Quwiphasa (Quwiphasa) • Salinas de Garci Mendoza (Salinas de Garci Mendoza) • Sawaya (Sawaya) • Sawkari (Toledo) • Surakachi (Surakachi) • Tukuy Santukuna (Tukuy Santukuna) • Turku (Turku) • Tutura (Tutura) • Uru Uru (Uru Uru) • Wachaqalla (Wachaqalla) • Wanuni (Wanuni) • Waylla Marka (Waylla Marka) • Yunkuyu (Yunkuyu)
Amachasqa sallqa suyukuna: Sajama mamallaqta parki
Urqukuna: AqutankuChachakumaniCh'iyar QulluHanan TuraniJach'a Ch'ankhaJanka ParkaJayu QutaKapurataKimsa Chata (Buliwya-Chili)Kimsa Chata (Sawaya)Kinta QulluKrusiruKuntur ChukuñaKuntur IkiñaLaram Q'awaMujunParinaqutaPukaraPumirapiQalasayaQhapaqaQhawarayQullumaQuriminaSajamaSaqawayaSiwara MayuSupay QulluTata SawayaTumaq'asaniTunupaTunupa (Atawallpa)TuruUmurataWayna P'utuqsiWichu QulluWila Ch'ankhaWisk'achaniYana Pawillun - Wallakuna: Asanaki walla
Quchakuna: Puwpu quchaQuwiphasa kachi quchaSaqawaya quchaUru Uru quchaWañaquta‎
Mayukuna: Huchusuma mayuPilkumayu
Runa llaqtakuna: AymaraQhichwaUru
Simikuna: aymarakastillaqhichwauruwaraniyi
Mawk'a llaqtakuna: La JoyaQala QalaSajama chullpakuna
Karu puriy: Uru Uru karnawal
Wallqanqa (Buliwya) Suyukuna (Buliwya) Unancha (Buliwya)
 Beni ·  Chuqichaka ·  Chuqiyapu ·  Pando ·  P'utuqsi · ·  Quchapampa ·  Santa Krus ·  Tarija ·  Uru Uru
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Uru_Uru_suyu&oldid=670544" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)