Khipu q'aytu
- Khipu nisqaqa huk sut'ikunayuqmi; kipu rikuy.
Khipu nisqaqa Tawantinsuyu pachapi yupay llamk'anas karqan, khipusqa ñawray llimphiyuq q'aytukuna, chunkantin huchha llika nisqapi chunkantin hina khipusqakuna. [1]
Kunan
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Kipu nisqan kaykunata: 0,1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 chunka-pa yupa awa-ta. (Kastilla simipi, cifra)
Kikin chanin
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Kikinllanpita. 87-pi, 583-pi, 825-pi, kikinchaniqa 8-lla, kimsam yupapi.
Tiyay chanin
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Mayman yaykuptin. 87-pi, 8-pa tiyay chanin 8 chunkakuna; 825-pi, 8-pa tiyay chanin 8 pachakkuna [2]
Pukyukuna-Willachay
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- ↑ http://www.nytimes.com/2016/01/03/world/americas/untangling-an-accounting-tool-and-an-ancient-incan-mystery.html Quipu New York Times
- ↑ Llaqwa Atoq: Yupa yachay manaraq lluqsinchu