Ispaña Amirika Kacharikuna Awqanakuy

Wikipediamanta

Ispaña Amirika Kacharikuna Awqanakuy

    Munarkhista riyaksyun

   Kacharikuqkunap hap'isqan

   Kacharikuqkunap hap'isqan

    Ispaña, Ransiyap atipasqan

    Ispaña, libiral pachakutiypi

Ispaña Amirika Kacharikuna Awqanakuy nisqaqa Chinchay, Uralan Awya Yalapi mitmamusqa wiraquchakunap Ispañamanta kachariy awqanakuysi karqan, chunka isqunniyuq kaq pachakwatapi, 1809 watamanta 1826 watakama.

Napoleon Bonapartep phransis awqaqkuna Fernando VII sutiyuq Ispañap Qhapaqninta atipaptinsi, Awya Yalapi wiraquchakuna mistikunapas chay atiykuyraykus maqanakuyta qallarirqan. Chay maqanakuyqa Ispaña Amirikayuq wiraquchakunap atiyninwansi puchukarqan. Chaywansi musuq kacharisqa mamallaqtakuna tukurqan.

Awya Yalapi kacharikuna awqanakuykuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Wata P'unchaw Suti Maypi Kunan suyu Pusaqkuna
1808 5-VIII Junta de México Virreinato de Nueva España Mishiku Francisco Primo de Verdad
Melchor de Talamantes
José de Iturrigaray
1809 25-V Revolución de Chuquisaca Virreinato del Río de la Plata Buliwya Bernardo de Monteagudo
Jaime de Zudáñez
1809 16-VII Junta Tuitiva Virreinato del Río de la Plata Buliwya Pedro Murillo
1809 10-VIII Primera Junta de Quito Virreinato de Nueva Granada Ikwadur Juan Pío Montúfar
1810 19-IV Junta de Caracas Capitanía General de Venezuela Winisuyla José de las Llamozas
Martín Tovar Ponte
1810 22-V Junta de Cartagena (17-VIII-1815 ispañul awqaqkunap qullusqan) Nuevo Reino de Granada Kulumbya José María García de Toledo
1810 25-V Primera Junta de Buenos Aires Virreinato del Río de la Plata Arhintina Cornelio Saavedra
Mariano Moreno
Manuel Belgrano
1810 20-VII Junta de Santa Fe Nuevo Reino de Granada Kulumbya Francisco José de Caldas
Camilo Torres
1810 16-IX Grito de Dolores Virreinato de Nueva España Mishiku Miguel Hidalgo y Costilla
1810 18-IX Primera Junta Nacional de Gobierno de Chile Capitanía General de Chile Chili Juan Martínez de Rozas
Mateo de Toro y Zambrano
1811 27-II Grito de Asencio Virreinato del Río de la Plata Uruwayi Pedro José Viera
Venancio Benavides
1811 15-V Junta del Paraguay Virreinato del Río de la Plata Parawayi Pedro Caballero
Fulgencio Yegros
Gaspar Rodríguez de Francia
1811 5-XI Primera Junta de El Salvador Capitanía General de Guatemala El Salvador José Matías Delgado
Manuel José Arce
Pedro Pablo Castillo
Juan Manuel Rodríguez

Hatun kacharikuna awqaq pusaqkuna[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Kacharikunamanta wank'a, Wayakil llaqtapi: Bolívarwan San Martín.